Ο ισραηλινός στρατός προειδοποίησε την Παρασκευή ότι πρόκειται να εξαπολύσει επίθεση με «ισχύ άνευ προηγουμένου» στην πόλη της Γάζας. Η ανακοίνωση αυτή έρχεται στον απόηχο μιας εκτεταμένης επιχείρησης για την κατάληψη της περιοχής, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στη διεθνή κοινότητα και έχει οδηγήσει στη μαζική φυγή περίπου μισού εκατομμυρίου κατοίκων.
Υπό το πρίσμα της συνεχούς και «ακλόνητης» αμερικανικής υποστήριξης, το Ισραήλ ξεκίνησε την Τρίτη κοινή χερσαία και αεροπορική επιχείρηση στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο του παραθαλάσσιου θύλακα της Λωρίδας της Γάζας. Στόχος παραμένει η εξουδετέρωση της Χαμάς, η οποία με την έφοδό της στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 πυροδότησε τον πόλεμο στην ευρύτερη περιοχή.
Όπως δήλωσε ο συνταγματάρχης Αβιχάι Αντραΐ, αραβόφωνος εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, «οι ισραηλινές δυνάμεις θα συνεχίσουν τις επιχειρήσεις τους με ισχύ άνευ προηγουμένου», απευθύνοντας παράλληλα εντολή στους αμάχους να εγκαταλείψουν την πόλη.
Παρά τις προειδοποιήσεις, η πραγματικότητα επί του εδάφους παραμένει χαοτική, με τους κατοίκους να δυσκολεύονται να βρουν ασφαλές καταφύγιο. «Δεν έχουμε πουθενά να πάμε», δηλώνει χαρακτηριστικά η Ουμ Μοχάμεντ αλ Χάταμπ, πρόσφυγας από τον καταυλισμό Σάτι, στα δυτικά της Γάζας, προσθέτοντας ότι ζει με τα επτά παιδιά της σε σκηνές μετά τον βομβαρδισμό του σπιτιού τους.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ στα τέλη Αυγούστου, η πόλη της Γάζας και τα προάστιά της φιλοξενούσαν περίπου ένα εκατομμύριο κατοίκους. Όπως αναφέρει ο ισραηλινός στρατός, 480.000 έχουν εγκαταλείψει την περιοχή από τότε, ενώ οι αρχές πολιτικής προστασίας κάνουν λόγο για περίπου 450.000 εκτοπισμένους.
Στρατιωτικά πλήγματα κατά της πόλης συνεχίστηκαν και χθες, με τουλάχιστον 41 θανάτους στη Λωρίδα της Γάζας, εκ των οποίων οι 11 σημειώθηκαν στην ίδια την πόλη, σύμφωνα με στοιχεία που παρείχαν τα νοσοκομεία στην περιοχή. Ωστόσο, λόγω των περιορισμών στην πρόσβαση και τους κινδύνους για τα ΜΜΕ, ανεξάρτητη επιβεβαίωση των αριθμών παραμένει αδύνατη.
Μαζικές μετακινήσεις αμάχων και συνθήκες εκκένωσης
Η επιχείρηση του ισραηλινού στρατού συνοδεύτηκε από αεροπορικές επιδρομές και στον νότο, στη Χαν Γιούνις. Όπως αναφέρεται, οι ισραηλινές δυνάμεις εξακολουθούν να «επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους» στην πόλη της Γάζας, εντοπίζοντας οπλισμό και «εξαλείφοντας τρομοκράτες».
Ο μοναδικός ανοιχτός δρόμος διαφυγής προς τα νότια, η παράκτια αρ Ρασίντ, αποδεικνύεται ανεπαρκής καθώς παραμένει καθημερινά κορεσμένος από οικογένειες που προσπαθούν να απομακρυνθούν με τα πόδια, οχήματα ή κάρα. Η μαρτυρία της Νιβίν Άχμεντ, η οποία περπάτησε με την οικογένειά της 15 χιλιόμετρα μέχρι τη Ντέιρ αλ Μπάλα, καταγράφει τις δυσκολίες της φυγής: «Η πιο μικρή μου κόρη έκλαιγε από την κούραση. Σέρναμε ο καθένας κι η καθεμιά με τη σειρά κάρο με κάποια υπάρχοντά μας.»
Για πολλούς δεν υπάρχει καμία προοπτική ασφαλούς μετακίνησης. Η Μόνα Άμπντελ Καρίμ και η οικογένειά της κοιμούνται δύο βράδια στο δρόμο εν αναμονή οχήματος, ενώ άλλοι, όπως ο Χάλεντ αλ Ματζνταλάνι, αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, εκφράζοντας την αγωνία ότι χωρίς άμεση διέξοδο «θα πεθάνουμε».
Διεθνής αντίδραση και ανθρωπιστική κρίση
Οι επιπτώσεις του πολέμου από τις 7 Οκτωβρίου 2023 είναι καταστροφικές. Σχεδόν δύο εκατομμύρια κάτοικοι της Λωρίδας της Γάζας έχουν εκτοπιστεί, ενώ οι συνεχείς επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες θανάτους και μία διαρκώς επιδεινούμενη ανθρωπιστική κρίση.
Η νέα επιχείρηση στην πόλη της Γάζας έχει προκαλέσει αντιδράσεις διεθνώς. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες χαρακτήρισε την κατάσταση «αφόρητη, από ηθική, πολιτική και νομική άποψη» σε χθεσινή συνέντευξή του, ενώ η γαλλική κυβέρνηση κάλεσε το Ισραήλ να βάλει τέλος σε αυτή την «καταστροφική εκστρατεία», με το Ηνωμένο Βασίλειο να την χαρακτηρίζει «εντελώς ανεύθυνη και κατακριτέα».
Σε διπλωματικό επίπεδο, οι ΗΠΑ άσκησαν βέτο σε ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για άμεση κατάπαυση του πυρός και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, αν και τα υπόλοιπα 14 κράτη-μέλη ψήφισαν υπέρ.
Ο ΟΗΕ έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε περιοχές της Γάζας – ισχυρισμός που το Ισραήλ διαψεύδει. Μια ανεξάρτητη επιτροπή του ΟΗΕ κατέληξε πρόσφατα στο συμπέρασμα ότι ενδέχεται να πραγματοποιείται γενοκτονία σε βάρος των Παλαιστινίων, εκτίμηση που επίσης απορρίπτει το Ισραήλ.
Από την αρχή του πολέμου έχουν χάσει τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά – στην πλειονότητά τους άμαχοι – βάσει επίσημων στοιχείων. Από παλαιστινιακής πλευράς, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, ο αριθμός των νεκρών στη Λωρίδα της Γάζας ανέρχεται σε τουλάχιστον 65.141, με τους περισσότερους να είναι άμαχοι, στην περιοχή που διοικείται από τη Χαμάς από το 2007.