Σοβαρές κατηγορίες κατά της MI5 διατυπώνονται σε έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, σχετικά με τη δράση διπλού πράκτορα του βρετανικού στρατού ο οποίος διείσδυσε στον IRA και ενεπλάκη σε δολοφονίες και βασανιστήρια κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Βόρεια Ιρλανδία.
Η πολυετής έρευνα με τίτλο «Επιχείρηση Κένοβα», υπό την ηγεσία της βρετανικής αστυνομίας από το 2016, εστίασε σε εγκλήματα που διαπράχθηκαν τη δεκαετία του 1970 και σχετίζονται με τον διπλό πράκτορα γνωστό ως "Stakeknife". Στο επίκεντρο τέθηκαν επίσης οι ευθύνες των βρετανικών υπηρεσιών ασφαλείας, κυρίως της MI5.
Η τριακονταετής σύγκρουση στη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία είχε στο επίκεντρο τη βρετανική παρουσία στην περιοχή, οδήγησε σε 3.500 θανάτους έως την ειρηνευτική συμφωνία του 1998.
Ο "Stakeknife" υπήρξε επικεφαλής της διαβόητης ομάδας "nutting squad" του IRA, η οποία αναλάμβανε ανακρίσεις και εξαφανίσεις υπόπτων ως προδότες ή πληροφοριοδότες. Παράλληλα, ο ίδιος παρείχε πληροφορίες στις βρετανικές αρχές.
Η έρευνα εξέτασε συνολικά 101 δολοφονίες και απαγωγές που αποδίδονται στη συγκεκριμένη μονάδα.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έκθεσης, ο πράκτορας διέπραξε «τα πιο σοβαρά εγκλήματα που μπορεί να φανταστεί κανείς».
Η έκθεση επισημαίνει πως ούτε ο βρετανικός στρατός ούτε η MI5 κατάφεραν να ελέγξουν αποτελεσματικά τον "Stakeknife". Οι προβλεπόμενοι έλεγχοι παρακάμφθηκαν λόγω "αισθήματος πίστης" προς τον πράκτορα, γεγονός που του επέτρεψε να συνεχίσει ατιμώρητα τις εγκληματικές του ενέργειες.
Φρέντι Σκαπατίτσι, ο οποίος φέρεται να ήταν ο "Stakeknife", απεβίωσε το 2023 σε ηλικία 77 ετών. Ο ίδιος είχε παραδεχθεί τη συμμετοχή του στον IRA μέχρι το 1990, αλλά αρνήθηκε τη συνεργασία με τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.
Οι συντάκτες της έκθεσης καλούν την κυβέρνηση να αποκαλύψει την ταυτότητα του πράκτορα, η οποία εξακολουθεί να προστατεύεται.
Η διαδικασία της έρευνας δυσχεράνθηκε από την καθυστερημένη παράδοση κρίσιμων πληροφοριών εκ μέρους της MI5. Ο επικεφαλής της Kenova, Ίαν Λίβινγκστον, χαρακτήρισε τη στάση αυτή «μεγάλη αποτυχία» για την υπηρεσία πληροφοριών.
Όπως ανέφερε, νέα έγγραφα αποκάλυψαν ότι η MI5 γνώριζε πολύ περισσότερα για τον "Stakeknife" από όσα είχε παραδεχθεί επισήμως.
Μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης, ο διευθυντής της MI5, Κεν ΜακΚάλουμ, εξέφρασε συλλυπητήρια στα θύματα και τις οικογένειές τους.