Η ταχεία υλοποίηση των μεγάλων διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων αποτελεί το κρίσιμο «στοίχημα» της χώρας μας στην πορεία προς την ενεργειακή αυτονομία, την αναβάθμιση του γεωπολιτικού της ρόλου αλλά και ευρύτερα την οικονομική της ανάπτυξη.
Καθώς η ενεργειακή σκακιέρα της Ευρώπης μετασχηματίζεται με εντατικούς ρυθμούς, η Ελλάδα φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, εξασφαλίζοντας φθηνή, «πράσινη» ενέργεια και κατ’ επέκταση ενεργειακή ασφάλεια, με τις διεθνείς διασυνδέσεις να αποτελούν κρίσιμο στρατηγικό κρίκο στο εγχείρημα αυτό.
ΑΔΜΗΕ: Επενδυτικό πρόγραμμα 6 δισ.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, στο περιθώριο του 8ου Athens Investment Forum, «ο Διαχειριστής αποτελεί τον εκτελεστικό βραχίονα της πράσινης ενεργειακής πολιτικής», εξηγώντας πως η υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ απαιτεί την ύπαρξη περισσότερων αλλά και σύγχρονων δικτύων.
Όπως τόνισε, από το 2021 ο ΑΔΜΗΕ επιχειρεί να γίνει πιο εξωστρεφής και «να καταστεί ενεργειακός κόμβος στον ηλεκτρισμό, αλλά και ταυτόχρονα το μέσο εξαγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να παράγει η Ελλάδα λόγω του τόσο πλούσιου αιολικού και ηλιακού δυναμικού της».
Από το 2017 ο ΑΔΜΗΕ έχει πραγματοποιήσει κεφαλαιουχικές επενδύσεις άνω των 3 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι το τέλος της δεκαετίας προγραμματίζονται επιπλέον 6 δισ. ευρώ για έργα που αφορούν την ολοκλήρωση της διασύνδεσης με τη νησιωτική χώρα, την περαιτέρω ανάπτυξη των ηπειρωτικών διασυνδέσεων, καθώς και τη διασύνδεση με την Ιταλία, η οποία έχει ήδη προγραμματιστεί και, σύμφωνα με τον ίδιο, «είναι απολύτως απαραίτητη».
Παράλληλα, στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός του συστήματος με ψηφιακά μέσα, ώστε να εξασφαλιστεί όσο το δυνατόν ασφαλέστερη ηλεκτροδότηση.
Αναφερόμενος στα οφέλη των διεθνών ηλεκτρικών διασυνδέσεων για την Ελλάδα σε ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο, υπογράμμισε ότι αυτές μπορούν να μεταφέρουν ενέργεια από μακρινές γεωγραφικές περιοχές, με διαφορετικές κλιματικές συνθήκες και ζώνες ώρας, προσφέροντας λύσεις για την ασφάλεια ηλεκτροδότησης των διασυνδεόμενων χωρών.
«Αντιλαμβανόμαστε ότι η θέση της χώρας μας με τέτοιες διασυνδέσεις προφανώς ενισχύεται στη γεωπολιτική ιεραρχία, καθώς οι δεσμοί της με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου ενδυναμώνονται και παίζει τον ρόλο, όπως και στο φυσικό αέριο, της πύλης μεταφοράς ενέργειας προς την ηπειρωτική Ευρώπη που τη χρειάζεται», σημείωσε.
Διασύνδεση με Ιταλία, Β. Αιγαίο, Δωδεκάνησα τα μεγάλα έργα της 5ετίας
Ο κ. Μανουσάκης χαρακτήρισε τη διεθνή διασύνδεση με την Ιταλία και τις εγχώριες νησιωτικές διασυνδέσεις με τα Δωδεκάνησα και το Βόρειο Αιγαίο ως τα τρία μεγάλα έργα του ΑΔΜΗΕ για την επόμενη πενταετία.
Για τη διασύνδεση Ελλάδας-Ιταλίας επισήμανε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη το δεύτερο σκέλος, καθώς η πρώτη γραμμή είναι «γεμάτη» εδώ και χρόνια. Το έργο θα τριπλασιάσει την τρέχουσα μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών (από 500 MW σε 1.000 MW).
Ως αντίστοιχης σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια των νησιών αλλά και για εθνικούς λόγους περιέγραψε τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις στα Δωδεκάνησα και το Βόρειο Αιγαίο, τονίζοντας ότι «έχουμε τη διαβεβαίωση της ελληνικής κυβέρνησης ότι θα υπάρξει η απαραίτητη κεφαλαιακή επάρκεια προκειμένου να προχωρήσουμε στο ήδη εγκεκριμένο από τον ρυθμιστή επενδυτικό πλάνο, που θα βοηθήσει τη χώρα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα ενισχύσει την ασφάλεια ηλεκτροδότησης των νησιών».
Παράλληλα, ο ΑΔΜΗΕ συνεργάζεται ήδη στενά σε τεχνικό και συμβουλευτικό επίπεδο με τον ELICA, φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY), ενώ ολοκληρώνει τη μελέτη σκοπιμότητας για τη διασύνδεση Ελλάδας–Σαουδικής Αραβίας, από κοινού με τον Σαουδάραβα Διαχειριστή National Grid.
«Ο πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας, το 2022, όταν επισκέφθηκε την Ελλάδα, είπε ότι “βλέπω ότι το μέλλον είναι η μεταφορά ανανεώσιμης ενέργειας από τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη και θέλω μαζί με την Ελλάδα να φτιάξω αυτόν τον διάδρομο”», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μανουσάκης.
