Σοβαρές καταγγελίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από τη Μπολιβαριανή Εθνοφρουρά (GNB) της Βενεζουέλας περιλαμβάνει η τελευταία έκθεση της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με την έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε στη Γενεύη, μέλη της GNB φέρονται να έχουν διαπράξει εκτελέσεις, αυθαίρετες συλλήψεις, σεξουαλικές και σεξιστικές βιαιότητες, καθώς και βασανιστήρια κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων από το 2014, κυρίως στο πλαίσιο διαδηλώσεων και στοχευμένων πολιτικών διώξεων.
Η διεθνής αυτή αποστολή, που παρακολουθεί την κατάσταση στη Βενεζουέλα από το 2019 μετά από εντολή του Συμβουλίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ, τεκμηριώνει συστηματική και συντονισμένη καταστολή από πλευράς GNB εναντίον αντιπολιτευόμενων ή ατόμων που θεωρούνται ως τέτοιοι. Η πρόεδρος της αποστολής, Μάρτα Βαλίνιας, τόνισε ότι η GNB διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο σε αυτές τις ενέργειες, οι οποίες διαρκούν πάνω από μια δεκαετία.
Οι δυνάμεις ασφαλείας υπό το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο, συμπεριλαμβανομένων της GNB και της αστυνομίας, κατηγορούνται συχνά για καταχρήσεις, ιδιαίτερα κατά την καταστολή διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης. Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής δεν αναγνωρίζουν τα αποτελέσματα των εκλογών του 2024, που επέτρεψαν στον πρόεδρο Μαδούρο να παραμείνει στην εξουσία για τρίτη εξαετή θητεία, ενώ η αντιπολίτευση καταγγέλλει νοθεία.
Η έκθεση της αποστολής αναφέρει υπερβολική χρήση βίας από την GNB, με ακατάλληλη χρήση θανατηφόρων και μη θανατηφόρων όπλων στις διαμαρτυρίες του 2014, 2017, 2019 και 2024. Επισημαίνονται επίσης μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις και περιστατικά βίας στις εγκαταστάσεις της GNB.
Η Βαλίνιας υπογράμμισε ότι «βασανιστήρια, κακομεταχειρίσεις και σεξουαλικές βιαιότητες που επαληθεύσαμε –περιλαμβανομένων επιθέσεων και βιασμών– δεν είναι μεμονωμένα επεισόδια. Εντάσσονται σ' ένα μοντέλο καταχρήσεων με στόχο τα θύματα να τιμωρηθούν και να σπάσουν». Παράλληλα, γίνεται λόγος για «δομική ατιμωρησία» στη χώρα, με ελλιπείς έρευνες, παρατεταμένη διαδικαστική παράλυση και χειραγώγηση αποδείξεων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιμονή αυτών των καταχρήσεων καταδεικνύει ανεπάρκειες του πολιτικού συστήματος και ευθύνη της Βενεζουέλας που συνέβαλαν στην ενίσχυση της ατιμωρησίας. Η αποστολή ζητά αυστηρή απάντηση από εθνικούς και διεθνείς μηχανισμούς ελέγχου για την αποκατάσταση της δικαιοσύνης.