Προς συμφωνία για τις αυξήσεις στα διόδια: Το παρασκήνιο των συζητήσεων

Σε μια συμφωνία που θα αποτρέψει άμεση και μεγάλη αύξηση των διοδίων με βάση τον υψηλό πληθωρισμό του Σεπτεμβρίου 2022, ο οποίες είχε ξεπεράσει το 12%, καταλήγουν οι συζητήσεις του υπουργείου Υποδομών Μεταφορών με τους παραχωρησιούχους των εθνικών οδών. Οι αυξήσεις των διοδίων για το 2024 θα υπολογιστούν με βάση τον πληθωρισμό Σεπτεμβρίου 2023, που είχε διαμορφωθεί σε 2,4% και θα προστεθεί ένα μέρος της αύξησης που θα γινόταν με βάση τον πληθωρισμό 2022. Μια εξέλιξη που συνοδεύτηκε από πλούσιο παρασκήνιο.

Μετά από μία περίοδο νηνεμίας εξαιτίας της βιβλικής καταστροφής στη Θεσσαλία από τον Daniel, το θέμα επανήλθε στο τραπέζι των συζητήσεων μεταξύ παραχωρησιούχων και ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κατά τη χθεσινή τους συνάντηση. Στην προηγούμενη φάση, το μπρα-ντε-φερ των δύο πλευρών ήταν ιδιαιτέρως έντονο, καθώς η αύξηση του 2023 είχε ανασταλεί προκειμένου να μην συμπέσει με τις εθνικές εκλογές.

Τα πνεύματα στα ενδιάμεσο ηρέμησαν, με όλες τις πλευρές να κατανοούν ότι μία αύξηση των διοδίων που μπορούσε να ανέβει στο ύψος του πληθωρισμού του 2022, φτάνοντας δηλαδή ως και το 12,02%, δεν μπορούσε να τη σηκώσει η κοινωνία.

Σημειώνεται ότι αποτελεί συμβατικό δικαίωμα των παραχωρησιούχων να αναπροσαρμόσουν τα τέλη διέλευσης με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Σεπτεμβρίου του προηγούμενου έτους. Αυτό σημαίνει, την ίδια στιγμή, πως εάν επιβληθεί «πάγωμα» από την εκάστοτε κυβέρνηση, τότε αυτό εμπίπτει στις προβλέψεις περί γεγονότος ευθύνης του Δημοσίου ανοίγοντας τον δρόμο για αιτήματα αποζημιώσεων. Ενδεχόμενο που το προηγούμενο διάστημα ήταν ορατό, με τις εκτιμήσεις να φτάνουν αθροιστικά στα 40-45 εκατ. ευρώ βάσει των πραγματικών διελεύσεων.

Την έντονη αντίδραση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σταικούρα είχαν προκαλέσει το καλοκαίρι οι μονομερείς αποφάσεις των παραχωρησιούχων των αυτοκινητοδρόμων να αυξήσουν σημαντικά τα διόδια, ενώ ήδη διεξάγονταν συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία.

Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση για τα διόδια με τους παραχωρησιούχους είχε αρχίσει αμέσως μετά τις εκλογές, με τον υπουργό Υποδομών, Χρήστο Σταϊκούρα, να δεσμεύεται εξαρχής ότι θα εξαντλούσε κάθε δυνατότητα για να αποφευχθούν μεγάλες αυξήσεις.

Οι παραχωρησιούχοι των αυτοκινητοδρόμων είχαν ζητήσει, στις 3 Ιουλίου 2023, με επιστολή τους προς την Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών, με κοινοποίηση στο Γραφείο Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, τη Γενική Γραμματεία Υποδομών και τη Διεύθυνση Δ17 του Υπουργείου, συνάντηση εργασίας με τον Γενικό Διευθυντή με αντικείμενο την αναπροσαρμογή διοδίων τελών για το έτος 2023, στη βάση του υφιστάμενου πλαισίου των συμβάσεων παραχώρησης.

Μάλιστα, όπως τονιζόταν σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, βούληση την πολιτικής ηγεσίας ήταν να βρεθεί μια ρεαλιστική λύση χωρίς την επιβάρυνση των πολιτών για το 2023. Ο κ. Σταϊκούρας ξεκαθάρισε ότι «το Δημόσιο θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα που έχει για να επιτύχει την αναστολή των μονομερών ενεργειών των Εταιρειών».

Όπως ανέφερε τότε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών, «οι Παραχωρησιούχοι των αυτοκινητοδρόμων ζήτησαν, στις 3 Ιουλίου 2023, με επιστολή τους προς την Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών, με κοινοποίηση στο Γραφείο Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, τη Γενική Γραμματεία Υποδομών και τη Διεύθυνση Δ17 του Υπουργείου, συνάντηση εργασίας με τον Γενικό Διευθυντή με αντικείμενο την αναπροσαρμογή διοδίων τελών για το έτος 2023, στη βάση του υφιστάμενου πλαισίου των συμβάσεων παραχώρησης.

Εξαιτίας της σημασίας του ζητήματος, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και ειδικότερα, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών και ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, συναντήθηκαν, στις 18 Ιουλίου 2023 και στις 24 Ιουλίου 2023, με τους κ.κ. Δημήτριο Γκατσώνη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας «ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε.», Παναγιώτη Παπανικόλα, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.», Γεώργιο Συριανό, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας «ΜΟΡΕΑΣ Α.Ε.» και Ροδιανό Αντωνακόπουλο, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας «ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.» / «ΟΔΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α.Ε.».

Η βούληση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου ήταν η εξεύρεση μιας ρεαλιστικής λύσης, χωρίς την επιβάρυνση του πολίτη για το 2023. Προς αυτή την κατεύθυνση συζητήθηκαν εναλλακτικά σενάρια.

Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι οι Παραχωρησιούχοι, με επιστολή τους στις 28 Ιουλίου 2023, απευθυνόμενοι και πάλι στον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακών Υποδομών, επικαλούμενοι τις συναντήσεις που τους "παραχώρησε" ο Γενικός Διευθυντής, που όμως δεν συμμετείχε σε αυτές, και χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε ενημέρωση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, αποφάσισαν, επιδεικνύοντας αναξιοπιστία, να προβούν σε σημαντική αύξηση των διοδίων από τον επόμενο μήνα. Προχώρησαν δε, μεταγενέστερα, σε δημοσιοποίηση της σχετικής πρόθεσης.

Το Δημόσιο θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα που έχει για να επιτύχει την αναστολή των μονομερών ενεργειών των Εταιρειών», κατέληγε η ανακοίνωση του υπουργείου.