Αναφερόμενος στη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, σημείωσε ότι «είναι μια περιπέτεια, όπως όλοι ξέρουμε, αλλά από την αρχή γνωρίζαμε ότι δεν θα είναι εύκολο και όλοι αντιλαμβανόμαστε την εθνική σημασία της, πέρα από τη σημασία για την Κύπρο και την άρση της ηλεκτρικής απομόνωσης».
«Έχουμε τη διαβεβαίωση της Πολιτείας για το επενδυτικό μας πρόγραμμα»
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τις αυξημένες χρηματοδοτικές απαιτήσεις των έργων που έπονται, υπογράμμισε ότι, δεδομένης της σημασίας τους για τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, ο ΑΔΜΗΕ έχει λάβει διαβεβαιώσεις από την Πολιτεία για τη διασφάλιση της αναγκαίας κεφαλαιακής επάρκειας.
Μάλιστα, σημείωσε ότι οι επενδύσεις αυτές δεν αποτελούν «αποτέλεσμα φιλοδοξίας», αλλά προϊόν συμφωνίας με τη Ρυθμιστική Αρχή βάσει μελετών κόστους–οφέλους.
«Είμαστε ένα φυσικό μονοπώλιο, το οποίο το πληρώνουν όλοι είτε θέλουν είτε όχι, μέσω του λογαριασμού τους. Για να γίνει ένα έργο μας, δεν αποτελεί αποτέλεσμα δικής μας επενδυτικής φιλοδοξίας. Συνεδριάζει η Ρυθμιστική Αρχή με εμάς και τον ΔΕΔΔΗΕ και, στη βάση μελετών κόστους–οφέλους, αποφασίζεται η συνέχεια. Το επενδυτικό μας πρόγραμμα θα προχωρήσει και έχουμε τη διαβεβαίωση της ελληνικής κυβέρνησης», εξήγησε.
GREGY: «Πράσινη», φθηνή ενέργεια με οφέλη για βιομηχανία και καταναλωτές
Στα πολλαπλά και στρατηγικά πλεονεκτήματα που θα αποκομίσει όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά ολόκληρη η Ευρώπη, από την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Αιγύπτου (GREGY), αναφέρθηκε ο Ιωάννης Καρύδας, Διευθύνων Σύμβουλος στην Επιχειρησιακή Μονάδα ΑΠΕ & Αποθήκευσης Ενέργειας του Ομίλου Κοπελούζου.
Το έργο, που είναι γνωστό με το όνομα «GREGY- Elica Interconnector», προετοιμάζεται από την Elica Interconnector S.M.S.A, μέλος του Ομίλου Κοπελούζου, και περιλαμβάνει υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο με δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας και συνολικού αναμενόμενου προϋπολογισμού 4,2 δισ. ευρώ, που θα μεταφέρει 100% πράσινη ενέργεια που παράγεται από μονάδες ΑΠΕ στην Αίγυπτο.
Με το GREGY η Ελλάδα αποκομίζει σημαντικά γεωπολιτικά οφέλη, καθώς αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό ενεργειακό κόμβο στην ΝΑ Ευρώπη, και Μεσόγειο, ένα hub πράσινης ενέργειας, αυξάνοντας τη στρατηγική της σημασία στην περιοχή. To GREGY θα αποτελέσει θεμέλιο λίθο για τη δημιουργία πράσινων λεωφόρων καθαρής ενέργειας Βορρά -Νότου.
Το έργο αναμένεται να συνδράμει σημαντικά στο ελληνικό ΑΕΠ. Παράλληλα, την ώρα που ευάλωτα νοικοκυριά και βαριά βιομηχανία έρχονται αντιμέτωποι ολοένα και περισσότερο με το αυξημένο ενεργειακό κόστος, το GREGY, φιλοδοξεί να δώσει τη λύση, μεταφέροντας φθηνό ρεύμα από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), ωφελώντας τους οικιακούς και επιχειρηματικούς καταναλωτές τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, οι ενεργοβόροι βιομηχανικοί καταναλωτές και οι πάροχοι ενέργειας αποκτούν πρόσβαση σε ανταγωνιστική πράσινη ενέργεια σταθερής ροής, με τη δυνατότητα σύναψης μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας (PPAs), διασφαλίζοντας όχι μόνο προβλέψιμο ενεργειακό κόστος, αλλά και ενίσχυση της βιωσιμότητας και της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς τους.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το έργο GREGY θα αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μεταφέροντας καθαρή ενέργεια, συνεχούς ροής (base load profile) σε ανταγωνιστικές τιμές, προς όφελος των Ελλήνων καταναλωτών και της ελληνικής βιομηχανίας.
Eπιπλέον, η ηλεκτρική διασύνδεση GREGY θα οδηγήσει σε ενοποίηση των ενεργειακών αγορών, δημιουργώντας μεγαλύτερη ρευστότητα και θα αυξήσει σημαντικά την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, ενώ αναμένεται να δημιουργηθούν χιλιάδες νέες άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.
Η ύπαρξη πράσινης ενέργειας σε ανταγωνιστικές τιμές θα αποτελέσει ένα σημαντικό κίνητρο υλοποίησης νέων επενδύσεων στην χώρα μας για τη κάλυψη και των αυξημένων ενεργειακών αναγκών, που θα προκύψουν και από την ανάπτυξη των data centers.
«Η ύπαρξη πράσινης, φθηνής ενέργειας αποτελεί ένα κίνητρο για τη δημιουργία επιπλέον ζήτησης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον ίδιο, «ενεργειακή ασφάλεια σημαίνει εθνική ασφάλεια. Ένα από τα οφέλη των διασυνδέσεων, μεταξύ άλλων, είναι και η μείωση των black out».