Η αμερικανική κυβέρνηση διατηρεί αμετάβλητη τη στάση της σχετικά με την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35, σύμφωνα με το γραφείο Νομοθετικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Όπως επισημαίνεται, οι ΗΠΑ παραμένουν πλήρως αφοσιωμένες στην εφαρμογή του νόμου CAATSA, ο οποίος απαγορεύει την απόκτηση των μαχητικών F-35 από την Τουρκία λόγω της κατοχής του ρωσικού συστήματος S-400.
Στην επίσημη τοποθέτηση αναφέρεται πως «η θέση των ΗΠΑ σχετικά με την απόκτηση και τη συνεχιζόμενη κατοχή από την Τουρκία του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 δεν έχει αλλάξει». Οι απαιτήσεις για την Τουρκία, προκειμένου να αποκτήσει αεροσκάφη F-35, είναι σαφείς και εναρμονισμένες με το Άρθρο 1245 του Νομοσχεδίου για τον Αμυντικό Προϋπολογισμό του 2020.
Η αναφορά προέρχεται από τον Πολ Γκουαγλιανόνε, ανώτερο αξιωματούχο του Γραφείου Νομοθετικών Υποθέσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ως απάντηση σε επιστολή που απέστειλε στις 25 Σεπτεμβρίου ο βουλευτής Κρις Πάπας και άλλοι 19 βουλευτές προς τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.
Η συγκεκριμένη επιστολή των βουλευτών είχε σταλεί ενόψει πληροφοριών περί προχωρημένων συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας για την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35. Οι βουλευτές εξέφραζαν τις ανησυχίες τους για την πιθανή πώληση τόσο των F-35 όσο και των F-16 στην Άγκυρα.
Στην απαντητική επιστολή, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ξεκαθαρίζει ότι οι ΗΠΑ έχουν ενημερώσει επίσημα την τουρκική κυβέρνηση για το ισχύον νομικό και πολιτικό πλαίσιο σχετικά με την απόκτηση ρωσικού αμυντικού εξοπλισμού και τις συνέπειες για την προμήθεια των F-35.
Σεβασμός στον Εποπτικό Ρόλο του Κογκρέσου
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τονίζει τον σεβασμό της αμερικανικής κυβέρνησης στον εποπτικό ρόλο του Κογκρέσου στις μεταφορές οπλικών συστημάτων. Παράλληλα, υπογραμμίζεται η σημασία του διαλόγου για την εξισορρόπηση της ετοιμότητας του ΝΑΤΟ με τους περιορισμούς που επιβάλλει η αμερικανική νομοθεσία.
Πώληση F-16 και Ρόλος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ
Στην επιστολή σημειώνεται ότι, βάσει του Νόμου περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, η πώληση μαχητικών F-16 στην Τουρκία κοινοποιήθηκε επίσημα στο Κογκρέσο τον Ιανουάριο του 2024 και η περίοδος εξέτασης ολοκληρώθηκε εντός του ίδιου μήνα. Η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο F-16 στο ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο στην αεράμυνα της συμμαχίας.
Υπογραμμίζεται ότι η αμυντική σχέση ΗΠΑ–Τουρκίας παραμένει ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα ασφαλείας τόσο των ΗΠΑ όσο και του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό σύμμαχο, συμμετέχοντας ενεργά σε αποστολές του ΝΑΤΟ, όπως η αεροπορική επιτήρηση στις Βαλτικές χώρες και η ανάπτυξη τουρκικού αεροσκάφους AWACS στη Λιθουανία, στο πλαίσιο μέτρων διασφάλισης μετά από παραβίαση του λιθουανικού εναέριου χώρου από τη Ρωσία τον Σεπτέμβριο.