Όλες τις επιλογές ανοιχτές κρατά η Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν δεν καταφέρει να διαπραγματευτεί με επιτυχία την εξαίρεσή της από τους σκληρούς γενικούς δασμούς του 20% του προέδρου των ΗΠΑ. Και αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει στοχοποίηση των πανίσχυρων εταιριών Big Tech των ΗΠΑ.
Όπως αναφέρει το CNBC, πριν την ανακοίνωση των δασμών την Τετάρτη -η οποία έχει εκπλήξει τις παγκόσμιες αγορές με το εύρος και την κλίμακα της- η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η Ευρώπη «κρατά πολλά χαρτιά, από το εμπόριο μέχρι την τεχνολογία, μέχρι το μέγεθος της αγοράς μας».
«Αυτή η δύναμη βασίζεται επίσης στην ετοιμότητά μας να λάβουμε σταθερά αντίμετρα. Όλα τα μέσα είναι στο τραπέζι», δήλωσε την Τρίτη και επανέλαβε τη δήλωση την Πέμπτη .
Ως μπλοκ, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ σε αγαθά, υπηρεσίες και επενδύσεις, και το εμπόριο μεταξύ του ζεύγους είναι περίπου ισορροπημένο, όταν υπολογίζονται τόσο τα αγαθά όσο και οι υπηρεσίες .
Όμως, στον υπολογισμό των αποκαλούμενων «ανταποδοτικών δασμών», η αμερικανική κυβέρνηση φαίνεται να εξέτασε μόνο το εμπορικό έλλειμμα των χωρών σε αγαθά με τις ΗΠΑ, θεωρώντας αυτό το κενό ως «δασμό» στις ΗΠΑ. Έτσι, κατέληξε σε μεγάλους δασμούς σε εξαγωγείς όπως το Βιετνάμ και η Σρι Λάνκα, όπου ξεπέρασαν και το 40%.
Για την ΕΕ, αυτός ο υπολογισμός σήμαινε δασμούς 20% λόγω του ελλείμματος αγαθών των ΗΠΑ περίπου 235,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τους τελευταίους μήνες ο Τραμπ εμφανίζεται εξοργισμένος για την εμπορική σχέση των ΗΠΑ με την ενιαία αγορά των 27 εθνών, κατηγορώντας την Ευρώπη ότι συμπεριφέρεται «πολύ άσχημα» στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και ότι καθιστά «πολύ δύσκολη την εισαγωγή προϊόντων (των ΗΠΑ) στην Ευρώπη» ενώ πουλάει εκεί.
Ο τομέας τεχνολογίας
Ένας τομέας στον οποίο η ΕΕ αποτελεί σημαντική αγορά για τις αμερικανικές επιχειρήσεις είναι οι εταιρείες υπηρεσιών και τεχνολογίας, δήλωσε την Τετάρτη ο Χόλγκερ Σμιέντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg.
«Ενώ η ΕΕ πιθανότατα δεν θα αντιδράσει σημαντικά τώρα, πιθανότατα θα απειλήσει να το κάνει εάν οι διαπραγματεύσεις δεν αποφέρουν αποτέλεσμα μέχρι τα μέσα του έτους», είπε. Ενώ η βασική υπόθεση του οικονομολόγου είναι ότι περίπου οι μισοί από τους πρόσθετους δασμούς των ΗΠΑ στις εισαγωγές από την ΕΕ πρέπει να διαπραγματευθούν μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου, οι εταιρείες τεχνολογίας είναι μια λεωφόρος μέσω της οποίας η ΕΕ «θα μπορούσε να χτυπήσει σκληρά τις ΗΠΑ», είπε ο Σμιέντινγκ.
Τέτοια μέτρα θα μπορούσαν να λάβουν τη μορφή αυστηρότερων κανονισμών για τις Big Tech ή τη χρήση του μέσου κατά του καταναγκασμού (ACI) του μπλοκ για την καθυστέρηση της έκδοσης επιχειρηματικών αδειών για εταιρείες των ΗΠΑ, τον περιορισμό της πρόσβασης σε δημόσιες συμβάσεις, τον περιορισμό των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή την οριστική απαγόρευση των επενδύσεων στην ΕΕ, σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρεζίσκι, επικεφαλής της μακροοικονομικής έρευνας για την ING.
Συγκεκριμένοι στόχοι θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν καταστήματα εφαρμογών, κινητά τηλέφωνα, υπηρεσίες cloud και άλλους τομείς όπως το πού αποθηκεύονται τα δεδομένα, είπε. Με λίγους εγχώριους τεχνολογικούς γίγαντες, η Ευρώπη έχει τεράστια ανάγκη για προϊόντα και υπηρεσίες από κολοσσούς όπως οι:
- Apple
- Amazon
- Meta
- Microsoft
- Intel
- και LinkedIn.
