Το μελεκούνι της Ρόδου στο μητρώο πολιτιστικής κληρονομίας της UNESCO

Την ένταξη του μελεκουνιού, του παραδοσιακού γλυκού της Ρόδου, που παρασκευάζεται από σησάμι και μέλι στο Μητρώο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO επιδιώκουν να εντάξουν οι τοπικοί φορείς, οι οποίοι ήδη έχουν δραστηριοποιηθεί προς την κατεύθυνση αυτή και ευελπιστούν ότι θα έχουν θετικά αποτελέσματα. Ήδη στις αρχές του χρόνου το μελεκούνι εγγράφηκε στο εθνικό ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, από το υπουργείο Πολιτισμού. Η προσπάθεια συντονίζεται από την περιφέρεια νοτίου Αιγαίου και τον πολιτιστικό σύλλογο Κοσκινού «Η Καλλιθέα». Η προσπάθεια αποτελεί συνέχεια της ευχάριστης εξέλιξης που σημειώθηκε όταν στις 17 Ιανουαρίου η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη υπέγραψε την απόφαση για την εγγραφή του μελεκουνιού στο εθνικό ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας που αναφέρει τα εξής: εγκρίνουμε την εγγραφή του στοιχείου «Μελεκούνι Ρόδου» στο εθνικό ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας όπως περιγράφεται στο συνημμένο δελτίο στοιχείου άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς που φέρει τον παραπάνω τίτλο, διότι αποτελεί εθιμική πρακτική που συνδέεται με τη συλλογική μνήμη και τις διατροφικές πρακτικές των Ροδίων καθώς και με τη διαμόρφωση και διάδοση των τοπικών διατροφικών συνηθειών αλλά και της παραδοσιακής ελληνικής ζαχαροπλαστικής.

Αν λοιπόν όλα εξελιχθούν ομαλά τότε το μελεκούνι για το οποίο γίνεται λόγος πρώτη φορά γύρω στις αρχές του 1800, θα είναι το πρώτο τοπικό προϊόν της Ρόδου που θα γραφτεί σε αυτό το παγκόσμιο μητρώο. Στο πλαίσιο της προσπάθειας πραγματοποιήθηκε ημερίδα στις Πηγές Καλλιθέας στη διάρκεια της οποίας ο αντιπεριφερειάρχης πολιτισμού Χρήστος Μπάρδος, υπογράμμισε ότι ήταν μία διαδραστική ημερίδα επιστημονικού ενδιαφέροντος, ενώ αναφερόμενος στην προσπάθεια που ξεκινά είπε ότι πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα το οποίο βρίσκει αρωγό και σημαντικό υποστηρικτή την περιφέρεια νοτίου Αιγαίου. Σκοπός των διοργανωτών είναι η εκδήλωση που έγινε για πρώτη φορά, να γίνει θεσμός τιμώντας έτσι το μελεκούνι της Ρόδου για το οποίο το νησί είναι γνωστό σε όλο τον κόσμο. Στην ημερίδα που διεξήχθη ομιλητές ήταν ο Αγαπητός Ξάνθης καθηγητής του πανεπιστημίου Αιγαίου με θέμα, το μελεκούνι πρεσβευτής της Ρόδου στην υπόλοιπη Ελλάδα και στον κόσμο, ο πρόεδρος των παροικιακών συλλόγων Νίκος Κωνσταντινίδης με θέμα, η πολιτιστική διάσταση του μελεκουνιού μέσα από τις κοινωνικές εκδηλώσεις των κατοίκων της Ρόδου και ο Μανώλης Μοράρης διατροφολόγος και η ομιλία του είχε θέμα τη διατροφική αξία του μελεκουνιού.

Επίσης υπήρξε προβολή video με την παρασκευή του μελεκουνιού και μάλιστα αυτό το video συνόδεψε και το φάκελο του συλλόγου προς το υπουργείο Πολιτισμού και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να εγγραφεί στο ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ο φάκελος θα συμπληρωθεί με όλα τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε να κατατεθεί μέσω της περιφέρειας στην UNESCO για να ακολουθηθεί η διαδικασία όπως ακριβώς έγινε και με το ευρετήριο στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τους διοργανωτές πρέπει να γίνει πιστοποίηση της μοναδικότητας του πολιτιστικού προϊόντος, ώστε να μπορεί να καταρτιστεί ο φάκελος και σε αυτό η περιφέρεια βρίσκεται σε πλήρη συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού. Η δημιουργία ενός τέτοιου φακέλου για το ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς για την Ελλάδα ήταν όπως τονίστηκε πολύ δύσκολη τα έγγραφα που ζητούνταν ήταν πάρα πολλά και το ίδιο θα συμβεί και με την UNESCO. Σημειώνεται ότι η αρχική προσπάθεια ξεκίνησε προ ετών από τον πρώην πρόεδρο του πολιτιστικού συλλόγου Κοσκινού «Η Καλλιθέα» Φώτη Μπάρδο, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει τις διαδικασίες για την ένταξη του μελεκουνιού, που αποτελούσε και αποτελεί τοπικό παραδοσιακό γλύκισμα του χωριού του, στο εθνικό ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Μάλιστα μαζί με το μέλος του συλλόγου Μπάμπη Μαρνέρα, υπέβαλαν τότε τον σχετικό φάκελο στη διεύθυνση νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ για την έκδοση της υπουργικής απόφασης λήφθηκε υπόψη και η ομόφωνη θετική γνωμοδότηση της εθνικής επιστημονικής επιτροπής για την εφαρμογή της σύμβασης γύρω από τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.