Συμπληρώνεται σιγά σιγά το παζλ της χρηματοδότησης για τη νέα μεγάλη προμήθεια 700 λεωφορείων για Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ο χρόνος μετρά πια αντίστροφα για τους πρώτους διαγωνισμούς, μέσα στην άνοιξη, καθώς εξασφαλίστηκαν πόροι για την προμήθεια 125 ηλεκτρικών οχημάτων, αξίας 88,35 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και, σύμφωνα με πληροφορίες, επιπλέον 156 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ για περίπου 250 ηλεκτρικά λεωφορεία και τρόλεϊ μηδενικών εκπομπών.
Το πρώτο βήμα έγινε με την πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027», συνολικής δαπάνης 117 εκατ. ευρώ. Πόροι που θα κατευθυνθούν εκτός από την προμήθεια φιλικών προς το περιβάλλον ηλεκτρικών λεωφορείων και τρόλεϊ, στην εγκατάσταση σταθμών φόρτισης, αναβάθμιση εγκαταστάσεων, αλλά και ευφυή συστήματα μεταφορών.
Η πρόσκληση απευθύνεται στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, τον ΟΑΣΑ και την ΟΣΥ. Προβλέπεται, δε, ότι οι προτάσεις στο επίπεδο του τροχαίου υλικού θα πρέπει να αφορούν οχήματα δυναμικότητας 60 χιλιάδων επιβατών, με στόχο να καλύπτεται ένας αριθμός χρηστών της τάξης των 470,22 εκατ. ετησίως. Αυτές θα πρέπει να υποβληθούν έως αποκλειστικά την 31/12/2027.
Σταδιακά οι διαγωνισμοί
Η μεγάλη διαφορά της νέας προμήθειας που θα προσθέσει στον στόλο των οδικών συγκοινωνιών της Αθήνας 550 καινούργια οχήματα, κόστους που εκτιμάται ότι συνολικά θα ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ, είναι ότι δεν θα γίνει με έναν ενιαίο διαγωνισμό. Αυτό το μοντέλο δοκιμάστηκε στον πρώτο κύκλο, που άνοιξε στα τέλη του 2021, με πέντε τμήματα, και θα ολοκληρωθεί αισίως τον Ιούλιο με την παραλαβή και των τελευταίων από τα 300 λεωφορεία φυσικού αερίου.
Έτσι, οι διαγωνισμοί για τη δεύτερη προμήθεια θα πηγαίνουν «χέρι-χέρι» με την εξασφάλιση χρηματοδότησης. Οι πρώτοι δύο διαγωνισμοί εκτιμάται ότι θα είναι ώριμοι να ξεκινήσουν σε διάστημα δύο-τριών μηνών. Το μεγαλύτερο στοίχημα εν προκειμένω είναι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, για αυτό και θα προχωρήσει άμεσα, μιας και στην τροποποίηση της σχετικής απόφασης ένταξης, ορίζεται ότι θα πρέπει αυτοί να έχουν απορροφηθεί ως το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Με τα προβλεπόμενα 125 απλά ηλεκτρικά 12μετρα λεωφορεία της νέας φουρνιάς, η χώρας μας θα έχει προμηθευτεί μέσω του προγράμματος «Ελλάδα 2.0», συνολικά 375 ηλεκτρικά οχήματα, εκ των οποίων τα πρώτα 250 έχουν ήδη ενταχθεί στους στόλους Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Η συνολική τους αξία ανέρχεται σε 255,54 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, το υπουργείο προχωρά τον σχεδιασμό για την απόκτηση και 50 λεωφορείων υδρογόνου, που θα εισάγουν το νέο αυτό καύσιμο στις οδικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας. Προς τούτο έχει, μάλιστα, αποστείλει, σύμφωνα με πληροφορίες, στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας φάκελο για την ένταξη της προμήθειας στο Modernization Fund. Η αξία τους εκτιμάται περί τα 40 εκατ. ευρώ.
Ενδεχόμενο και για νέο leasing
Με το σαφάρι αναζήτησης διαθέσιμων πόρων για τα υπόλοιπα λεωφορεία σε εξέλιξη, δεν αποκλείεται μέρος των 700 οχημάτων να μην έρθει μέσω αγοράς, αλλά και με τη μέθοδο του leasing. Υπενθυμίζεται ότι η προμήθεια των 700 νέων λεωφορείων, βγήκε σε διαβούλευση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εν μέσω θέρους, προκειμένου να «κλειδώσουν» τα τεχνικά χαρακτηριστικά και κυρίως το μείγμα.
Το μείγμα που είχε αρχικώς σχεδιαστεί αφορούσε 350 ηλεκτρικά λεωφορεία βραδείας φόρτισης, ακόμα 150 ταχείας φόρτισης και 200 τρόλεϊ σύγχρονης τεχνολογίας κίνησης. Η πρόβλεψη για μία συμφωνία – πλαίσιο, διάρκειας τεσσάρων ετών, που θα θεράπευε τις μεγάλες δυσκολίες και τα εμπόδια της πρώτης προμήθειας φαίνεται πως βγήκε από το κάδρο.