Πολλές από αυτές τις εταιρείες έχουν περιφερειακά κεντρικά γραφεία στην ιρλανδική πρωτεύουσα Δουβλίνο, που αρχικά προσελκύονταν από τον χαμηλό εταιρικό φορολογικό συντελεστή — μαζί με μεγάλα ονόματα στις βιομηχανίες φαρμακευτικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών των ΗΠΑ.
Η ΕΕ έχει ήδη λάβει μέτρα για την πάταξη της μεγάλης τεχνολογίας. Ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές (DMA) του μπλοκ , για παράδειγμα, στοχεύει να αντιμετωπίσει την ισχύ στην αγορά μεγάλων εταιρειών που αποκαλούνται «gatekeeper» όπως η Google, η Apple, η Meta, η Amazon και η Microsoft.
Τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή - η οποία είναι το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ - κατηγόρησε τη μητρική εταιρεία Google Alphabet για παραβίαση του DMA και εξέδωσε στην Apple οδηγίες που απαιτούν από τον κατασκευαστή iPhone να κάνει περισσότερα για να συμμορφωθεί με τη νομοθεσία.
Ο Τραμπ είχε προηγουμένως επικαλεστεί τις ρυθμιστικές ενέργειες της ΕΕ κατά των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών ως λόγο για να χτυπήσει το μπλοκ με δασμούς. Τον Φεβρουάριο, απείλησε το μπλοκ με δασμούς για την αντιμετώπιση του «υπερπόντιου εκβιασμού» εταιρειών τεχνολογίας των ΗΠΑ μέσω ψηφιακών φόρων και προστίμων. Η τεχνολογία θα δει έναν «οικονομικό αρμαγεδδώνα» εάν παραμείνουν αυτοί οι δασμοί, λέει ο Νταν Ίβες της Wedbush.
Εν τω μεταξύ, οι αμερικανικοί τεχνολογικοί γίγαντες θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της αλυσίδας εφοδιασμού από τις δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ, με πολλούς να βασίζονται σε εξαρτήματα και γραμμές συναρμολόγησης στην Ασία . Οι μετοχές της Apple υπέστησαν τη χειρότερη απώλειά τους από το 2020 την Πέμπτη, με πτώση άνω του 9%, εν μέσω ευρείας τεχνολογικής πώλησης.
Ο Νταν Άιβς, παγκόσμιος επικεφαλής τεχνολογικής έρευνας της Wedbush Securities, δήλωσε σε σημείωμα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι η τεχνολογία των ΗΠΑ αντιμετωπίζει παγωμένους προϋπολογισμούς και επίπεδα αβεβαιότητας της εποχής Covid και μπορεί ακόμη και να μην εκδώσει οδηγίες κατά τη διάρκεια της σεζόν κερδών του πρώτου τριμήνου.
Βλάβη για τους Ευρωπαίους καταναλωτές
Ωστόσο, ο Μπρζέσκι της ING σημείωσε επίσης ότι η θέσπιση αντίμετρων στο πλαίσιο του ACI θα απαιτούσε έγκριση από 15 από τα 27 μέλη της ΕΕ, θα χρειαζόταν περίπου οκτώ εβδομάδες για να εφαρμοστεί και θα μπορούσε να αντιμετωπίσει άλλα τεχνικά εμπόδια.
Τόνισε επίσης ότι η αναζήτηση των ψηφιακών υπηρεσιών των ΗΠΑ θα ισοδυναμούσε με «πυρηνική επιλογή» από το «κιτ» της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ.
«Όχι μόνο επειδή θα ήταν άνευ προηγουμένου, αλλά και επειδή πιθανότατα θα πυροδοτούσε ισχυρά αντίποινα από τις ΗΠΑ και θα έβλαπτε επίσης τους ευρωπαίους πελάτες, καθώς η περιοχή έχει επί του παρόντος πολύ λίγες εγχώριες εναλλακτικές σε σχέση με τις ψηφιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ», είπε στο CNBC.
«Σε κάποιο βαθμό η στόχευση της ΕΕ στις ψηφιακές υπηρεσίες των ΗΠΑ θα ήταν πράγματι η καταστροφική εικόνα αυτού που μόλις ανακοίνωσε ο Τραμπ: θα ήταν ένα μέτρο που βλάπτει τους εμπορικούς εταίρους, αλλά σε βάρος των εγχώριων καταναλωτών».
Ο Άντριου Κένινγκμαν, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη στην Capital Economics, δήλωσε την Παρασκευή ότι ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ πιθανότατα εξέταζαν φόρους στις υπηρεσίες ή χρησιμοποιούν το ACI, τελικά περίμενε ότι η απάντηση της ΕΕ θα ήταν «δίκαια μετρημένη».
«Η ΕΕ θα επιδιώξει να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους κλιμάκωσης και να διατηρήσει ό,τι απομένει από την εμπορική σχέση των ΗΠΑ μακροπρόθεσμα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσέχουν επίσης τις διαπραγματεύσεις για την άμυνα και την ασφάλεια», είπε.
«Επομένως, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ έσπευσαν να επικρίνουν τους δασμούς, κατέστησαν επίσης σαφές ότι είναι ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις».