Επιστροφή σε ανοδική πορεία έφερε ο Ιανουάριος για τον δείκτη οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα, ο οποίος διαμορφώθηκε σε επίπεδα υψηλότερα από τον αντίστοιχο της ευρωζώνης και άγγιξε νέο υψηλό 21 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα του ΙΟΒΕ ο δείκτης οικονομικού κλίματος επανήλθε τον Ιανουάριο σε τροχιά ανόδου και διαμορφώθηκε στις 114,2 μονάδες (από 110,0 τον Δεκέμβριο του 2021), ενώ αντίθετα στην ευρωζώνη και την ΕΕ το οικονομικό κλίμα επιδεινώθηκε ελαφρώς, καθώς οι αντίστοιχοι δείκτες διαμορφώθηκαν στις 112,7 και 111,6 μονάδες αντίστοιχα.
Η ενίσχυση προήλθε κυρίως από νέα σημαντική βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία, σε επίσης ιστορικά υψηλό επίπεδο πολλών ετών, ενώ ηπιότερη ήταν η μεταβολή στις Υπηρεσίες και τις Κατασκευές. Στο Λιανικό Εμπόριο, οι προσδοκίες επιδεινώθηκαν σημαντικά. Η εκ νέου επιβολή περιοριστικών μέτρων λόγω της εξάπλωσης της νέας μετάλλαξης, αν και ηπιότερων και πιο στοχευμένων από ό,τι σε προηγούμενες εξάρσεις της πανδημίας, μπορεί να προξένησε ανησυχία για πιθανή επέκτασή τους μελλοντικά και σε άλλους κλάδους στους οποίους είχαν επιβληθεί περιορισμοί στο παρελθόν. Παρά την επαναφορά περιορισμών, η καταναλωτική εμπιστοσύνη βελτιώθηκε ελαφρώς.
Όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ τα νοικοκυριά συνεχίζουν να κινούνται σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας, χωρίς ισχυρά νέα περιοριστικά μέτρα, παρά τη νέα κλιμάκωση της πανδημίας, αλλά πλέον αναμένοντας πληθωριστικές πιέσεις στα εισοδήματά τους. Η εξέλιξη του τελευταίου παράγοντα τους επόμενους μήνες μπορεί να είναι εξίσου, εάν όχι περισσότερο κρίσιμη, από τις διακυμάνσεις της υγειονομικής κρίσης, για την οικονομία συνολικά. Σε αυτό το πλαίσιο, η σημασία των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα ενισχύεται σταδιακά. Για τις προσδοκίες των επιχειρήσεων, θα αυξάνεται και η σημασία της εφαρμογής δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, εξέλιξη κρίσιμη για την έξοδο της οικονομίας από τις συνθήκες της κρίσης.
Βιομηχανία
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία ενισχύθηκε αισθητά τον Ιανουάριο, στις 116,8 (από 109,1 τον Δεκέμβριο) μονάδες, επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (94,9 μον.) και το δεύτερο υψηλότερο διαχρονικά, μετά από εκείνο του Μαΐου του 2000. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση ενισχύθηκε, το ύψος των αποθεμάτων αποκλιμακώθηκε αισθητά, ενώ παράλληλα το ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες βελτιώθηκε σημαντικά.
Κατασκευές
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές βελτιώθηκε ελαφρά τον Ιανουάριο, στις 127,4 μονάδες (από 125,5 μον. τον Δεκέμβριο), σε επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (100,1 μονάδες). Στους επιμέρους κλάδους, σημειώθηκε μικρή ενίσχυση τόσο στα Δημόσια Έργα, όσο και στις Ιδιωτικές Κατασκευές. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν έντονα όμως οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ανέκαμψαν σημαντικά και επηρέασαν καθοριστικά τον δείκτη.
Λιανικό Εμπόριο
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχωρεί αισθητά τον Ιανουάριο στις 110,3 (από 115,7) μονάδες. Η επιδείνωση είναι διακλαδική, ωστόσο είναι εντονότερη στον κλάδο Τροφίμων - Ποτών - Καπνού και στα Υφάσματα - Ένδυση - Υπόδηση.
Τομέας Υπηρεσιών
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες υποχώρησε αισθητά τον Ιανουάριο, στις 113,9 μονάδες, από 119,2 τον Δεκέμβριο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση υποχώρησαν έντονα, εκείνες για τη ζήτηση εξασθένισαν ήπια, ενώ οι αισιόδοξες προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους υποχώρησαν οριακά.
Καταναλωτική Εμπιστοσύνη
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε τον Ιανουάριο, μετά από την πρόσκαιρη κάμψη τον προηγούμενο μήνα και διαμορφώθηκε στις –42,2 (από –43,2) μονάδες, επίπεδο ήπια υψηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-43,2 μονάδες). Παρά την ισχυρή κλιμάκωση της πανδημίας και την επαναφορά περιοριστικών μέτρων στο τέλος Δεκεμβρίου, το γεγονός ότι αυτά ήταν ηπιότερα και πιο στοχευμένα από ό,τι σε προηγούμενες εξάρσεις της πανδημίας, χωρίς να αφορούν στις μετακινήσεις, φαίνεται ότι δεν επηρέασε ιδιαίτερα τις προσδοκίες των νοικοκυριών. Όμως, οι πιέσεις στο εισόδημά τους από την κλιμάκωση του πληθωρισμού εντάθηκαν περαιτέρω.
Από την άλλη πλευρά, η έντονη δυναμική ανάκαμψης που έχει διαμορφωθεί στην ελληνική οικονομία, η οποία συνεχίστηκε στο τέλος του 2021, φαίνεται πως είναι η πλέον καθοριστική των προσδοκιών στην αρχή του νέου έτους. Βεβαίως, η συνέχισή της με παρόμοια ένταση δεν είναι δεδομένη και θα είναι κρίσιμες για αυτή προσεχώς η τάση στις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών και η υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να διατηρούνται στην πρώτη θέση στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ, με σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους.