Νεότερα μετά το 2027 για νέους συρμούς στο μετρό της Αθήνας, που από τη μια μεριά έκανε το Σάββατο δοκιμαστικό ντεμπούτο στην 24ωρη λειτουργία με 30.000 μεταμεσονύκτιες επιβιβάσεις, όμως καθημερινά Αθηναίοι και τουρίστες «βράζουν» σε τρένα χωρίς κλιματισμό. Και μπορεί σχεδόν 500 εκατ. ευρώ να μπαίνουν στον «κουμπαρά» για την ανανέωση των αστικών συγκοινωνιών ως το 2032, όμως το σχέδιο που βγήκε εχθές σε διαβούλευση δεν ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστικό.
Με τον στόλο των λεωφορείων να κλείνει ως το τέλος του έτους έναν πρώτο κύκλο ανανέωσης, που άνοιξε πριν τέσσερα χρόνια και θα αντιστοιχεί στο 60% των οχημάτων, υπό ασφυκτική πίεση βρίσκονται πλέον τα μέσα σταθερής τροχιάς. Όμως οι προβλέψεις του κοινωνικού κλιματικού σχεδίου (ΚΚΣ), το οποίο προβλέπει πόρους συνολικά για τις μεταφορές άνω των 1,17 δισεκατομμυρίων ευρώ από το «μίνι Ταμείο Ανάκαμψης» που παρουσίασε πρόσφατα η κυβέρνηση, μοιάζουν περισσότερο με ευχολόγια.
Πέρα από τον προϋπολογισμό που ορίζεται κατά προσέγγιση, στο υπό διαβούλευση σχέδιο, που στοχεύει σε έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος του έτους, οι επί μέρους δράσεις παραμένουν ασαφείς και με απροσδιόριστο χρονικό ορίζοντα. Η μόνη συγκεκριμένη δράση αφορά στην προμήθεια άνω των 200 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων για Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, να έχει προσδιορίσει τον αριθμό σε 210 οχήματα.
Όσο για τα μέσα σταθερής τροχιάς, προβλέπονται μεν επενδύσεις άνω των 350 εκατ .ευρώ, σε αυτές όμως στοιχίζονται από την απόκτηση νέων συρμών μετρό ως τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε σιδηροδρομικούς σταθμούς.
Νέοι συρμοί, αλλά πόσοι;
Ειδικά για το μετρό της Αθήνας που βρίσκεται στα όριά του κατά τις ώρες αιχμής, χωρίς να χαλαρώνει πια ούτε το καλοκαίρι εξαιτίας του τουρισμού, προβλέπεται μεν η απόκτηση νέων συρμών για τις Γραμμές 2 και 3, χωρίς να προσδιορίζεται όμως αριθμός ή χρονικός ορίζοντας. Κι αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού, σύμφωνα με πληροφορίες, παρά τις προσπάθειες, δεν έχουν καν οριστικοποιηθεί οι προδιαγραφές για τους απαραίτητους αεροδρομιακούς συρμούς της Γραμμής 3, που έχουν μπλέξει σε ένα δαίδαλο μεταξύ ΣΤΑ.ΣΥ., Ελληνικό Μετρό και ΡΑΣ.
Τα πράγματα μπερδεύονται περισσότερο όταν στην εξίσωση μπαίνουν και οι συνολικά 24 συρμοί της πρώτης γενιάς του μετρό, ηλικίας 25 ετών, οι οποίοι εκ κατασκευής δεν διαθέτουν κλιματισμό, με αποτέλεσμα σε συνθήκες καύσωνα να «βράζουν» και ενίοτε να αποσύρονται. Εξ αυτών, είκοσι εξυπηρετούν τις Γραμμές 2 και 3, ενώ τέσσερις έχουν μετακινηθεί στο Πειραιάς – Κηφισιά.
Παρότι στο προσχέδιο τονίζεται πως η δράση αναβάθμισης της λειτουργίας του μετρό Αθήνας «θα ενισχύσει σημαντικά την αξιοπιστία, τις συνθήκες θερμικής και ψυκτικής άνεσης και τη συχνότητα των δρομολογίων», δεν γίνεται πουθενά αναφορά στην αναβάθμιση συρμών για τις Γραμμές 2 και 3. Προβλέπεται μόνο η αναβάθμιση και ανάταξη υφιστάμενων συρμών στη Γραμμή 1, δηλαδή τον ηλεκτρικό, αλλά κι εδώ το πλαίσιο παραμένει νεφελώδες.
