Στο στόχο της για σημαντική αύξηση της κερδοφορίας, με το δείκτη απόδοσης κεφαλαίων να ενισχύεται στο 10%, παραμένει προσηλωμένη η διοίκηση της Eurobank, παρά τις καθυστερήσεις που προκαλεί η κρίση του κορονοϊού, ενώ η τράπεζα εκτιμάται ότι θα χορηγήσει νέα δάνεια 2,5 με 3 δισ. ευρώ φέτος, αξιοποιώντας τα προγράμματα στήριξης της ρευστότητας που έχει ενεργοποιήσει η κυβέρνηση.
Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, μιλώντας στη σημερινή γενική συνέλευση των μετόχων της τράπεζας, ενώ ο πρόεδρος της τράπεζας, Γιώργος Ζαννιάς, υπογράμμισε ότι απαιτείται γρήγορη ανάπτυξη αμέσως μετά το τέλος της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης, που θα συμβάλει και στη μείωση του δημοσίου χρέους.
Αναφερόμενος στο σχεδιασμό για την επάνοδο σε κερδοφορία, ο κ. Καραβίας τόνισε τη σημασία του Σχεδίου Επιτάχυνσης. Όπως είπε,
- «Η ολοκλήρωση του Σχεδίου είναι σημαντική για τους μετόχους, γιατί ανοίγει το δρόμο για ουσιαστική αύξηση της κερδοφορίας μας. Όπως είχαμε ανακοινώσει το Φεβρουάριο, πριν ακόμη διαφανούν οι σοβαρές επιπτώσεις της πανδημίας, η Τράπεζα στόχευε σε κερδοφορία 12 λεπτών του ευρώ ανά μετοχή ή απόδοση επί της καθαρής θέσης περίπου 9%, κυρίως λόγω της σημαντικής υποχώρησης των προβλέψεων στις 90 μονάδες βάσης. Θέταμε την ανάπτυξη των εργασιών και την κερδοφορία ξανά στο επίκεντρο, ύστερα από μια 10ετία πολλαπλών προκλήσεων.
- Ο μεσοπρόθεσμος στόχος μας παραμένει απόδοση κοντά στο 10% επί των ιδίων κεφαλαίων, αλλά οι νέες συνθήκες ανέτρεψαν το σχεδιασμό για το 2020 και αναμένεται να επηρεάσουν το χρονοδιάγραμμα για την επίτευξή του. Ήδη αναθεωρήσαμε την εκτίμησή μας για προβλέψεις από 90 μ.β. σε περίπου 150 μ.β. Γενικότερα, ακριβείς προβλέψεις για την τελική επίπτωση της υγειονομικής κρίσης δεν μπορούν ακόμη να διατυπωθούν.
Ο κ. Καραβίας τόνισε ότι έχουν σημειωθεί λόγω της πανδημίας αλλαγές στην κοινωνία, την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα, που δημιουργούν εντελώς νέες συνθήκες. Για την Eurobank, είπε, «μείζων εξέλιξη ήταν ασφαλώς η ολοκλήρωση του σχεδίου για την εμπροσθοβαρή εξυγίανση του ισολογισμού που είχαμε ανακοινώσει το Νοέμβριο του 2018 και μας δίνει σήμερα σημαντικό προβάδισμα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Με δείκτη ΝΡΕ 15,6% είμαστε η Τράπεζα της οποίας τα θεμελιώδη μεγέθη προσεγγίζουν εκείνα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών και βρισκόμαστε έτσι σε καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσουμε τις πρόσθετες προκλήσεις που δημιουργεί η πανδημία».
Αναφερόμενος στο σχέδιο εξυγίανσης, ο κ. Καραβίας τόνισε ότι «περιελάμβανε διαδοχικά βήματα που έγιναν τον τελευταίο χρόνο. Ξεκινήσαμε με τη συγχώνευση με την Grivalia και συνεχίσαμε με τις τιτλοποιήσεις Pillar και Cairo, €2 και €7,5 δισεκατομμυρίων, αντίστοιχα. Είμαστε η πρώτη Τράπεζα που έκανε τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και χρήση του σχεδίου ΗΡΑΚΛΗΣ, ενώ στο σκέλος του εταιρικού μετασχηματισμού, δημιουργήθηκαν δύο νέες εταιρικές οντότητες, αφενός η Eurobank Holdings AE και αφετέρου η Τράπεζα Eurobank AE. Τον Ιούνιο, ολοκληρώσαμε τη συμφωνία με τη doValue για το Cairo και την απόκτηση 80% της θυγατρικής μας FPS, που ήδη μετονομάστηκε σε doValue Greece, με την Τράπεζα να διατηρεί το υπόλοιπο 20%».
