Ζουν πάνω από 100 χρόνια, το αλτσχάιμερ και άλλες ασθένειες δεν τους αφορούν, έχουν φίλους και δηλώνουν ευτυχισμένοι. Θα θέλατε να ανήκετε σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων ή τουλάχιστον να μάθετε τα μυστικά τους; Ο λόγος γίνεται για τους κατοίκους περιοχών που βρίσκονται από την Ιαπωνία, ως την Ικαρία, στις διάσημες Μπλε Ζώνες. Άσκηση, φυτική διατροφή και στενές οικογενειακές και φιλικές σχέσεις είναι ορισμένες από τις συνήθειες αυτών των αιωνόβιων ανθρώπων που όλοι θαυμάζουμε και θα θέλαμε να τους μοιάσουμε.
Οι Μπλε Ζώνες είναι γεωγραφικές περιοχές με χαμηλότερα ποσοστά χρόνιων ασθενειών και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από οπουδήποτε αλλού. Η διατροφή, η νηστεία και η άσκηση είναι παράγοντες που σχετίζονται με τις Μπλε Ζώνες. Η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ιαπωνία, η Κόστα Ρίκα και οι ΗΠΑ έχουν μπλε ζώνη.
Το Blue Zone είναι ένας μη επιστημονικός όρος που δίνεται σε γεωγραφικές περιοχές που φιλοξενούν μερικούς από τους γηραιότερους ανθρώπους του κόσμου.
Ανακαλύπτοντας τις Μπλε Ζώνες
Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Dan Buettner, έναν εξερευνητή και συνεργάτη του National Geographic και δημοσιογράφο, κατά τη διάρκεια ενός διερευνητικού έργου που ηγήθηκε το 2004.
Μετά από μια αποστολή στην Οκινάουα της Ιαπωνίας το 2000 για να διερευνήσει τη μακροζωία εκεί, ο Dan Buettner μαζί με μια ομάδα επιστημόνων ξεκίνησαν να εξερευνήσουν άλλες περιοχές του κόσμου, όπου οι άνθρωποι όχι μόνο ζούσαν περισσότερο αλλά και απολάμβαναν υψηλή ποιότητα ζωής στα γηρατειά τους. Αφού ανέλυσαν δημογραφικά δεδομένα και πήραν συνεντεύξεις με πολλούς αιωνόβιους, εντόπισαν πέντε περιοχές που ξεχώριζαν για την εξαιρετική μακροζωία και ζωτικότητά τους.
Η έννοια των μπλε ζωνών αναπτύχθηκε από τη δημογραφική εργασία των Gianni Pes και Michel Poulain που περιγράφονται στο Journal of Experimental Gerontology, προσδιορίζοντας τη Σαρδηνία της Ιταλίας ως την περιοχή με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ανδρών αιωνόβιων.
Ο Pes και ο Poulain σχεδίασαν ομόκεντρους μπλε κύκλους στον χάρτη που τόνιζαν αυτά τα χωριά εξαιρετικής μακροζωίας και άρχισαν να αναφέρονται σε αυτήν την περιοχή μέσα στον κύκλο ως μπλε ζώνη. Βασιζόμενοι σε αυτό το δημογραφικό έργο, ο Dan Buettner και μια ομάδα επιστημόνων εντόπισαν άλλα hotspot μακροζωίας σε όλο τον κόσμο και τα ονόμασαν μπλε ζώνες.
Τελικά, ο Dan και η ομάδα δημογράφων και ερευνητών ανακάλυψαν ότι όλες οι περιοχές των μπλε ζωνών μοιράζονται εννέα συγκεκριμένες συνήθειες τρόπου ζωής που ονομάζονται Power 9.
Οι περιπέτειες του Dan Buettner και όλα όσα έμαθε καταγράφονται στο βιβλίο του The Blue Zones, καθώς και στο The Blue Zones Solution, The Blue Zones Challenge, The Blue Zones American Kitchen και Blue Zones Secrets.
