Η πορεία του Αλμπέρτ Μπουρλά, από την Κτηνιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έως την κορυφή της φαρμακευτικής εταιρείας Pfizer, η οποία πρωτοστάτησε στη δημιουργία εμβολίων για τον Covid, παραπέμπει στο αμερικανικό όνειρο.
Όμως μία μεγάλη άνοδος πολύ συχνά μπορεί να ακολουθηθεί από μία μεγάλη πτώση, αν και ο κ. Μπουρλά δεν βρίσκεται, τουλάχιστον ακόμη, σε αυτή τη θέση, κάτι που πάντως δεν μπορεί να αποκλειστεί, με δεδομένο ότι έχει βρεθεί και στο στόχαστρο της Wall Street.
Η μετοχή της Pfizer έχει υποχωρήσει περισσότερο από 50% από τα τέλη του 2021 έως και σήμερα, με την εικόνα των μεγεθών να είναι αρνητική, αν και στο γ’ τρίμηνο υπήρξε κάποια ανάκαμψή τους, γεγονός που θεωρείται ότι έδρασε, προς το παρόν, υπέρ του κ. Μπουρλά.
Pfizer: Η άνοδος και η πτώση της μετοχής
Το σίγουρο είναι ότι οι ακτιβιστές – επενδυτές της Starboard Value δεν έχουν πειστεί πλήρως ότι θα πρέπει να παραμείνει στη θέση του επικεφαλής και φροντίζουν να ασκούν πιέσεις για την αποπομπή του και την αναδιάρθρωση της εταιρείας σε βάθος, κατ’ αρχάς σε διοικητικό επίπεδο.
Ο κ. Μπουρλά είχε βασιστεί στην ιδέα ότι η ζήτηση για προϊόντα κατά της Covid θα διαρκούσε περισσότερο από ό,τι συνέβη. Η Pfizer, τα ταμεία της οποίας πλημμύρισαν από μετρητά λόγω του κορονοϊού, είχε κλείσει σειρά συμφωνιών ύψους 70 δισ. δολαρίων. Αλλά όσο γρήγορα η πανδημία οδήγησε την Pfizer στην κορυφή της φαρμακοβιομηχανίας, τόσο γρήγορα έδειξε ότι η εταιρεία θα πρέπει να βρει άλλους τρόπους να στηρίξει τα κέρδη της, από τη στιγμή που η ζήτηση για προϊόντα κατά του κορονοϊού έχει υποχωρήσει.
Επιπλέον, ο κ. Μπουρλά είχε υποστηρίξει ότι θα προχωρήσει σε μείωση κόστους κατά 1,5 δισ. δολάρια έως το τέλος του 2024. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν αρκετό για να κατευνάσει τους επενδυτές που ανησυχούσαν ότι η Pfizer συνεχίζει να βρίσκεται πίσω από τους ανταγωνιστές της, κυρίως στην παραγωγή φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας. «Κάποτε ήμασταν το αστέρι. Ήμασταν το καμάρι της φαρμακοβιομηχανίας. Καταλήξαμε σε μια κατάσταση που επιδεινώθηκε πολύ γρήγορα», έχει παραδεχθεί ο Αλ. Μπουρλά..
Η μεγαλύτερη συμφωνία της Pfizer υπό τον Μπουρλά, η αγορά της Seagen, ενός κατασκευαστή αντικαρκινικών φαρμάκων, ύψους 43 δισ. δολαρίων πέρυσι, θα πάρει χρόνια για να αποδώσει. Η εταιρεία ελπίζει να έχει οκτώ αντικαρκινικά φάρμακα με πωλήσεις άνω του 1 δισ. δολαρίων το καθένα έως το 2030, από πέντε που είναι σήμερα.
Η Pfizer, επίσης, αντιμετωπίζει ανταγωνισμό σε τομείς όπως η θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού και το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο και έχει υποστεί πολλαπλές αποτυχίες με φάρμακα για σπάνιες ασθένειες που θα μπορούσαν να καλύψουν τα χαμένα έσοδα. Μια γονιδιακή θεραπεία για τη μυϊκή δυστροφία Duchenne απέτυχε σε μια μεγάλη δοκιμή τον Ιούνιο και ένα φάρμακο για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία ανακλήθηκε τον Σεπτέμβριο λόγω προβλημάτων ασφαλείας.