«Τις επόμενες μέρες», όπως είπε «κάνουμε και το τελευταίο βήμα του σχεδιασμού, που αφορά άμεσα τους μετόχους και το οποίο εγκρίνεται από τη σημερινή ΓΣ. Όπως ακριβώς είχαμε ανακοινώσει θα διανείμουμε μέρος των ομολογιών μέσης και κατώτερης διαβάθμισης της τιτλοποίησης Cairo. Τα αντίστοιχα μερίδια έχουν εισφερθεί σε εταιρεία με αυτό τον αποκλειστικό σκοπό, οι μετοχές της οποίας θα εισαχθούν προς διαπραγμάτευση στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, το τρίτο τρίμηνο του έτους». Όπως είπε κ. Καραβίας, οι μέτοχοι θα λάβουν μία μετοχή της εταιρείας αυτής για κάθε 12 μετοχές Eurobank Holdings που κατέχουν.
Το Σχέδιο Επιτάχυνσης
Αναφερόμενος στο Σχέδιο Επιτάχυνσης, ο κ. Καραβίας τόνισε ότι αναγνωρίστηκε ως πρωτοποριακό και υιοθετήθηκε από σχεδόν το σύνολο του ανταγωνισμού. «Η ολοκλήρωση του πλάνου είναι σημαντική για το τραπεζικό σύστημα συνολικά. Δείξαμε ότι μια ελληνική τράπεζα μπορεί να μειώσει δραστικά το απόθεμα των NPEs. Και ήδη το μοντέλο Eurobank ακολουθείται και από άλλες τράπεζες. Θέλω να τους ευχηθώ ειλικρινά η προσπάθειά τους να επιτύχει, γιατί αντανακλά θετικά σε όλους», ανέφερε ο κ. Καραβίας.
Επιπλέον, το Σχέδιο βοηθά συνολικά στην προσπάθεια για την πιστοληπτική αναβάθμιση της χώρας σε investment grade, κάτι που αποτελεί έναν από τους βασικούς καταλύτες για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καραβίας, «πρόσφατα μιλώντας με στέλεχος μεγάλης πολυεθνικής, μου εξηγούσε τη δυσκολία που είχε να πείσει τον Group CFO να κάνει μια μεγάλη επένδυση στην Ελλάδα, καθώς ο τελευταίος εξετάζοντας τις αναφορές των οίκων αξιολόγησης θεωρούσε τη χώρα μας ως μη επενδύσιμη. Αλλά διαβάθμιση investment grade για τη χώρα δεν είναι δυνατή χωρίς δραστική μείωση των NPEs. Και η Eurobank απέδειξε ότι αυτό είναι εφικτό».
Η διαχείριση των προκλήσεων του παρελθόντος
Αναφερόμενος στις προσπάθειες των τελευταίων ετών από τη διοίκηση της τράπεζας, ο κ. Καραβίας τόνισε ότι «η ολοκλήρωση του Σχεδίου Επιτάχυνσης ήταν το επιστέγασμα της προσπάθειας της Τράπεζας να διαχειριστεί όλες τις προκλήσεις του παρελθόντος. Από το 2016, ο συνολικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας ενισχύθηκε κατά 390 μονάδες βάσης φτάνοντας το 19,2% στο τέλος του 2019 – ο υψηλότερος στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα – και επέτρεψε στην Τράπεζα να χρηματοδοτήσει την εξυγίανση του ισολογισμού της. Την ίδια 4ετή περίοδο, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μειώθηκε κατά 30 ποσοστιαίες μονάδες, από το 46% σε επίπεδα κάτω από το 16%, ενώ ο δείκτης κάλυψης επισφαλειών αυξήθηκε από το 50,6% στο 60% σήμερα. Παράλληλα, στο ίδιο διάστημα, συνεχίσαμε τις δράσεις άντλησης και διαχείρισης ρευστότητας. Οι καταθέσεις του Ομίλου αυξήθηκαν κατά €13 δισεκατομμύρια, από τα οποία €9 δισεκατομμύρια αφορούν την ελληνική αγορά. Μεταξύ των άλλων, κατά το α΄ τρίμηνο του 2019 πετύχαμε την πλήρη απεξάρτηση της Τράπεζας από τον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας (ELΑ)».
