Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε χθες Σάββατο την κυβέρνηση της Ρουάντας να «πάψει να υποστηρίζει το M23», το κίνημα ανταρτών Τούτσι που έχει κυριεύσει μεγάλο μέρος της περιοχής βόρεια της Γκόμας, στον ανατολικό τομέα της ΛΔ Κονγκό.
Η ΕΕ «παροτρύνει έντονα τη Ρουάντα» να «σταματήσει να υποστηρίζει το M23» και να «χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για να πιέσει το M23 να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις» των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της κοινότητας κρατών της ανατολικής Αφρικής, αναφέρει ανακοίνωση Τύπου που υπογράφεται από τον Τζουζέπ Μπορέλ, τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, κι ακολουθεί τη δημοσιοποίηση έκθεσης ειδικών του ΟΗΕ για τη ΛΔ Κονγκό.
Στην έκθεση αυτή, που δημοσιοποιήθηκε τον Δεκέμβριο, ειδικοί που επιφορτίστηκαν από τον διεθνή οργανισμό να ερευνήσουν την κρίση τόνισαν πως έχουν «αποδείξεις» που τεκμηριώνουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη «άμεση επέμβαση των ένοπλων δυνάμεων της Ρουάντας στο έδαφος της ΛΔ Κονγκό» τουλάχιστον μεταξύ του Νοεμβρίου του 2021 και του Οκτωβρίου του 2022.
Το Κιγκάλι κατηγορείται από την Κινσάσα, αλλά και από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και αρκετών κρατών μελών της ΕΕ, πως υποστηρίζει και πολεμά στο πλευρό των ανταρτών του M23 στο Βόρειο Κίβου, κονγκολέζικη επαρχία που γειτονεύει με τη Ρουάντα. Το κίνημα των ανταρτών κατέλαβε τεράστιες εκτάσεις εκεί τους τελευταίους μήνες. Η κυβέρνηση της Ρουάντας διαψεύδει πάγια την κατηγορία αυτή.
Όμως, σύμφωνα με την έκθεση των ειδικών, ο στρατός της Ρουάντας εξαπέλυσε επιχειρήσεις για να «ενισχύσει το M23», καθώς και «εναντίον των FDLR» (Forces démocratiques de libération du Rwanda, «Δημοκρατικές Δυνάμεις για την Απελευθέρωση της Ρουάντας»), ένοπλης οργάνωσης την οποία στελεχώνουν κυρίως Χούτου, που ιδρύθηκε από άλλοτε αξιωματούχους κατηγορούμενος για τη γενοκτονία των Τούτσι το 1994 στη Ρουάντα.
Η ύπαρξη και η βία της οργάνωσης αυτής, που χαρακτηρίζεται απειλή από το Κιγκάλι, προβλήθηκαν ως δικαιολογία για παρελθούσες επεμβάσεις του στρατού της Ρουάντας στη ΛΔ Κονγκό. Η δημοσιοποίηση της έκθεσης των ειδικών του ΟΗΕ «βάζει τέλος στα ψέματα και στην εξαπάτηση» του Κιγκάλι, που «καταχράται την καλή πίστη της διεθνούς κοινής γνώμης», ήταν η αντίδραση της κυβέρνησης στην Κινσάσα χθες Σάββατο.
Με δεδομένη «τη βαρύτητα» όσων καταγγέλλει, η κυβέρνηση της ΛΔ Κονγκό κάλεσε η έκθεση αυτή να εξεταστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ώστε η Ρουάντα να υποστεί «όλες τις συνέπειες» και να «τιμωρηθεί η Ρουάντα για την επίθεσή της». Στην ανακοίνωσή της, η ΕΕ κάλεσε επίσης την Κινσάσα να «σταματήσει και να εμποδίσει κάθε συνεργασία» ανάμεσα στον στρατό της και «ένοπλες ομάδες, ιδίως τις FDLR».
Η Ρουάντα από τη δική της πλευρά κατηγορεί τη ΛΔ Κονγκό, όπου προβλέπεται να διεξαχθούν προεδρικές εκλογές τον Δεκέμβριο του 2023, πως εργαλειοποιεί την ένοπλη σύρραξη για εκλογικούς σκοπούς και ότι «κατασκεύασε» σφαγή η οποία, σύμφωνα με έρευνα των Ηνωμένων Εθνών, διαπράχθηκε στα τέλη Νοεμβρίου από μέλη του M23 και στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 131 άμαχους στα χωριά Κισίσε και Μπάμπο, σύμφωνα με τον ακόμη προκαταρκτικό απολογισμό των θυμάτων.
Βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές πρωτοβουλίες για να επιλυθεί η κρίση στο ανατολικό τμήμα της ΛΔ Κονγκό, όπου άρχισε να αναπτύσσεται περιφερειακή δύναμη των κρατών της ανατολικής Αφρικής, υπό τη διοίκηση της Κένυας. Την Παρασκευή βόρεια της Γκόμας μαίνονταν μάχες ανάμεσα στον στρατό της ΛΔ Κονγκό, με την υποστήριξη παραστρατιωτικών, και ανταρτών του M23.