Οι πέντε Μπλε Ζώνες
- Ικαρία (Ελλάδα): Η Ικαρία είναι ένα νησί στην Ελλάδα όπου οι άνθρωποι τρώνε μια μεσογειακή διατροφή πλούσια σε ελαιόλαδο, κόκκινο κρασί και τοπικά λαχανικά και έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά άνοιας στον κόσμο.
- Σαρδηνία (Ιταλία): Η Σαρδηνία φιλοξενεί μερικούς από τους γηραιότερους άνδρες στον κόσμο. Ζουν σε ορεινές περιοχές όπου συνήθως εργάζονται σε φάρμες και πίνουν πολύ κόκκινο κρασί.
- Οκινάουα (Ιαπωνία): Η Οκινάουα είναι το σπίτι των γηραιότερων γυναικών στον κόσμο, που τρώνε πολλές τροφές με βάση τη σόγια και εξασκούνται στο τάι τσι, μια διαλογιστική μορφή άσκησης.
- Χερσόνησος Νικόγια (Κόστα Ρίκα): Η δίαιτα Nicoyan βασίζεται σε φασόλια και τορτίγιες καλαμποκιού. Οι άνθρωποι αυτής της περιοχής εκτελούν τακτικά σωματικές δουλειές μέχρι τα βαθιά γεράματα και έχουν μια αίσθηση του σκοπού της ζωής που είναι γνωστή ως «plan de vida».
- Οι Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας στη Λόμα Λίντα, Καλιφόρνια (ΗΠΑ): Οι Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας είναι μια πολύ θρησκευτική ομάδα ανθρώπων. Είναι αυστηροί χορτοφάγοι και ζουν σε δεμένες κοινότητες. Ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τους ομολόγους τους στη Βόρεια Αμερική.
Οι 9 κανόνες - συνήθειες μακροζωίας, γνωστό και ως Power 9
1. Κινηθείτε φυσικά
Οι μακροβιότεροι άνθρωποι του κόσμου δεν τρέχουν σε μαραθώνιους ή δεν συμμετέχουν σε γυμναστήρια. Αντίθετα, ζουν σε περιβάλλοντα που τους ωθούν συνεχώς να κινούνται χωρίς να το σκέφτονται. Καλλιεργούν κήπους και δεν έχουν μηχανικές ανέσεις για εργασίες στο σπίτι και στην αυλή.
2. Βρείτε τον σκοπό της ζωής σας
Οι κάτοικοι της Οκινάουα το αποκαλούν «Ikigai» και οι Nicoyans το αποκαλούν «plan de vida». Και για τα δύο μεταφράζεται σε «γιατί ξυπνάω το πρωί». Το να γνωρίζετε την αίσθηση του σκοπού σας αξίζει έως και επτά χρόνια επιπλέον προσδόκιμο ζωής.
3. Μετριάστε το άγχος
Ακόμη και οι άνθρωποι στις Μπλε Ζώνες βιώνουν άγχος. Το άγχος οδηγεί σε χρόνια φλεγμονή, που σχετίζεται με κάθε σημαντική ασθένεια. Αυτό που κάνουν οι μακροβιότεροι άνθρωποι του κόσμου είναι τελετουργικά που μειώνουν το άγχος. Οι κάτοικοι της Οκινάουα αφιερώνουν λίγες στιγμές κάθε μέρα για να θυμούνται τους προγόνους τους, οι Αντβεντιστές προσεύχονται, οι Ικαριώτες παίρνουν έναν υπνάκο και οι Σαρδηνοί παίρνουν ένα απεριτίφ με παρέα.
4. Ο κανόνας του 0%
«Hara hachi bu» είναι το αρχαίο κουμφουκιανικό που απαγγέλλουν οι κάτοικοι του νησιού Οκινάουα πριν από τα γεύματα τους και τους υπενθυμίζει να σταματήσουν να τρώνε όταν το στομάχι τους είναι γεμάτο κατά 80%. Το 20% μεταξύ του να μην πεινάς και να αισθάνεσαι χορτάτος μπορεί να είναι η διαφορά μεταξύ της απώλειας βάρους ή της απόκτησής του. Οι άνθρωποι στις μπλε ζώνες τρώνε το μικρότερο γεύμα τους αργά το απόγευμα ή νωρίς το βράδυ και μετά δεν τρώνε πια την υπόλοιπη ημέρα.