Σε ό,τι αφορά τα καθαρά κέρδη το 2019, ο κ. Καραβίας σημείωσε ότι «ανήλθαν σε ετήσια βάση σε €257εκ., κυρίως χάρη στη μείωση των προβλέψεων. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν για μία ακόμη χρονιά η συμβολή των διεθνών δραστηριοτήτων στις οποίες τα καθαρά κέρδη αυξήθηκαν κατά 16,0%, σε €168εκ. Όλα τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας της διοικητικής ομάδας της Τράπεζας και όλων των εργαζομένων. Όμως, ειδική αναφορά οφείλω να κάνω στο πρώην Αναπληρωτή ΔΣ και μέλος του ΔΣ κ. Θόδωρο Καλαντώνη για την εξαιρετική συμβολή στην επιτυχία μας. Του εύχομαι κάθε επιτυχία στα νέα του καθήκοντα ως Προέδρου της doValue Greece, με την οποία έχουμε συνάψει στρατηγική συμφωνία συνεργασίας για τη διαχείριση όλων των μη εξυπηρετούμενων δανείων μας σε βάθος 14 ετών».
Οι νέες προτεραιότητες
«Οι εξελίξεις ανέτρεψαν τις προσδοκίες μας για τη φετινή χρονιά, το ξέσπασμα της πανδημίας μας επιβάλλει νέες προτεραιότητες», τόνισε ο κ. Καραβίας και πρόσθεσε:
- «Πρώτον, την άμεση δανειοδότηση και υποστήριξη των πελατών μας με παροχή ρευστότητας στην οικονομία. Δεύτερον, τη σωστή διαχείριση ώστε να μη δημιουργηθεί μια νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και τρίτον, την εστίαση στην προώθηση και χρηματοδότηση των στρατηγικών επενδύσεων και των έργων πνοής που χρειάζεται η ελληνική οικονομία για να πετύχει ισχυρή ανάπτυξη.
Για να στηρίξουμε όσους έχουν πληγεί από τα μέτρα περιστολής του ιού προχωρήσαμε, μαζί με όλες τις συστημικές τράπεζες, στην αναστολή αποπληρωμής δανείων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Χορηγούμε ρευστότητα σε επιχειρήσεις που την έχουν άμεση ανάγκη. Με βάση τα στοιχεία του α’ εξαμήνου 2020, η Τράπεζα αύξησε τα δανειακά της υπόλοιπα προς τις ενήμερες επιχειρήσεις κατά €1 δις, από ίδιους πόρους.
Επιπρόσθετα, αμέσως μόλις ενεργοποιήθηκαν, συμμετείχαμε ενεργά στα προγράμματα του Δημοσίου και έχουμε εγκρίνει σχεδόν το σύνολο των κονδυλίων, ύψους €1,1 δις, που μας αντιστοιχούσαν από το ΤΕΠΙΧ ΙΙ και το Πρόγραμμα Εγγυοδοσίας. Η εκταμίευση αυτών των ποσών έχει ήδη ξεκινήσει και κατά το μεγαλύτερο μέρος θα ολοκληρωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε χρήση και της β’ φάσης του Προγράμματος Εγγυοδοσίας και εκτιμούμε ότι για το σύνολο του έτους τα δανειακά μας υπόλοιπα προς τις ενήμερες επιχειρήσεις θα αυξηθούν κατά €2,5-3,0 δισ.
Ως στρατηγικοί εταίροι του ελληνικού τουρισμού, που κατεξοχήν πλήττει ο αντίκτυπος του κορονοϊού, ήμασταν η πρώτη και η μόνη τράπεζα που παρουσίασε ένα μεγάλης κλίμακας, εξειδικευμένο πακέτο στήριξης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων – πελατών μας, ύψους 750 εκατομμυρίων ευρώ. Η κίνηση αυτή έτυχε εξαιρετικά θετικής υποδοχής από τους πελάτες μας, τον κλάδο και την αγορά στο σύνολό της.
Η φετινή χρονιά θα είναι δύσκολη οικονομικά και δημοσιονομικά για τη χώρα, με ιδιαίτερες προκλήσεις για το τραπεζικό σύστημα. Όμως, ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός μας δεν αλλάζει, με βασικό άξονα την επέκταση των εργασιών, εντός και εκτός Ελλάδος, και ταυτόχρονη έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στον οποίο θα κάνω ιδιαίτερη αναφορά».
