Η σεξουαλική αγωγή στα σχολεία, η κοινωνική στέγαση, η ισότητα των φύλων και ο διαχωρισμός Εκκλησίας – Κράτους αναδεικνύονται ως οι κορυφαίες «προοδευτικές» αξίες για την ελληνική κοινωνία, σύμφωνα με την πρώτη έρευνα του Progressive Lab.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από την aboutpeople σε δείγμα 2.260 ατόμων, δείχνει ότι περισσότεροι από τους μισούς πολίτες αυτοπροσδιορίζονται ως «μάλλον προοδευτικοί», με θετική στάση απέναντι στον όρο «προοδευτικό» και αρνητική απέναντι στον χαρακτηρισμό «συντηρητικός».
Στο προφίλ τους κυριαρχούν οι νεότερες ηλικίες, οι γυναίκες, οι υψηλά μορφωμένοι και οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων, ενώ πολιτικά τοποθετούνται κυρίως στην αριστερά και την κεντροαριστερά. Η έρευνα αναδεικνύει επίσης την ισχυρή σύνδεση του προοδευτισμού με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κοινωνικό κράτος και την καταπολέμηση των ανισοτήτων.
Το προφίλ των προοδευτικών
Το 56,5% των ερωτώμενων αυτοπροσδιορίζεται ως «μάλλον προοδευτικό». Το κοινωνικο-δημογραφικό τους προφίλ συγκροτείται σε μεγαλύτερο ποσοστό από γυναίκες, από νεότερες ηλικίες, από άτομα με υψηλή εκπαίδευση, είναι κυρίως στην Αττική, είναι μη θρησκευόμενοι, καθώς και άτομα της μεσαίας και ανώτερης οικονομικής τάξης. Πολιτικά, αυτοτοποθετούνται κυρίως αριστερά ή κεντροαριστερά.
Γενικά, η έννοια του «προοδευτικού» αξιολογείται θετικά από την πλειοψηφία των ερωτώμενων (61,7%), ενώ μόλις το 5,7% τη θεωρεί αρνητική και το υπόλοιπο 30,9% κρατά ουδέτερη στάση. Αντίθετα, ο χαρακτηρισμός «συντηρητικός» φέρει πιο αρνητική χροιά: το 34% τον θεωρεί αρνητικό, το 17,2% θετικό και σχεδόν οι μισοί (46,9%) υιοθετούν ουδέτερη στάση.
Τι είναι προοδευτικό σήμερα;
Υψηλότεροι μέσοι όροι σε μια κλίμακα από το 1 έως το 5 για το τι θεωρείται προοδευτικό καταγράφηκαν στην υποχρεωτική σεξουαλική αγωγή στο σχολείο (4,34), στη δημιουργία κοινωνικών κατοικιών από το κράτος (4,14), στην ισότητα των δύο φύλων (4,13) και στον πλήρη διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους (4,11).
Αντίθετα, η επαναφορά της θανατικής ποινής (2,28) και η απαγόρευση των εκτρώσεων χωρίς ιατρικό λόγο (2,00) αξιολογήθηκαν ως πιο συντηρητικές θέσεις.
Οι «μάλλον προοδευτικοί» δίνουν υψηλές βαθμολογίες σε ζητήματα όπως η σεξουαλική αγωγή (4,56), οι κοινωνικές κατοικίες (4,33), η ισότητα των φύλων (4,42), ο πλήρης διαχωρισμός Εκκλησίας – Κράτους (4,37), η νομιμοποίηση του γάμου για ΛΟΑΤΚΙ ζευγάρια (4,14) και η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ (4,07). Αντιθέτως, χαρακτηρίζουν συντηρητικά θέσεις όπως το αυστηρό κλείσιμο συνόρων για μετανάστες/πρόσφυγες (2,41), η θανατική ποινή (2,00) και η απαγόρευση των εκτρώσεων χωρίς λόγους υγείας (1,75).
Απαιτήσεις πολιτών από το κράτος και το τέλος των κομμάτων
Στα ίδια ζητήματα, στο δίλημμα «υπέρ» ή «κατά», η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ της ισότητας των δύο φύλων (91,2%), της κατάργησης ΕΝΦΙΑ (85,2%), της υποχρεωτικής σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο (83,5%) και της δημιουργίας κοινωνικών κατοικιών (82,7%). Χαμηλότερα εμφανίζονται η επαναφορά της θανατικής ποινής (35,5%), η νομιμοποίηση της κάνναβης για μη φαρμακευτικούς λόγους (33,7%), η καθιέρωση αργιών για θρησκείες πέραν της χριστιανικής (30,1%) και η απαγόρευση των αμβλώσεων όταν δεν συντρέχουν λόγοι υγείας (19,8%).
Μεταξύ των «μάλλον προοδευτικών», η υποστήριξη είναι ιδιαίτερα υψηλή σε θέματα ισότητας των φύλων (96,4%), σεξουαλικής αγωγής (91,1%), κοινωνικής στέγασης (87,4%), πλήρους διαχωρισμού Εκκλησίας – Κράτους (84,2%) και κατάργησης ΕΝΦΙΑ (83,7%), ενώ είναι χαμηλή για τη θανατική ποινή (26%) και την απαγόρευση των αμβλώσεων (11,6%).
Το 86,6% του γενικού κοινού συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι η φορολογία στην Ελλάδα είναι υπερβολική και πρέπει να μειωθεί άμεσα, ενώ στους μάλλον προοδευτικούς το ποσοστό αυτό είναι 84,6%. Το 82,2% του συνόλου θεωρεί τη Δημοκρατία το καλύτερο πολίτευμα παρά τα προβλήματά της, με το 88% των μάλλον προοδευτικών να συμφωνεί με αυτή τη θέση.
Το 81,9% του συνόλου υποστηρίζει ότι το κράτος πρέπει να εξασφαλίζει ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα για όλους, έναντι 88,1% στους μάλλον προοδευτικούς. Το 80,9% συμφωνεί ότι αγαθά όπως το νερό και το ρεύμα πρέπει να είναι μόνο δημόσια, ενώ το 83,8% των μάλλον προοδευτικών το υποστηρίζει επίσης.
Το 80,7% του συνόλου θεωρεί ότι η αύξηση των ανισοτήτων απειλεί τη δημοκρατία, με το 87,4% των μάλλον προοδευτικών να συμφωνεί. Επιπλέον, το 74,2% του συνόλου θεωρεί πιο δίκαιο το αναλογικό σύστημα φορολόγησης με βάση εισόδημα και περιουσία, ενώ το 77,9% των μάλλον προοδευτικών υποστηρίζει αυτή την άποψη. Το 70,2% του γενικού κοινού θεωρεί ότι τα παραδοσιακά κόμματα έχουν ξεπεραστεί, ποσοστό που φτάνει το 72,1% στους «μάλλον προοδευτικούς». Τέλος, το 56,3% συμφωνεί ότι τα κοινωνικά κινήματα είναι συχνά πιο αντιπροσωπευτικά από τα κόμματα, ενώ μεταξύ των «μάλλον προοδευτικών» το ποσοστό ανεβαίνει στο 67%.
Όσον αφορά τη φοροδιαφυγή, το 45,5% του γενικού κοινού τη θεωρεί καθόλου δικαιολογημένη, ενώ μόνο το 8,6% την θεωρεί πλήρως δικαιολογημένη.
Ανθρώπινα δικαιώματα και καταπολέμηση ανισοτήτων για τους προοδευτικούς
Στο γενικό κοινό, οι λέξεις με τις οποίες συνδέεται ο όρος «προοδευτική πολιτική» είναι κατά σειρά τα ανθρώπινα δικαιώματα (34,2%), το κοινωνικό κράτος (33,8%), η καταπολέμηση ανισοτήτων (32,3%), ο εκσυγχρονισμός (31,6%) και η κοινωνική πρόοδος (29,4%), με την σειρά στα δύο τελευταία να ανατρέπεται μεταξύ των «μάλλον προοδευτικών» που τοποθετούν την κοινωνική πρόοδο (34,1%) υψηλότερα από τον εκσυγχρονισμό (32,8%). Υπέρ του ευρώ τοποθετούνται δύο στους τρεις πολίτες (67,1%), και πάνω από επτά στους δέκα (71%) «μάλλον προοδευτικοί».
Μεταξύ των ιδεολογικών χαρακτηρισμών, το 18,3% ταυτίζεται με τη Σοσιαλδημοκρατία, το 16,7% με τον Φιλελευθερισμό και το 15,2% με τον Δημοκρατικό Σοσιαλισμό. Τα παραπάνω ποσοστά μεταξύ των «μάλλον προοδευτικών» αλλάζουν: η Σοσιαλδημοκρατία ανεβαίνει στο 24,3%, ο Δημοκρατικός Σοσιαλισμός στο 21,2% και το ποσοστό στον Φιλελευθερισμός μειώνεται στο 15,9%.
Η πλειοψηφία συμφωνεί ότι η εργασία αποτελεί καθήκον απέναντι στην κοινωνία (64,5%), ενώ η συμφωνία ότι οι εργοδότες πρέπει να δίνουν προτεραιότητα σε Έλληνες όταν οι δουλειές είναι λίγες βρίσκεται στο 55,6%. Οι μάλλον προοδευτικοί υιοθετούν σε μικρότερο βαθμό τις παραπάνω αντιλήψεις, ενώ απορρίπτουν περισσότερο από το μέσο όρο θέσεις, όπως ότι οι άνδρες πρέπει να έχουν προτεραιότητα στη δουλειά έναντι των γυναικών (7,2% έναντι 12,1% γενικού κοινού) και ότι μια γυναίκα που κερδίζει περισσότερα από τον σύζυγό της προκαλεί πρόβλημα (17,9% έναντι 22,1% στο γενικό κοινό).
Τέλος, η εμπιστοσύνη είναι υψηλή προς την οικογένεια (94,3%) και τους φίλους (83,7%), ενώ μειώνεται σημαντικά προς ανθρώπους διαφορετικής εθνικότητας (46,6%) θρησκείας (45,2%) και σε γείτονες (45,2%). Και στις πέντε εξεταζόμενες κατηγορίες ανθρώπων, οι μάλλον προοδευτικοί καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά εμπιστοσύνης από το γενικό κοινό.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
