Κατά τη διαδρομή του από το παλάτι του Μπάκινχαμ έως το Αββαείο του Ουεστμίνστερ ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ μπορεί να ρίξει το βλέμμα του σε αρκετά ακίνητα τα οποία τυπικά ανήκουν στον ίδιο ή, ορθότερα, στο βρετανικό Στέμμα.
Πρόκειται για ακίνητα τα οποία ανήκουν είτε στο Crown Estate, είτε στο Duchy of Lancaster, δύο οντότητες που διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνουν αστικά ακίνητα, κοίτες ποταμών, κάστρα αλλά και λατομεία.
Αυτά τα δύο νομικά πρόσωπα που ιδρύθηκαν επίσημα ήδη από το 1351, προσδίδουν στον μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου περιουσιακά στοιχεία αρκετά πολύτιμα ώστε ο Κάρολος Γ' να συγκαταλέγεται μεταξύ των 100 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου. Αλλά η περιουσία πίσω από τον αρχηγό του βρετανικού κράτους είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη των περισσότερων άλλων πλούσιων οικογενειών.
Πρώτον, ο Κάρολος δεν κατέχει προσωπικά τα πιο πολύτιμα βασιλικά περιουσιακά στοιχεία. Η μοναρχία του έθνους και τα υπάρχοντά της -συμπεριλαμβανομένων των κοσμημάτων του Στέμματος και της βασιλικής συλλογής έργων τέχνης- ανήκουν στον μονάρχη, αλλά δεν είναι ιδιωτική του περιουσία και δεν μπορούν να πωληθούν για προσωπικό όφελος.
Αντίθετα, ο Κάρολος, 74 ετών, δικαιούται ως κυρίαρχος της Βρετανίας ένα κομμάτι του εισοδήματος από το Crown Estate - τη μεγαλύτερη από τις επενδυτικές οντότητες που στηρίζουν τον μονάρχη του Ηνωμένου Βασιλείου - καθώς και από το Duchy of Lancaster. Μαζί επιβλέπουν συνολικά περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 17 δισεκατομμυρίων λιρών (21 δισεκατομμυρίων δολαρίων), με την καθαρή αξία τους να αυξάνεται συνολικά κατά μέσο όρο κατά 80% την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Αυτό αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό την άνοδο των τιμών γης και ακινήτων σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η βασιλική χορηγία
Για τα επίσημα καθήκοντά της, η βασιλική οικογένεια χρηματοδοτείται μέσω της βασιλικής χορηγίας (Sovereign Grant), ενός ετήσιου εφάπαξ ποσού που προέρχεται από μια συμφωνία του 1760 μεταξύ του μονάρχη και της βρετανικής κυβέρνησης. Συνήθως πρόκειται για το ένα τέταρτο των κερδών από το Crown Estate, στις ιδιοκτησίες του οποίου περιλαμβάνεται η Regent Street, ένας δημοφιλής δρόμος γεμάτος από κορυφαία καταστήματα λιανικής πώλησης, οίκους μόδας αλλά και το κατάστημα παιχνιδιών Hamleys. Η επιχορήγηση για το 12μηνο έως τον Μάρτιο του 2023 είναι 86,3 εκατομμύρια λίρες, αμετάβλητη από την περίοδο του 2022, όταν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων πήγαινε για τη συντήρηση των βασιλικών ανακτόρων και την αποζημίωση του προσωπικού.
Τα κέρδη από το Duchy of Lancaster, το οποίο κατέχει 18.481 εκτάρια (45.667 στρέμματα) γης σε όλη την Αγγλία και την Ουαλία, παρέχουν εισόδημα για τον ηγεμόνα του Ηνωμένου Βασιλείου και έχουν συμβάλει στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας. Ενώ το Duchy of Lancaster δημοσιεύει μια σειρά ετήσιων λογαριασμών, δεν παρέχει πλήρη ανάλυση των ρυθμίσεων χρηματοδότησης για μεμονωμένα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Αν και ο Κάρολος δεν έχει προσωπικά στην κατοχή του τη σφαίρα και το σκήπτρο που θα κρατήσει ως μέρος της τελετής στέψης, υπάρχουν πολλά προνόμια για να γίνει κανείς κυρίαρχος της Βρετανίας που είναι πέρα από την εμβέλεια ακόμη και των πλουσιότερων ατόμων του κόσμου. Ο μονάρχης δεν επιβαρύνεται με φόρο κληρονομιάς για οτιδήποτε λαμβάνει από τον προκάτοχό του, παρέχοντας κίνητρο στη βασίλισσα Ελισάβετ Β' να μεταβιβάσει το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού της πλούτου στον μεγαλύτερο γιο της. Είχε περιουσία τουλάχιστον 450 εκατομμυρίων δολαρίων πριν από τον θάνατό της τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με εκτίμηση του Bloomberg Billionaires Index. Αυτό προερχόταν σε μεγάλο βαθμό από τη δική της αφορολόγητη κληρονομιά μαζί με μια από τις μεγαλύτερες συλλογές γραμματοσήμων στον κόσμο. Ο συνήθης συντελεστής φόρου κληρονομιάς στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι 40%.