Νέες πρωτοβουλίες ανάπτυξης εργασιών
Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των εργασιών της τράπεζας, ο κ. Καραβίας ανέφερε ότι:
«Κινούμαστε ενεργά για την ανάπτυξη των εργασιών μας, με στοχευμένες πρωτοβουλίες (2019). Στο σκέλος της τραπεζικής ιδιωτών, το περασμένο φθινόπωρο αναλάβαμε μια ξεχωριστή πρωτοβουλία. Ήμασταν εκείνοι που ξαναφέραμε στο επίκεντρο τη στεγαστική πίστη, προτείνοντας για πρώτη φορά την επιλογή για σταθερό επιτόκιο σε όλη τη διάρκεια του δανείου. Η πρωτοβουλία μας δικαιώθηκε από την αγορά. Το μερίδιό μας στα στεγαστικά δάνεια αυξήθηκε και οι περισσότεροι νέοι πελάτες προτίμησαν την επιλογή που προανέφερα. Η εκδήλωση της πανδημίας ανέκοψε προσωρινά την ανάκαμψη, ήδη όμως οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων έχουν επανέλθει στα επίπεδα πριν το lockdown.
Συνολικά, στη λιανική τραπεζική το 2019 υπήρξε ένα έτος απόλυτης επιτυχίας των στόχων που είχαμε θέσει, όχι μόνο στα δάνεια, αλλά επίσης στις καταθέσεις, τραπεζοασφάλειες και διαχείριση περιουσίας. Είναι σημαντικό ότι όλες αυτές οι δραστηριότητες επανέρχονται στα προ του κορονοϊού επίπεδα.
Στον τομέα των επιχειρήσεων, η θέση της Eurobank ως Τράπεζας της Ανάπτυξης ενισχύθηκε. Έχουμε πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλα τα μεγάλα έργα που εξελίσσονται στη χώρα. Δεσμεύοντας κεφάλαια 800 εκ. ευρώ, είμαστε η βασική τράπεζα για το συντονισμό και την άντληση κεφαλαίων για το μεγαλύτερο των μεγάλων έργων, το Ελληνικό. Πρόσφατα υπογράψαμε την αποκλειστική χρηματοδότηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική. Συνεργαζόμαστε με το ΤΑΙΠΕΔ για την αξιοποίηση του ποσοστού που έχει στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, συμβουλεύουμε τη ΔΕΗ για το μετασχηματισμό της και ο κατάλογος είναι κάθε άλλο παρά εξαντλητικός. Θα είμαστε παρόντες και πρωταγωνιστές σε κάθε μεγάλο έργο πνοής για τη χώρα. Η πιστωτική επέκταση του υγιούς χαρτοφυλακίου για το 2019 ξεπέρασε το 10% σε τομείς όπως η Ναυτιλία, η Βιομηχανία και το Εμπόριο. Ήδη αναφέρθηκα στην προοπτική για περαιτέρω αύξηση του δανειακού μας χαρτοφυλακίου κατά το 2020».
Απλοποίηση λειτουργικού μοντέλου και ψηφιακός μετασχηματισμός
Σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της τράπεζας και την απλοποίηση του λειτουργικού μοντέλου, ο κ. Καραβίας ανέφερε ότι:
- Παράλληλα με την επέκταση των εργασιών, η απλοποίηση του λειτουργικού μας μοντέλου και ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ο επόμενος κεντρικός πυλώνας της στρατηγικής μας. Οι υπηρεσίες που παρέχουμε μέσω ηλεκτρονικών δικτύων συνεχώς εμπλουτίζονται και βελτιώνονται. Αυτό αφορά τόσο το e-banking και το m-banking για ιδιώτες και επιχειρήσεις, όσο και την καινοτόμο υπηρεσία v-banking που αξιοποιούν ήδη 8.000 μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις για να διεκπεραιώνουν όλες σχεδόν τις τραπεζικές εργασίες από το χώρο της δουλειάς τους.
