Σε αιφνιδιαστικούς επιτόπιους ελέγχους στις επιχειρήσεις παραγωγής και χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας προχώρησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο εκτεταμένης αυτεπάγγελτης έρευνας για πιθανές αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στην αγορά. Σύμφωνα με ανακοίνωση της επιτροπής, η ενέργεια αυτή εντάσσεται στην ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για την αντιμετώπιση συμπεριφορών που μπορεί να περιορίσουν τον ανταγωνισμό, να διαμορφώσουν αθέμιτα τις τιμές ή να επηρεάσουν τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας.
Με τη συνδρομή της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η Επιτροπή Ανταγωνισμού διερευνά τόσο πιθανές οριζόντιες συμπράξεις όσο και ενδεχόμενη καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης από επιχειρήσεις του κλάδου. Η έρευνα πραγματοποιείται στο πλαίσιο ενός αυστηρού νομικού πλαισίου, με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και της ορθής λειτουργίας της αγοράς ενέργειας.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξετάζει ενδεχόμενες οριζόντιες συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές μεταξύ των ελεγχόμενων επιχειρήσεων, οι οποίες μπορεί να αποσκοπούν στην παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού, κατά παράβαση των άρθρων 1 του ν. 3959/2011 και 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Ερευνώνται ιδιαίτερα πρακτικές όπως ο καθορισμός τιμών και άλλων όρων συναλλαγής ή ο έλεγχος της παραγωγής και διάθεσης ενέργειας.
Παράλληλα, διερευνάται η πιθανότητα καταχρηστικής εκμετάλλευσης δεσπόζουσας θέσης, σύμφωνα με τα άρθρα 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ, κυρίως μέσω της επιβολής μη δίκαιων τιμών ή άλλων όρων συναλλαγής ή/και του περιορισμού της παραγωγής ή διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Η διεξαγωγή των ελέγχων δεν προδικάζει συμμετοχή των επιχειρήσεων σε αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές ούτε το τελικό αποτέλεσμα της έρευνας. Οι επιχειρήσεις επιλέγονται καθώς δύνανται να προσφέρουν στοιχεία σχετικά με την υπό διερεύνηση αγορά.
Συντονισμένη δράση και νομικό πλαίσιο
Η αυτεπάγγελτη έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού πραγματοποιείται με τη συνεργασία της ΡΑΑΕΥ, στο πλαίσιο συντονισμένης προσπάθειας των δύο ανεξάρτητων αρχών για τη διερεύνηση πιθανών παραβάσεων στο πεδίο των αρμοδιοτήτων τους.
Η ΡΑΑΕΥ έχει ξεκινήσει παράλληλη αυτεπάγγελτη έρευνα για παραβιάσεις του Κανονισμού REMIT (Κανονισμός 1227/2011, όπως τροποποιήθηκε από τον Κανονισμό (ΕΕ) 2024/1106), που αφορά την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού εφαρμόζει τους κανόνες ανταγωνισμού βάσει του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101 και 102 ΣΛΕΕ. Τα άρθρα αυτά απαγορεύουν συμπράξεις ή πρακτικές που περιορίζουν τον ανταγωνισμό, καθώς και καταχρηστικές συμπεριφορές από επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση.
Η ΕΑ επισημαίνει ότι θα παρεμβαίνει κατά προτεραιότητα όπου απαιτείται, εξετάζοντας κάθε σχετική καταγγελία, αίτηση επιείκειας ή ανώνυμη πληροφορία μέσω του ασφαλούς ψηφιακού περιβάλλοντος whistleblowing, επιβάλλοντας αυστηρές διοικητικές κυρώσεις όπου διαπιστωθούν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές.
Πρόγραμμα επιείκειας και κυρώσεις
Η διαπίστωση συμμετοχής σε καρτελικές συμφωνίες, όπως ο καθορισμός τιμών ή ποσοτήτων, η κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή η νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα, ποινικές κυρώσεις για τα υπεύθυνα φυσικά πρόσωπα και αποκλεισμό από δημόσιους διαγωνισμούς για τρία έτη.
Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της Επιτροπής Ανταγωνισμού προσφέρει πλεονεκτήματα, όπως πλήρη ή μερική απαλλαγή από διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών, εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια πρόσωπα, πλήρη απαλλαγή από διοικητικές κυρώσεις και αποφυγή αποκλεισμού από δημόσιους διαγωνισμούς.
Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα επιείκειας διατίθενται στη ιστοσελίδα της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Για ανώνυμη πληροφόρηση, επισκεφθείτε το σύστημα whistleblowing.