Η πορεία του Αλ. Μπουρλά
Ο Αλ. Μπουρλά, εκπαιδευμένος ως κτηνίατρος, εντάχθηκε στην Pfizer το 1993 και σταδιακά αναρριχήθηκε στις τάξεις των στελεχών. Όταν ήταν πρόεδρος και γενικός διευθυντής της μονάδας καθιερωμένων προϊόντων της Pfizer από το 2010 έως το 2013, επικεφαλής της Pfizer ήταν ο Ίαν Ριντ.
Μια κομβική στιγμή στην άνοδο του κ. Μπουρλά ήρθε το 2013, όταν η Pfizer αναδιοργανώθηκε σε τρεις λειτουργικές μονάδες. Ο κ. Μπουρλά δεν είχε αρχικά επιλεγεί για ηγετικό ρόλο, αλλά στη συνέχεια το στέλεχος που προοριζόταν για επικεφαλής της μονάδας καρκίνου και εμβολίων παραιτήθηκε. Ο Μπουρλά πήρε τη θέση και αργότερα έγινε ο διάδοχος του Ριντ.
Κατά την έναρξη της πανδημίας, οι προοπτικές της Pfizer ήταν αβέβαιες. Οι πωλήσεις είχαν μειωθεί κατά 4% το 2019 και η μετοχή έπεσε κατά 10% κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της θητείας του κ. Μπουρλά. Αλλά τότε όλα άλλαξαν. Σε μία έξυπνη κίνηση ο κ. Μπουρλά αποφάσισε να συνεργαστεί με τη γερμανική BioNTech SE, εκμεταλλευόμενος την παραγωγική δυναμικότητα και την ικανότητα κλινικών δοκιμών της Pfizer, ώστε να είναι η πρώτη εταιρεία που θα έβγαζε ένα εμβόλιο στην αγορά. Η Pfizer απέσπασε το μεγαλύτερο μερίδιο των παγκόσμιων πωλήσεων στα εμβόλια Covid και ακολούθησε γρήγορα με το ευρέως συνταγογραφούμενο πλέον αντιιικό φάρμακο Paxlovid.
Στο αποκορύφωμά τους το 2022, τα προϊόντα Covid της Pfizer είχαν συνδυασμένες πωλήσεις άνω των 56 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτές αναμένεται να συρρικνωθούν σε λιγότερο από 9 δισεκατομμύρια δολάρια για το 2024. Οι περικοπές κόστους από μόνες τους δεν θα λύσουν το μεγαλύτερο πρόβλημα της Pfizer: την έλλειψη νέων επιτυχημένων από πλευράς πωλήσεων φαρμάκων που θα καλύψουν το κενό.
Καθώς η πανδημία υποχωρούσε, ο κ. Μπουρλά έκλεισε μια σειρά από συμφωνίες για να προσπαθήσει να αναπληρώσει την αγωγό της Pfizer. Αγόρασε την εταιρεία παραγωγής φαρμάκων για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία Global Blood Therapeutics για 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, αλλά το κύριο φάρμακο από αυτή τη συμφωνία ανακλήθηκε τον Σεπτέμβριο, αφού σε μια δοκιμή διαπιστώθηκε υψηλότερο ποσοστό θανάτου σε άτομα που το έπαιρναν. Άλλες συμφωνίες έφεραν λιγότερο πρωτοποριακά φάρμακα, όπως μια συμφωνία ύψους 11,6 δισ. δολαρίων για φάρμακα κατά της ημικρανίας από την Biohaven Pharmaceuticals το 2022.
Ακολούθησε η στροφή στα χάπια κατά της παχυσαρκίας. Στο συνέδριο JPMorgan Healthcare Conference το 2023, ο Μπουρλά δεσμεύθηκε ότι η Pfizer θα μπορούσε να κερδίσει 10 δισ. δολάρια σε ετήσιες πωλήσεις αναπτύσσοντας χάπια κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη αντίστοιχων του Ozempic, του επιτυχημένου φαρμάκου της Novo Nordisk.
Πέντε μήνες αργότερα, η Pfizer σταμάτησε τη δοκιμή ενός χαπιού λόγω παρενεργειών που σχετίζονταν με το συκώτι, ενώ η έναρξη δοκιμών για ένα δεύτερο φάρμακο του ίδιου είδους πήρε αναβολή.
Ο ίδιος ο κ. Μπουρλά, παρά τις αναποδιές, σπεύδει πάντως να υπογραμμίσει ότι «θα κάνει ό,τι χρειαστεί» προκειμένου η Pfizer να επιστρέψει στην κορυφή της φαρμακοβιομηχανίας. Τελικά, κριτής του θα είναι η Wall Street και μένει να φανεί αν μπορεί να κερδίσει αυτό το στοίχημα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
