Μερικές ημέρες έμειναν έως την την καθολική εφαρμογή του IRIS Commerce, αφού από 1η Νοεμβρίου 2025 προβλέπεται η υποχρεωτική αποδοχή του από όλες τις επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει πως όλα τα εμπορικά και τα ηλεκτρονικά καταστήματα οφείλουν να δέχονται άμεσες πληρωμές μέσω IRIS, το οποίο γίνεται με τη χρήση QR code.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς εργάζονται πυρετωδώς προς αυτήν την κατεύθυνση, με την αισιοδοξία πως τα συστήματα θα είναι έτοιμα εντός χρονοδιαγράμματος, καθιστώντας την εφαρμογή του IRIS μια από τις ελάχιστες οδηγίες που δεν αιτούνται παράταση για την ολοκλήρωσή τους στην Ελλάδα.
Μέσω του συστήματος άμεσων πληρωμών που σει η ΔΙΑΣ, οι επιχειρήσεις κερδίζουν έναν επιπλέον τρόπο πληρωμών, ο οποίος αναμένεται να παρέχει σημαντικά χαμηλότερες χρεώσεις έναντι των πιστωτικών καρτών, ενώ για τους καταναλωτές είναι εντελώς δωρεάν.
Επιπλέον, η άμεση μεταφορά χρημάτων που προσφέρει το IRIS επιτρέπει στην επιχείρηση ή στον ελεύθερο επαγγελματία να έχει πρόσβαση στα χρήματα από την πληρωμή μέσα σε 10 δευτερόλεπτα, εν αντιθέσει με τις παραδοσιακές πληρωμές με κάρτα που χρειάζονται μέρες για να φανούν τα χρήματα στους λογαριασμούς των εμπόρων. Η εξέλιξη αυτή είναι ύψιστης σημασίας, καθώς οι επαγγελματίες μπορούν με τη σειρά τους να χρησιμοποιήσουν άμεσα τα χρήματα στην πραγματική οικονομία.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2023, 200 δισ. ευρώ την ημέρα παραμένουν «κλειδωμένα» στο σύστημα ευρωπαϊκών πληρωμών και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, γιατί ο ένας λογαριασμός έχει μεν χρεωθεί, αλλά ο έτερος λογαριασμός δεν έχει ακόμα πιστωθεί. Οι άμεσες πληρωμές αλλάζουν σιγά-σιγά το τοπίο, διαχέοντας πολύτιμα κεφάλαια στην οικονομία.
Η υιοθέτηση του IRIS Commerce ωφελεί διπλά και το κράτος, αφού ενισχύει τη φορολογική διαφάνεια των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, ενώ παράλληλα μειώνει τις εισαγόμενες υπηρεσίες από τα ξένα wallets, ενδυναμώνοντας έτσι την αυτονομία της χώρας.
Αξίζει να σημειωθεί πως για να πληρώσει ένας πολίτης μια επιχείρηση μέσω IRIS δεν χρειάζεται να έχει την υπηρεσία ενεργοποιημένη, όπως ισχύει για την μεταφορά χρημάτων μεταξύ ιδιωτών, αλλά αρκεί μια οποιαδήποτε εφαρμογή τράπεζας τραπεζική εφαρμογή.
Σημειώνεται πως μέχρι σήμερα σχεδόν 9.000 επιχειρήσεις και ηλεκτρονικά καταστήματα είναι εγγεγραμμένα στο IRIS Commerce, με πάνω από 7,9 εκατ. συναλλαγές, αξίας 3,3 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, στο IRIS P2Pro είναι εγγεγραμμένοι πάνω από 560.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα), με 1,7 εκατ. συναλλαγές, αυξημένες κατά 258% σε σχέση με πέρυσι.
Τέλος, το IRIS P2P (person to person) έχει σπάσει το φράγμα των 4,1 εκατομμυρίων χρηστών, επιβεβαιώνοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τη συγκεκριμένη μέθοδο μεταφοράς χρημάτων.
Τι ισχύει από 1η Νοεμβρίου
Από την 1η Νοεμβρίου 2025, οι καταναλωτές θα μπορούν να πληρώνουν μέσω IRIS σε όλα τα φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα της χώρας χωρίς όριο ποσού, εφόσον υπάρχει διαθέσιμο υπόλοιπο.
Όσον αφορά στο IRIS P2B, δηλαδή στην πληρωμή ελεύθερων επαγγελματιών και ατομικών επιχειρήσεων (φυσικά πρόσωπα), το όριο ημερήσιων συναλλαγών βρίσκεται σήμερα στα 500 ευρώ, όμως από τον Ιανουάριο 2026 διπλασιάζεται και διαμορφώνεται στα 1.000 ευρώ
Η υπηρεσία P2P (μεταφορές από ιδιώτη σε ιδιώτη) παραμένει δωρεάν, ενώ στις P2B συναλλαγές προβλέπεται χαμηλή προμήθεια για τον επαγγελματία.
