Η ενεργειακή κρίση που πλήττει το σύνολο της Ευρώπης αποτέλεσε «τροχοπέδη» για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στο γ' τρίμηνο του 2022, αν και συνέχισε να ακολουθεί πορεία καλύτερη από αυτή της ευρωζώνης. Άλλωστε, σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες προβλέψεις, αναμένεται «προσγείωση» από ρυθμό κοντά στο 6% φέτος σε 1% - 2% το 2023.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ το ΑΕΠ γ' τριμήνου ενισχύθηκε κατά 2,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2021, ενώ σε σύγκριση με το β' τρίμηνο του τρέχοντος έτους καταγράφηκε μείωση του ΑΕΠ κατά 0,5%. Στο ίδιο διάστημα, βάσει των ανακοινώσεων της Eurostat, η ευρωζώνη είχε ρυθμό ανάπτυξης 2,3%.
Όπως σημειώνει στην ανακοίνωσή της η ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ για το γ' τρίμηνο 2022 επηρεάστηκε ανασταλτικά από το σημαντικά αυξημένο επίπεδο των επιδοτήσεων επί των προϊόντων που αφορούν στην ενέργεια αντισταθμίζοντας σε μεγάλο βαθμό την αύξηση της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας. Οι επιδοτήσεις αυτές δίδονται στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Εξετάζοντας τα επιμέρους στοιχεία, κυρίως σε τριμηνιαία βάση, καταγράφεται σημαντική υποχώρηση των καταναλωτικών δαπανών, αλλά και εισαγωγών - εξαγωγών, ως αποτέλεσμα της εκτίναξης των τιμών ενέργειας, η οποία οδήγησε σε μία αλυσιδωτή αύξηση των τιμών βασικών καταναλωτικών προϊόντων και υπηρεσιών.
Σχολιάζοντας την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πορεία της οικονομίας και υπογράμμισε ότι: «Σήμερα, η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποίησε τα προσωρινά στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το 3ο τρίμηνο του 2022. Σύμφωνα με αυτά, το ΑΕΠ της χώρας μας αυξήθηκε κατά 2,8% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο, υψηλότερο ποσοστό από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι, όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, “το ΑΕΠ για το 3ο τρίμηνο του 2022 επηρεάστηκε ανασταλτικά από το σημαντικά αυξημένο επίπεδο των επιδοτήσεων επί των προϊόντων που αφορούν στην ενέργεια, αντισταθμίζοντας σε μεγάλο βαθμό την αύξηση της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας. Οι επιδοτήσεις αυτές δίδονται στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης”.
Σε κάθε περίπτωση, για το 9μηνο του 2022, παρά και την επί τα βελτίω αναθεώρηση των στοιχείων βάσης του 2021 που επηρεάζει τα μεγέθη του 2022, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης διαμορφώνεται υψηλότερα από την εκτίμηση του Προϋπολογισμού. Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις, το ΑΕΠ αναμένεται να υπερβεί τα 224 δισ. ευρώ το 2023. Υψηλότερο κατά 45 δισ. ευρώ, ή κατά 25%, από το 2018! Αυτό είναι απόδειξη ισχυρής ανάπτυξης.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα αναμένεται να αναπτυχθεί με διπλάσιο ρυθμό έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου το 2022. Και με τριπλάσιο ρυθμό το 2023. Δηλαδή, κάθε χρόνο η οικονομία κινείται όλο και καλύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά τη σημαντική επιβράδυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας, στα όρια της στασιμότητας ή ακόμη και της ύφεσης σε κάποιες χώρες.
Αυτό είναι απόδειξη ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας. Η ανάπτυξη συνδυάζεται, πλέον, με ποιοτική βελτίωση των συνιστωσών του εθνικού πλούτου. Εφέτος εκτιμάται, όπως αποδεικνύουν και τα στοιχεία του 9μήνου του 2022, ότι θα επιτύχουμε ιστορικό υψηλό στις επενδύσεις. Στην ίδια κατεύθυνση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα είναι πρωταθλήτρια σε ρυθμό αύξησης επενδύσεων στην Ευρώπη την επόμενη τριετία. Αυτό είναι απόδειξη ισχυρής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας.
Συνεπώς, τα δεδομένα αυτά πιστοποιούν, για άλλη μια φορά, τη μεγάλη πρόοδο της ελληνικής οικονομίας, την ισχυρή ανθεκτικότητα και τη σημαντική δυναμική της. Πρόοδος, ανθεκτικότητα και δυναμική που είναι καρπός της συνετής, υπεύθυνης και αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης και της σκληρής, κοινής προσπάθειας πολιτών και πολιτείας – παρά τις αντίξοες, διεθνώς, συνθήκες – να καταστήσουμε την οικονομία μας πιο ισχυρή, πιο παραγωγική, πιο εξωστρεφή και περισσότερο κοινωνικά δίκαιη, και τη χώρα μας ολόπλευρα πιο ισχυρή».
Οι μεταβολές των κυριότερων μακροοικονομικών μεγεθών σε όρους όγκου με εποχική διόρθωση έχουν ως εξής:
Τριμηνιαίες μεταβολές
- Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη μειώθηκε κατά 0,6% σε σχέση με το 2o τρίμηνο του 2022.
- Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 0,1% σε σχέση με το 2o τρίμηνο του 2022.
- Oι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 3,3% σε σχέση με το 2o τρίμηνο του 2022. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 0,1%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 3,4%.
- Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν μείωση κατά 0,3% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο του 2022. Οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 1,1%, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 2,5%.
Ετήσιες μεταβολές
- Η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 3,6% σε σχέση με το 3o τρίμηνο του 2021.
- Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 7,7% σε σχέση με το 3o τρίμηνο του 2021.
- Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 0,9% σε σχέση με το 3o τρίμηνο του 2021. Οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 0,3%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 3,0%.
- Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασαν αύξηση κατά 5,2% σε σχέση με το 3o τρίμηνο του 2021. Οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 8,6% και οι εισαγωγές υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 4,6%