Τον δρόμο για μειώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος ανοίγει η εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών με σύμμαχο τα δυναμικά «πορτοκαλί» τιμολόγια, που αναμένεται να ενεργοποιηθούν από τη νέα χρονιά. Ωστόσο, η πλήρης εναρμόνιση της τεχνολογίας των μετρητών με τις ανάγκες της λιανικής αγοράς ενέργειας για ακριβείς μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο αποτελεί ίσως ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα.
Σήμερα έχουν ήδη εγκατασταθεί περίπου 1,4 εκατομμύρια «έξυπνοι» μετρητές με στόχο να ξεπεράσουν τα 7 εκατομμύρια σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις έως το τέλος της δεκαετίας.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι ο δρόμος για την υλοποίηση του φιλόδοξου αυτού επενδυτικού προγράμματος ύψους 1,2 δισ. ευρώ άνοιξε μετά την συμφωνία χρηματοδότησης του έργου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με τον ΔΕΔΔΗΕ που υπεγράφη το Νοέμβριο του 2023, παρουσία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
«Τρέχει» η εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών
Ο ρυθμός με τον οποίο τοποθετούνται σήμερα οι «έξυπνοι» μετρητές αγγίζει τους 50.000 κάθε μήνα. Με την έλευση της νέας χρονιάς ο ρυθμός θα διπλασιαστεί στους 100.000, με στόχο να έχουν εγκατασταθεί 1,87 εκατομμύρια μετρητές μέχρι τα τέλη του 2026, καλύπτοντας το ένα τρίτο των καταναλωτών της χώρας. Ο απώτερος στόχος είναι οι 7,638 εκατομμύρια «έξυπνοι» μετρητές έως το 2030.
Αξίζει να ειπωθεί ότι οι «έξυπνοι» μετρητές προσφέρουν στους καταναλωτές καλύτερο έλεγχο μέσω της παρακολούθησης της κατανάλωσής τους σε πραγματικό χρόνο, αυτόματη αναφορά (χωρίς αναμονή), αλλά και προληπτική ανίχνευση σπατάλης, βοηθώντας τόσο στη διαχείριση του προϋπολογισμού όσο και στην ενεργειακή αποδοτικότητα του σπιτιού.
Από την πλευρά του ο ΔΕΔΔΗΕ θα εντοπίζει άμεσα τις διακοπές ηλεκτροδότησης αλλά και τυχόν ρευματοκλοπές, μειώνοντας το λειτουργικό κόστος για την καταμέτρηση, τις διακοπές- επανασυνδέσεις των πελατών ή την αλλαγή καταναλωτή.
«Καμπανάκι» για λανθασμένες μετρήσεις
Ωστόσο, την ώρα που η εγκατάσταση των μετρητών προχωράει με ταχείς ρυθμούς, όλο και περισσότερα προβλήματα καταγράφονται στην αποστολή των μετρητικών δεδομένων τηλεμετρούμενων παροχών προς τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Μάλιστα, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) είχε αποστείλει τον Σεπτέμβριο-και σύμφωνα με πληροφορίες θα αποστείλει και σήμερα -επιστολή προς τη ΡΑΑΕΥ και τη Διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ, χτυπώντας «καμπανάκι» για τις σοβαρές και διαρκώς εντεινόμενες δυσλειτουργίες.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, τα προβλήματα αφορούν τις τηλεμετρούμενες παροχές, που σήμερα αντιστοιχούν περίπου στο 13% του συνόλου, αλλά αναμένεται να αυξηθούν θεαματικά τα επόμενα χρόνια με την εγκατάσταση των «έξυπνων» μετρητών.
Προ των πυλών τα «πορτοκαλί» τιμολόγια
Στο παιχνίδι μπαίνουν από το 2026 και τα δυναμικά-πορτοκαλί τιμολόγια, δίνοντας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά περισσότερες επιλογές αλλά και τη δυνατότητα χαμηλότερου κόστους.
Η τιμολόγηση θα βασίζεται στη συλλογή και αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, μέσω έξυπνων μετρητών και ψηφιακών εφαρμογών και θα δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους σύμφωνα με τα σήματα της αγοράς - να καταναλώνουν, δηλαδή, περισσότερο όταν η ενέργεια είναι φθηνή και διαθέσιμη, και να περιορίζουν τη χρήση όταν η ζήτηση είναι υψηλή.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση που υπεγράφη την Τρίτη, η προσφορά των πορτοκαλί τιμολογίων αναμένεται να εκκινήσει από τους προμηθευτές από την 1η Φεβρουαρίου 2026 για τους μεγάλους πελάτες (επιχειρήσεις, βιοτεχνίες κ.α.) και από την 1η Απριλίου 2026 για τους μικρούς πελάτες (νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις).
«Στο πλαίσιο της σταθερής δέσμευσης της κυβέρνησης για την αύξηση του ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τη διεύρυνση των διαθέσιμων τιμολογίων στην αγορά, η έναρξη προσφοράς των νέων πορτοκαλί τιμολογίων θα ενισχύσει το εύρος επιλογών των καταναλωτών (πράσινο, μπλε, κίτρινο, πορτοκαλί) και κατ’ επέκταση θα συμβάλει στην μείωση του ενεργειακού κόστους και στην ελάφρυνση των βαρών για ελληνικές επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Η νέα επιλογή για τους καταναλωτές έχει ως στόχο να επωφεληθούν αυτοί από τις χαμηλότερες τιμές που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά, ιδίως τις μεσημεριανές ώρες υπερπαραγωγής των ΑΠΕ», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.
Βέβαια, σε χώρες όπως η Ισπανία και οι σκανδιναβικές αγορές, τα δυναμικά τιμολόγια λειτουργούν εδώ και χρόνια, αποτελώντας μάλιστα βασικό εργαλείο της αγοράς λιανικής.
Προχωρά η αντικατάσταση των παλιών μετρητών
Στο πλαίσιο αυτό, το μεγάλο στοίχημα, ώστε οι καταναλωτές να επωφεληθούν ουσιαστικά, είναι η ομαλή συνύπαρξη των δυναμικών τιμολογίων με τους «έξυπνους» μετρητές.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταφέρουν στο BD πηγές κοντά στον ΔΕΔΔΗΕ, από τους περίπου 1,4 εκατομμύρια «έξυπνους» μετρητές που έχουν εγκατασταθεί έως σήμερα, η πλειονότητα καλύπτει τις τεχνολογικές προδιαγραφές που απαιτούνται.
Το πρόβλημα εντοπίζεται σε ένα μικρό ποσοστό παλαιότερων συσκευών, που είχαν τοποθετηθεί έως το 2019, οι οποίες δεν ανταποκρίνονται πλέον στις απαιτήσεις της καταγραφής σε πραγματικό χρόνο, με τη διαδικασία αντικατάστασής τους να βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.