Η μη συμμόρφωση επιφέρει πρόστιμα που ξεκινούν από 10.000 ευρώ και φτάνουν έως τα 20.000 ευρώ, ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων της επιχείρησης, με 50% έκπτωση για επαγγελματίες σε μικρούς οικισμούς ή μη τουριστικά νησιά.
Οι επαγγελματίες με απλογραφικά βιβλία αντιμετωπίζουν πρόστιμο 10.000 ευρώ, ενώ όσοι τηρούν διπλογραφικά πρόστιμο 20.000 ευρώ.
Αντιδράσεις για το μέτρο
Τις προηγούμενες ημέρες υπήρξαν μερικές αντιδράσεις ως προς την ημερομηνία εφαρμογής της ρύθμισης, καθώς φορείς όπως ο Λογιστικός Σύλλογος Αθηνών (ΛΣΑ) και ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς ανησυχούν ότι δυσλειτουργίες που οφείλονται στο σύστημα και όχι στις επιχειρήσεις θα οδηγήσουν σε πρόστιμα από τα κλιμάκια της ΑΑΔΕ.
Αν και δεν υπάρχει κάποια ξεκάθαρη ενημέρωση ακόμη ως προς αυτό, αναμένεται να υπάρξει μια «περίοδος χάριτος» και οι αρμόδιοι φορείς να μην προβούν σε αλόγιστα πρόστιμα από τόσο νωρίς, αφού είναι λογικό στην αρχή να υπάρχουν μερικά προβλήματα σε ένα έργο που απαιτεί τη μαζική σύνδεση όλων των παρόχων πληρωμών, οι οποίοι με τη σειρά τους θα φέρουν όλους τους εμπόρους (φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα της χώρας) και τα ένα εκατομμύριο POS τους σε ένα σύστημα.
Πώς θα λειτουργεί η άμεση πληρωμή
Την ώρα της πληρωμής, στην οθόνη αφής των POS θα υπάρχουν από τον Νοέμβριο δύο επιλογές: IRIS και κάρτα.
Όταν ο πελάτης επιθυμεί να πληρώσει μέσω IRIS, ο ταμίας θα κάνει τη σχετική επιλογή και θα γίνεται σύνδεση με το σύστημα της ΔΙΑΣ, μέσω του οποίου θα παράγεται ένα δυναμικό QR code, μοναδικό για κάθε συναλλαγή και με συγκεκριμένη διάρκεια ζωής. Μέσω του mobile banking app, ο πελάτης θα σκανάρει το QR code και η πληρωμή θα ολοκληρώνεται άμεσα.
Καθώς υπάρχει ήδη η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, όλα τα δεδομένα διαβιβάζονται αυτόματα και στην ΑΑΔΕ. Για την περίπτωση που κάποια επιχείρηση διαθέτει ακόμη POS παλαιού τύπου, χωρίς οθόνη αφής, τότε το τερματικό θα εκτυπώνει τον κωδικό QR για να τον σκανάρει ο πελάτης.
Σε δεύτερο στάδιο θα ενσωματωθεί η τεχνολογία NFC (Near Field Communication) με την οποία ο πελάτης θα πλησιάζει το κινητό του στο POS και θα ολοκληρώνεται άμεσα η πληρωμή, όπως και με τη χρήση Google Wallet ή Apple Wallet.
0% απάτες στο σύστημα IRIS
Οι ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω IRIS είναι γρήγορες και ασφαλείς, αφού καμία ευαίσθητη πληροφορία, όπως τραπεζικοί λογαριασμοί και κωδικοί δεν αποθηκεύονται ή κοινοποιούνται. Μάλιστα, σύμφωνα με την κα Καμπουρίδου οι απάτες στα υποπροϊόντα P2P και P2B είναι μηδενικές. Και αυτό διότι για κάθε συναλλαγή μέσω IRIS ανοίγει ένα session, γίνεται η μεταφορά χρημάτων και ξανακλείνει, χωρίς να μεταφέρει τραπεζικά στοιχεία.
Επιπλέον, για να «χακάρει» κάποιος το IRIS πρέπει πρώτα να εισβάλει στον τραπεζικό λογαριασμό του χρήστη, στην οποία περίπτωση θα επιλέξει τη μεταφορά χρημάτων για να αδειάσει τον λογαριασμό του θύματος και δεν θα περιοριστεί σε μια μεταφορά IRIS.