5. Ακολουθείστε μια φυτική διατροφή
Τα φασόλια, συμπεριλαμβανομένης της φάβας της μαύρης, της σόγιας και των φακών, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος των περισσότερων αιωνόβιων διατροφών. Το κρέας, κυρίως χοιρινό καταναλώνεται κατά μέσο όρο μόνο πέντε φορές το μήνα.
6. Καταναλώστε κρασί με μέτρο
Οι άνθρωποι σε όλες τις μπλε ζώνες (εκτός από τους Αντβεντιστές) πίνουν αλκοόλ μέτρια και τακτικά. Οι μέτριοι πότες ζουν περισσότερο από εκείνους που δεν πίνουν. Το κόλπο είναι να πίνετε 1-2 ποτήρια την ημέρα (κατά προτίμηση κρασί Σαρδηνίας), με φίλους ή/και με φαγητό.
7. Ανήκετε σε μια κοινότητα
Όλοι εκτός από πέντε από τους 263 αιωνόβιους που ο Dan Buettner και η ομάδα του πήραν συνέντευξη ανήκαν σε κάποια θρησκευτική κοινότητα. Η ονομασία δεν φαίνεται να έχει σημασία. Η έρευνα δείχνει ότι η παρακολούθηση θρησκευτικών υπηρεσιών τέσσερις φορές το μήνα θα προσθέσει 4-14 χρόνια προσδόκιμο ζωής. Δεν χρειάζεται να είναι θρησκευτική κοινότητα, αλλά να ανήκετε σε μια ομάδα ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα.
8. Προέχει η οικογένεια
Οι πετυχημένοι αιωνόβιοι στις γαλάζιες ζώνες βάζουν πρώτα τις οικογένειές τους. Αυτό σημαίνει να κρατάτε τους ηλικιωμένους γονείς και παππούδες κοντά ή στο σπίτι. Επίσης, δεσμεύονται με έναν σύντροφο ζωής (που μπορεί να προσθέσει έως και 3 χρόνια προσδόκιμου ζωής) και επενδύουν στα παιδιά τους με χρόνο και αγάπη (θα είναι πιο πιθανό να σας φροντίσουν όταν έρθει η ώρα).
9. Δημιουργείστε βαθιές φιλίες και σχέσεις
Οι μακροβιότεροι άνθρωποι του κόσμου επέλεξαν ή γεννήθηκαν σε κοινωνικούς κύκλους που υποστήριζαν υγιεινές συμπεριφορές. Οι κάτοικοι της Οκινάου δημιούργησαν «moais», δηλαδή ομάδες πέντε φίλων που αφοσιώθηκαν ο ένας στον άλλον για μια ζωή. Έρευνα από το Framingham Studies δείχνει ότι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η ευτυχία, ακόμη και η μοναξιά είναι μεταδοτικά. Έτσι, τα κοινωνικά δίκτυα των μακρόβιων ανθρώπων έχουν συμβάλλει ευνοϊκά στην υγεία τους.
Αξίζει να αναφερθεί ότι αν και οι προαναφερόμενες περιοχές είναι οι μόνες που συζητούνται στο βιβλίο του Buettner, μπορεί να υπάρχουν άγνωστες περιοχές στον κόσμο που θα μπορούσαν επίσης να είναι Μπλε Ζώνες. Είναι ενδιαφέρον ότι η γενετική πιθανώς αντιπροσωπεύει μόνο το 20-30% της μακροζωίας. Επομένως, οι περιβαλλοντικές επιρροές, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής και του τρόπου ζωής, παίζουν τεράστιο ρόλο στον καθορισμό της διάρκειας ζωής σας, σύμφωνα με το Healthline.com.