- Οι χρήστες του Mobile App ξεπέρασαν το μισό εκατομμύριο. Οι ψηφιακές συναλλαγές άγγιξαν το 42% του συνόλου και το 80% των πληρωμών και χρηματικών μεταφορών. Η ψηφιοποίηση διευκολύνει την επίτευξη μίας ακόμη προτεραιότητας που έχουμε θέσει, την συμμόρφωση με όλους τους κανονιστικούς κανόνες σε απόλυτο βαθμό. Η νέα πλατφόρμα που ενεργοποιήσαμε για τη διαχείριση των πληροφοριών Anti-money laundering (AML Management) αποτελεί ισχυρό όπλο στην καταπολέμηση της απάτης και του ξεπλύματος χρήματος. Τέλος, ξεκινήσαμε από τις θυγατρικές στην Κύπρο και το Λουξεμβούργο τον εκσυγχρονισμό της βασικής τραπεζικής πλατφόρμας που χρησιμοποιεί η τράπεζα, με τις κορυφαίες διαθέσιμες επιλογές εξοπλισμού και προγραμμάτων υποστήριξης.
- Παρά τη σημαντική πρόοδο που ήδη έχει επιτευχθεί, η απλοποίηση του λειτουργικού μας μοντέλου και η ψηφιοποίηση πρέπει να συνεχιστούν με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Στο πλαίσιο αυτό, θα αυξήσουμε τις επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές και σε ανθρώπινο δυναμικό για τα πληροφορικά μας δίκτυα.
Οι μεταβλητές αποδοχές
Σχετικά με την πολιτική αμοιβών, ο κ. Καραβίας σημείωσε ότι κάθε νέα εξέλιξη θεμελιώνει πιο βαθιά την πεποίθησή μας ότι η Eurobank είναι οι άνθρωποί της και πρόσθεσε:
- Παρά τις πολλαπλές προκλήσεις, ο Όμιλος διατήρησε τα προηγούμενα χρόνια προγράμματα μεταβλητών αποδοχών ανταμείβοντας συγκεκριμένες μεγάλες ομάδες προσωπικού με βάση τις ατομικές ή συλλογικές τους επιδόσεις καθώς επίσης και συγκεκριμένα σημαντικά έργα του Ομίλου. Για παράδειγμα, ο Όμιλος κατά το 2019 κατέβαλε το ποσό των 15 εκατομμυρίων ευρώ για μεταβλητές αποδοχές.
- Αποτελεί για εμένα ξεχωριστή ικανοποίηση ότι μπορούμε σήμερα να προτείνουμε, για πρώτη φορά ύστερα από δέκα και πλέον χρόνια κρίσης, στη Γενική Συνέλευση των μετόχων τη διάθεση stock options ως ανταμοιβή των εργαζομένων με βάση τις επιδόσεις τους. Δεν υπάρχει σαφέστερη ένδειξη για την επιστροφή της Τράπεζάς μας σε συνθήκες κανονικότητας.
- Θα ήταν βέβαια παράδοξο μέσα στο περιβάλλον που διαμόρφωσε η αναπάντεχη πανδημία να προχωρήσουμε σε διανομή πρόσθετων αμοιβών. Και γι’ αυτό το σχέδιο δεν θα έχει εφαρμογή τη φετινή χρονιά. Σας ζητούμε όμως να το εγκρίνετε ήδη από φέτος για το 2021 για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί θεωρούμε πως οι εργαζόμενοί μας και οι προσπάθειές τους αξίζουν αυτή την ανταμοιβή, και είναι σκόπιμο να γνωρίζουν ότι είναι ειλημμένη απόφαση προς άμεση εφαρμογή, μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν. Άλλωστε, τα stock options θα δοθούν επιλεκτικά, με βάση την απόδοση, επομένως μπορούν να λειτουργήσουν αμέσως ως ένα επιπλέον κίνητρο. Και, δεύτερον, επειδή είμαστε πεπεισμένοι ότι η ανάκαμψη είναι δυνατή τον επόμενο χρόνο και η έγκριση του προγράμματος επισφραγίζει τη βεβαιότητα ότι η Τράπεζα θα έχει ισχυρές επιδόσεις μόλις το περιβάλλον βελτιωθεί.
- Σημειώνω ότι, δυστυχώς, από τις πρόνοιες αυτές εξαιρούνται δια νόμου τα υψηλόβαθμα στελέχη της Τράπεζας. Θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα κατάλοιπο της κρίσης, που δεν έχει λογική βάση και λειτουργεί αντιπαραγωγικά, και ότι η ανακολουθία θα πρέπει να αποκατασταθεί, ώστε το πρόγραμμα να έχει καθολική ισχύ, με μόνο κριτήριο το αξιοκρατικό.