Σε κάθε περίπτωση, η εγκατάσταση κλιματισμού είναι μια δύσκολη υπόθεση λόγω της τεχνικής πατέντας που θα πρέπει να εφαρμοστεί. Η ΣΤΑ.ΣΥ. είχε προσδιορίσει αρχικά το κόστος σε 265.000-275.000 ευρώ ανά όχημα, δηλαδή συνολικά περί τα 39,6 εκατ. ευρώ. Ελλείψει πόρων, τέθηκαν υπό εξέταση και άλλα σενάρια, με επικρατέστερο την εγκατάσταση κλιματισμού σε συγκεκριμένο μόνο αριθμό συρμών -πιθανότατα 12-, μαζί με την αναβάθμιση για την επέκταση του χρόνους ζωής τους κατά 20 χρόνια.
«Αργοπορημένη» η αναβάθμιση των 14 συρμών
Δεδομένου, πάντως, ότι η προετοιμασία για την υλοποίηση του σχεδίου θα εκκινήσει το 2026, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου το 2032, η μόνη ορατή αναβάθμιση είναι επί του παρόντος αυτή των 14 συρμών του ηλεκτρικού, που ξεκίνησε πριν δυόμισι χρόνια. Προβλήματα και καθυστερήσεις φρέναραν το έργο που έχει αναλάβει η ισπανική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF).
Οι παρατάσεις στις προθεσμίες δίνουν και παίρνουν, με τη ΣΤΑ.ΣΥ. να έχει ήδη επιβάλλει δύο πέναλτι, συνολικού ύψους 92.000 ευρώ, ενώ επίκειται η βεβαίωση και του τρίτου προστίμου προς τον ανάδοχο. Το πρότυπο βαγόνι παραδόθηκε μόλις πριν ένα μήνα, όταν προβλεπόταν συμβατικά ότι ο πρώτος ανακαινισμένος συρμός θα ήταν έτοιμος τον Ιούλιο του 2024! Τελικά αυτό θα είναι εφικτό τον ερχόμενο Νοέμβριο, ενώ θα πρέπει να ακολουθήσουν δοκιμές, ώστε να είναι λειτουργικός περί τον Φεβρουάριο του 2026.
Εν συνεχεία, οι υπόλοιποι συρμοί, ηλικίας 40 ετών, θα ανακαινιστούν στο εργοστάσιο της «NK trailers» στον Βόλο, επί τη βάση του πρότυπου συρμού, με στόχο να παραδίδεται ένας κάθε μήνα. Η σύμβαση αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2027, τη στιγμή που η συμβατική προθεσμία ήταν το τέλος του 2025. Η αναθεωρημένη σύμβαση με τη CAF υπεγράφη, πάντως, τις προηγούμενες ημέρες, επισφραγίζοντας το επιπλέον τίμημα των 6,22 εκατ. ευρώ. Αν και αυτό ήταν γνωστό έπρεπε να περάσει και στο ΕΣΠΑ. Έτσι το ύψος της σύμβασης φτάνει στα 71,7 εκατ. ευρώ.
Πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι και leasing για ευάλωτα νοικοκυριά
Προκειμένου να μειωθεί η εξάρτηση από το αυτοκίνητο, στο εθνικό κοινωνικό κλιματικό σχέδιο προτείνονται ακόμη δράσεις που ξεπερνούν τα 100 εκατ. ευρώ για υποδομές πολυτροπικών μετακινήσεων. Κυριαρχεί η ανάπτυξη ασφαλών, συνεχών και προσβάσιμων διαδρόμων για πεζούς και ποδήλατα, συνολικά άνω των 140 χιλιομέτρων ανά την επικράτεια.
Επιπλέον, πάνω από 150 εκατ. ευρώ θα διατεθούν ως ενίσχυση σε ευάλωτα νοικοκυριά, με τα κριτήρια να μην προσδιορίζονται, για τη χρηματοδοτική μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων. Όπως επισημαίνεται, «η οικονομική υποστήριξη θα καταλήγει σε ένα σημαντικά μειωμένο μηνιαίο κόστος μίσθωσης για τα μεταφορικά ευάλωτα νοικοκυριά».
Για την ενίσχυση της κινητικότητας ατόμων με αναπηρία και ευάλωτων συνανθρώπων μας, θα διατεθούν πάνω από 170 εκατ. ευρώ. Στις δράσεις περιλαμβάνεται και η προμήθεια άνω των 200 σχολικών λεωφορείων χαμηλών ή μηδενικών ρύπων για τη μεταφορά μαθητών ΑμεΑ σε ειδικά σχολεία. Σε αυτό το πακέτο, προτείνεται και δράση για την αναβάθμιση στόλου ταξί για την εξυπηρέτηση ΑμεΑ.
Άνω των 300 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στον εκσυγχρονισμό στόλου πολύ μικρών επιχειρήσεων. Σε αυτή την κατηγορία, εκτιμάται ότι δύναται να υποστηριχθούν περίπου 14.000 πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
