Σοβαρές αναταράξεις προκαλεί στο εσωτερικό της ομοσπονδιακής διοίκησης των ΗΠΑ το σχέδιο περικοπών “DOGE” (Department of Government Efficiency), το οποίο προωθεί η κυβέρνηση Τραμπ υπό την καθοδήγηση του Έλον Μασκ.
Αν και παρουσιάζεται ως μία πρωτοβουλία εκσυγχρονισμού και περιστολής σπατάλης, πληθαίνουν οι αναφορές για παράλυση κρατικών υπηρεσιών, καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση πολιτών και αποψίλωση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Την ίδια ώρα, ενώ ο Μασκ αρχικά υποσχόταν περικοπές 2 τρισ. δολ., στην πορεία μείωσε τον στόχο σε 1 τρισ. και στη συνέχεια σε 150 δισ., αλλά φαίνεται ότι οι δαπάνες που έχει στην πραγματικότητα περικόψει μετρώνται σε λίγα δισεκατομμύρια.
Στη Διοίκηση Κοινωνικής Ασφάλισης (SSA), οι μαζικές απολύσεις και τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου αντικαθίστανται από μετακινήσεις υψηλόβαθμων στελεχών που, ωστόσο, δεν διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες για την επεξεργασία αιτήσεων αναπηρικών ή συνταξιοδοτικών παροχών. Αποτέλεσμα: αυξημένοι χρόνοι αναμονής για χιλιάδες πολίτες.
Παρόμοιες δυσλειτουργίες καταγράφονται και στην Εφορία (IRS), όπου η εντολή επιστροφής στα γραφεία είχε ως αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση των ψηφιακών υποδομών, με υπαλλήλους να καταφεύγουν σε προσωπικά hotspots εν μέσω περιόδου αιχμής για τις φορολογικές δηλώσεις.
Όπως αποκαλύπτει έρευνα του πρακτορείου Reuters, σε τουλάχιστον 20 περιπτώσεις διαπιστώθηκε το αντίθετο από τον στόχο της εξοικονόμησης: αυξημένα κόστη, αγκυλώσεις στη λήψη αποφάσεων, καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση, υπερεξειδικευμένοι δημόσιοι υπάλληλοι σε ρόλους χαμηλής εξειδίκευσης και αποχώρηση επιστημονικού προσωπικού.
Η Τζέσικα Ριντλ, αναλύτρια του συντηρητικού think tank Manhattan Institute, εκτιμά ότι οι πραγματικές εξοικονομήσεις του σχεδίου DOGE δεν ξεπερνούν τα 5 δισ. δολάρια, ποσό που ενδέχεται να αποδειχθεί μικρότερο από το τελικό κόστος της αναδιοργάνωσης.
Παρά τους ισχυρισμούς για εξοικονόμηση 160 δισ. δολαρίων, η ιστοσελίδα του DOGE βρίθει λαθών και διορθώσεων, ενώ συγκεκριμένα παραδείγματα παραμένουν ανεπαρκώς τεκμηριωμένα. Η κυβέρνηση επικαλείται την αποκάλυψη απάτης ύψους άνω των 630 εκατ. δολαρίων σε δάνεια προς άτομα ηλικίας κάτω των 11 ή άνω των 115 ετών, καθώς και περιστολές κόστους στο EPA και το Υπουργείο Εργασίας. Ωστόσο, το Reuters δεν κατόρθωσε να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα αυτά τα στοιχεία.
Η προσπάθεια μείωσης των δαπανών έχει οδηγήσει και στην ακύρωση περίπου 500.000 κυβερνητικών πιστωτικών καρτών, ενώ σε πολλές περιπτώσεις εφαρμόζεται όριο μόλις 1 δολαρίου. Σε ένα παράδειγμα, επιστήμονας του Εθνικού Ινστιτούτου για την Ασφάλεια στην Εργασία χρειάστηκε έναν μήνα για να εγκριθεί αγορά ξηρού πάγου αξίας 200 δολαρίων – τελικά πληρώθηκε από συνάδελφο άλλης περιοχής, με επιπλέον κόστος μεταφοράς 100 δολαρίων.
Σε εργαστήριο του CDC στο Σινσινάτι, εξοπλισμός αξίας μισού εκατομμυρίου δολαρίων παραμένει αδρανής λόγω αδυναμίας εκπαίδευσης των χρηστών, εξαιτίας της απαγόρευσης επικοινωνίας με εξωτερικούς προμηθευτές.
Ταυτόχρονα, η SSA είδε το δίκτυό της να καταρρέει 10 φορές σε διάστημα τεσσάρων ημερών τον Μάρτιο, λόγω μαζικών αποχωρήσεων του IT προσωπικού. Ο ίδιος ο Μασκ παραδέχθηκε πως τα συστήματα "καταρρέουν" αλλά υποστήριξε ότι "τα διορθώνουμε".
Ιδιαίτερα ορατές είναι οι επιπτώσεις στον τομέα της διεθνούς βοήθειας. Το USAID έχει σχεδόν διαλυθεί, με πάνω από το 80% των προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας να ακυρώνονται και όλα τα γραφεία του εξωτερικού να κλείνουν έως τον Σεπτέμβριο. Στο εσωτερικό, 260.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί, παραιτηθεί ή βγει σε πρόωρη σύνταξη.
Στο στόχαστρο μπήκαν ακόμα και υπηρεσίες με αποστολή την καταπολέμηση της σπατάλης, όπως οι γενικοί επιθεωρητές που απολύθηκαν κατά δεκάδες. Η Christi Grimm, πρώην επιθεωρήτρια του Υπουργείου Υγείας, εκτιμά ότι μόνο από τις δικές της έρευνες υπήρχε δυνατότητα επιστροφής 14,5 δισ. δολαρίων στο δημόσιο ταμείο.
Τέλος, καταργήθηκε και η ομάδα 18F, μία από τις ελάχιστες δομές που είχαν αποδείξει πως μπορούσαν να εξοικονομήσουν πόρους μέσω ψηφιακού εκσυγχρονισμού. Όπως ανέφερε πρώην μέλος της, η ομάδα είχε εξοικονομήσει 500 εκατ. δολάρια στο Πεντάγωνο σε τριήμερη παρέμβαση. «Η 18F έκανε ακριβώς αυτό που ισχυρίζονται πως επιδιώκουν, αλλά όταν τη βρήκαν, τη διέλυσαν», δήλωσε χαρακτηριστικά.