Γ. Ζαννιάς: Σε μονοψήφιο ποσοστό η ύφεση
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της τράπεζας, Γιώργος Ζαννιάς, εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος για την εξέλιξη της κρίσης, σημειώνοντας ότι «η συνδυασμένη παροχή επιδοτήσεων, διευκολύνσεων και ρευστότητας από την ελληνική κυβέρνηση, την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντισταθμίζει σε σημαντικό βαθμό τη μείωση του ελληνικού ΑΕΠ την οποία φέρνει η τρέχουσα κρίση και η οποία σίγουρα θα έφτανε σε διψήφιο ποσοστό με παράλληλη έκρηξη της ανεργίας. Η αβεβαιότητα πρόβλεψης της ύφεσης είναι ακόμη υψηλή αλλά όλες οι ενδείξεις αυτή τη χρονική στιγμή συγκλίνουν σε ένα μονοψήφιο ποσοστό».
«Η σημερινή κρίση», τόνισε, «δημιουργεί μια σειρά από προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν αλλά και κάποιες ευκαιρίες. Ένα πρόβλημα το οποίο θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε είναι ο υπερδανεισμός του κράτους αλλά και των επιχειρήσεων. Η γέφυρα ρευστότητας η οποία λειτουργεί κάποτε πρέπει να αποπληρωθεί. Ξεκινώντας από τις επιχειρήσεις, στην Ευρώπη, και σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων γίνεται κυρίως με τραπεζικό δανεισμό και λιγότερο με άντληση κεφαλαίων από την κεφαλαιαγορά. Σήμερα όμως και μετά από πολλαπλές κρίσεις, αυτός ο δανεισμός έχει καταστεί υπέρμετρος και θα πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί με την επιστροφή στην κανονικότητα.
Όλοι γνωρίζουμε πως ο δανεισμός του κράτους είναι πολύ μεγάλος ενώ με την τελευταία κρίση αναμένεται να φτάσει, ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε επίπεδα που δεν έχουμε ξαναδεί όχι μόνο λόγω αύξησης του δανεισμού αλλά κυρίως λόγω μείωσης του ΑΕΠ, δηλαδή του παρονομαστή στο γνωστό λόγο δημόσιο χρέος/ΑΕΠ. Η διαχείριση του δημόσιου χρέους σήμερα είναι πολύ πιο εύκολη σε σχέση με την περίοδο που ξεκίνησε η κρίση χρέους στην Ελλάδα διότι: πρώτον, με το τέλος της σημερινής κρίσης θα επιστρέψουμε σχεδόν αυτόματα μάλλον σε πρωτογενή πλεονάσματα ενώ τότε υπήρχαν τεράστια ελλείμματα που τροφοδοτούσαν το χρέος, δεύτερον, δεν χρειάζεται η λήψη υφεσιακών μέτρων σε μόνιμη βάση, και τρίτον το κόστος εξυπηρέτησης του τεράστιου αυτού χρέους βρίσκεται σήμερα στο μισό περίπου αυτού που υπήρχε το 2009-2010, λόγω των πολύ καλών ποιοτικών χαρακτηριστικών που έχει. Μάλιστα, τα σημερινά χαμηλά επιτόκια αναμένεται να παραμείνουν για κάποιο διάστημα ακόμη ενώ το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού δημόσιου χρέους βρίσκεται στο τραπέζι του Eurogroup και έχει ήδη αναληφθεί υποχρέωση, αν χρειαστεί, να υπάρξουν περαιτέρω ρυθμίσεις το 2032 βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και τη βιωσιμότητά του.
Ο πιο σημαντικός λόγος όμως για γρήγορη μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ βρίσκεται στην προοπτική μιας γρήγορης ανάπτυξης αμέσως μετά το τέλος της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης. Μάλιστα, αν τα τελευταία ενθαρρυντικά μηνύματα για την επίλυση του ιατρικού προβλήματος και την επίτευξη ανοσίας στον κορονοϊό βγουν αληθινά, μπορούμε να ελπίζουμε σε μια γρήγορη επάνοδο στην ανάπτυξη, ένα rebound σχήματος ανάμεσα στα λατινικά U και V, οδηγώντας σε γρήγορη εξάλειψη των συνεπειών της πανδημίας στο ΑΕΠ. Σε διαφορετική περίπτωση όμως, η οικονομία θα παραμείνει σε "χαμηλή πτήση" για κάποιο διάστημα ακόμη».