Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε χθες την απόφασή του σχετικά με την πολύκροτη υπόθεση των "Arctic 30" κατά της Ρωσίας, κρίνοντας ότι οι ρωσικές αρχές φυλάκισαν αυθαίρετα τους 28 ακτιβιστές της Greenpeace και τους δύο ανεξάρτητους δημοσιογράφους και παραβίασαν το δικαίωμά τους στην ελευθερία της έκφρασης.
Η ομάδα που έγινε γνωστή ως Arctic 30 συνελήφθη ως ύποπτη για πειρατεία αφού Ρώσοι κομάντος έκαναν έφοδο στο πλοίο Arctic Sunrise της Greenpeace χρησιμοποιώντας ελικόπτερο τον Σεπτέμβριο του 2013 και το κατέλαβαν, ενώ πραγματοποιούσε ειρηνική διαμαρτυρία κατά της εξόρυξης πετρελαίου στην Αρκτική, στην πλατφόρμα Prirazlomnaya στα ανοικτά των βόρειων ακτών της Ρωσίας. Η ομάδα Arctic 30 πέρασε δύο μήνες σε κέντρα κράτησης - πρώτα στην αρκτική πόλη Μουρμάνσκ και αργότερα στην Αγία Πετρούπολη - πριν αφεθεί ελεύθερη με εγγύηση και τελικά ελευθερωθεί και της επιτραπεί να φύγει από τη Ρωσία.
Ο Sergey Golubok, νομικός σύμβουλος των Arctic 30, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την απόφαση: «Σε μια εποχή που οι αρχές σε πολλά κράτη λαμβάνουν πρωτόγνωρα σκληρά μέτρα εναντίον ακτιβιστών για το κλίμα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στέλνει ένα σαφές μήνυμα στα ευρωπαϊκά κράτη ότι η υπεράσπιση του περιβάλλοντος είναι επιθυμητή και ότι το δικαίωμα των ανθρώπων να διαμαρτύρονται πρέπει να προστατεύεται».
Η Faiza Oulahsen, υπεύθυνη της εκστρατείας για το κλίμα και την ενέργεια στο ολλανδικό γραφείο της Greenpeace και μία από τους Arctic 30, δήλωσε: «Οι άνθρωποι παντού ξεσηκώνονται και αντιστέκονται στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, η οποία μας οδηγεί βαθύτερα στην κλιματική κρίση, προκαλώντας θάνατο, καταστροφή και εκτοπισμό. Το δικαστήριο αναγνώρισε την αλήθεια - ότι ο ακτιβισμός για το κλίμα είναι απαραίτητος για την προστασία όλων όσων μας είναι αγαπητά, δηλώνοντας ότι αποτελεί 'έκφραση γνώμης για ένα θέμα σημαντικού κοινωνικού ενδιαφέροντος'. Τα δικαστήρια και οι κυβερνήσεις πρέπει να υπερασπίζονται τους ανθρώπους και τη φύση, όχι τους μεγάλους ρυπαντές».
Ο Mads Flarup Christensen, γενικός διευθυντής της Greenpeace International, δήλωσε: «Η ειρηνική διαμαρτυρία είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της πολλαπλής κρίσης που ζούμε, που επηρεάζει τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Καθώς οι άνθρωποι παντού αφυπνίζονται σχετικά με το γεγονός ότι το κέρδος λίγων και τα παιχνίδια εξουσίας μπαίνουν πάνω από τα συμφέροντα της κοινωνίας και του πλανήτη, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μας υπενθυμίζει ότι η ειρηνική δημόσια διαμαρτυρία είναι ένα δικαίωμα που οι δημόσιες αρχές πρέπει να σέβονται πλήρως».
Μόνο τη φετινή χρονιά, τα σκληρά μέτρα εναντίον ειρηνικών περιβαλλοντικών διαδηλωτών περιλαμβάνουν για παράδειγμα την καταδίκη κλιματικών ακτιβιστών που σκαρφάλωσαν σε γέφυρα στο Ηνωμένο Βασίλειο σε τρία χρόνια φυλάκιση, πεντάμηνη καταδίκη ακτιβιστών στη Γερμανία επειδή απέκλεισαν δρόμο, καθώς και «προληπτικές συλλήψεις» ακτιβιστών των XR στις Κάτω Χώρες.
Τον περασμένο μήνα, η Greenpeace International χαρακτηρίστηκε ως «ανεπιθύμητη οργάνωση» από τις ρωσικές αρχές, με αποτέλεσμα το ρωσικό γραφείο της Greenpeace να σταματήσει τη λειτουργία του, τερματίζοντας 30 χρόνια περιβαλλοντικού έργου στη χώρα. Σε ανακοίνωσή της, η Greenpeace International ανέφερε: «Η απαγόρευση των δραστηριοτήτων της Greenpeace International στη Ρωσία είναι ένα παράλογο, ανεύθυνο και καταστροφικό βήμα, την ώρα που βιώνουμε την παγκόσμια κρίση του κλίματος και της βιοποικιλότητας».
Η Ρωσία αποκλείστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης τον Μάρτιο του 2022, καθώς και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά αυτό δεν επηρέασε τις υποθέσεις που ήδη εκκρεμούσαν.