Ο Κάρολος ανεβαίνει στο θρόνο σχεδόν 50 χρόνια μεγαλύτερος από ό,τι η μητέρα του στην αρχή της βασιλείας της. Αυτό σημαίνει ότι είχε την ευκαιρία να δημιουργήσει τον προσωπικό του πλούτο κατά τη διάρκεια των έξι δεκαετιών που κατείχε τον τίτλο του πρίγκιπα της Ουαλίας, ο οποίος λαμβάνει ξεχωριστό εισόδημα μέσω μιας άλλης περιουσίας, του δουκάτου της Κορνουάλης.
Αυτό κατέβαλε περισσότερα από 400 εκατομμύρια λίρες τις τελευταίες τρεις δεκαετίες από περιουσιακά στοιχεία όπως το γήπεδο κρίκετ του Οβάλ, αγροτικές εκτάσεις, ακόμη και μια φυλακή στο Ντέβον, με τον Κάρολο να χρησιμοποιεί τα έσοδα για να χρηματοδοτεί τον εαυτό του και την οικογένειά του, καθώς και τις φιλανθρωπικές του δραστηριότητες, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Μέρος αυτού του συνολικού ποσού βοήθησε επίσης στη χρηματοδότηση του διακανονισμού του διαζυγίου του με την πριγκίπισσα Νταϊάνα, ύψους πολλών εκατομμυρίων λιρών, κατά τη δεκαετία του 1990.
Προσωπική περιουσία άνω των 800 εκατ. δολ.
Ο Κάρολος, ο οποίος πληρώνει οικειοθελώς φόρο εισοδήματος, έχει σήμερα προσωπική περιουσία άνω των 800 εκατομμυρίων δολαρίων, αν λάβει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της βασίλισσας Ελισάβετ και αποταμιεύσει ένα κομμάτι των ετήσιων εσόδων του από το δουκάτο της Κορνουάλης, σύμφωνα με τον δείκτη πλούτου του Bloomberg. Η περιουσία του περιλαμβάνει σήμερα τα κάστρα Sandringham και Balmoral, καθώς και τη γη που περιβάλλει τα κτήματα αυτά.
Ο Κάρολος έχει ήδη πουλήσει κάποια άλογα που ανήκαν προηγουμένως στη βασίλισσα Ελισάβετ, αλλά οι ακριβείς λεπτομέρειες για το τι έλαβε ο Κάρολος από την προσωπική περιουσία της βασίλισσας θα παραμείνουν πιθανότατα μυστικό μαζί με εκείνες των προγόνων της. Ένας δικαστής του Λονδίνου έχει στην κατοχή του ένα χρηματοκιβώτιο που περιέχει περισσότερους από 30 φακέλους που είναι οι διαθήκες αποβιωσάντων μελών της βασιλικής οικογένειας της Βρετανίας και χρονολογούνται πάνω από έναν αιώνα. Η διαθήκη του πρίγκιπα Φίλιππου, του εκλιπόντος συζύγου της βασίλισσας που πέθανε το 2021, πρόκειται να παραμείνει σφραγισμένη για σχεδόν έναν αιώνα.
Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην ίδια τη μοναρχία δεν θα περιλαμβάνονται, φυσικά. Ακίνητα όπως το Κάστρο του Ουίνδσορ απλώς κατοικούνται από τον ηγεμόνα και διατηρούνται υπό την προστασία του καταπιστεύματος για τις μελλοντικές γενιές. Το πιο πολύτιμο από όλα είναι τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Μπορεί το παλάτι να μην ανήκει στον βασιλιά, αλλά ως επίσημη κατοικία του στο Λονδίνο του προσφέρει έναν τρόπο ζωής που οι περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι μόνο ονειρεύονται: η αξία του εκτιμάται σε 1,3 δισεκατομμύρια λίρες στην ελεύθερη αγορά.
Εν τω μεταξύ, οι εορτασμοί της στέψης αναμένεται να δώσουν ώθηση 180 εκατομμυρίων λιρών στη βρετανική οικονομία μέσω των παμπ, των μπαρ και των εστιατορίων που θα αξιοποιήσουν στο έπακρο τις εορταστικές εκδηλώσεις, σύμφωνα με έρευνα της Barclays Plc, αντισταθμίζοντας ενδεχομένως το εκτιμώμενο συνολικό κόστος για τη διοργάνωση του γεγονότος που θα δώσει το έναυσμα για τη βασιλεία του.