Θλιβερό ρεκόρ Ευρώπης στο ρεύμα, νέα εκτίναξη για το φυσικό αέριο

Ακόμη μεγαλύτερα βάρη στους Έλληνες καταναλωτές φέρνει η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, καθώς στη χώρα μας καταγράφεται ρεκόρ Ευρώπης στις τιμές χονδρικής του ρεύματος, ενώ η συνεχιζόμενη ισχυρή πίεση από τη Ρωσία διατηρεί πολύ υψηλά επίπεδα τις τιμές του φυσικού αερίου, που επηρεάζουν άμεσα τους λογαριασμούς μας για το ρεύμα.

Η κατάσταση στην εγχώρια αγορά ρεύματος φαίνεται να έχει ξεφύγει από τον έλεγχο, καθώς η αυριανή τιμή χονδρικής είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη, ξεπερνώντας τα 253 ευρώ/μεγαβατώρα, τιμή που αποτελεί και νέο ρεκόρ για την ελληνική αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία του EnergyLive. Η ημερήσια μεταβολή της χονδρικής τιμής στην Ελλάδα για αύριο είναι 8,5%, η μεγαλύτερη στον ευρωπαϊκό χώρο.

Το πρόσθετο κόστος από την υψηλή χονδρική τιμή μεταφέρεται άμεσα στους λογαριασμούς των καταναλωτών, καθώς οι περισσότεροι ενσωματώνουν ρήτρες αναπροσαρμογής, που ενεργοποιούνται σε τιμές πάνω από τα 60 -70 ευρώ/μεγαβατώρα.

Οι τιμές χονδρικής του ρεύματος στην Ευρώπη για την Τρίτη 19/10/2021

Οι υψηλές τιμές του ρεύματος συνδέονται ευθέως με την κρίση που παρατείνεται και χειροτερεύει στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου και η οποία περνά σε μια νέα φάση, καθώς σήμερα διαψεύσθηκαν οι προσδοκίες που είχε καλλιεργήσει ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, ότι το μονοπώλιο φυσικού αερίου της Ρωσίας, η Gazprom, θα αύξανε τις παραδόσεις στην Ευρώπη, προκειμένου να καλυφθεί η υψηλή ζήτηση και να αποκλιμακωθούν οι τιμές.

Η διάψευση αυτών των προσδοκιών έφερε εκτίναξη στην τιμή αναφοράς για το φυσικό αέριο στην Ευρώπη, καθώς στα ολλανδικά συμβόλαια για παράδοση τον Νοέμβριο καταγράφηκε σήμερα άνοδος ακόμη και κατά 18%, στα 107 ευρώ/μεγαβατώρα, ενώ γύρω στις 3.00 μ.μ. η τιμή διαμορφωνόταν στα 101 ευρώ, με άνοδο σχεδόν κατά 8%.

Η στάση της Ρωσίας, που επιβεβαίωσε ότι πρώτη προτεραιότητα της Μόσχας είναι να πιέσει την Ευρώπη για τον χρόνο και τον τρόπο λειτουργίας του αγωγού Nord Stream 2, παρά να συμβάλει στην εκτόνωση της ενεργειακής κρίσης έγινε απολύτως σαφής σήμερα, σε μια κρίσιμη δημοπρασία χωρητικότητας αγωγών φυσικού αερίου.

Όπως ανέφεραν οι Financial Times, στη δημοπρασία δεν καταγράφηκε αύξηση της χωρητικότητας που έκλεισε η Gazprom στους αγωγούς που διέρχονται από την Ουκρανία και την Πολωνία. «Τα αποτελέσματα της δημοπρασίας ήταν πανομοιότυπα με αυτά του προηγούμενου μήνα. Να αναμένετε σταθερές ροές για τον Νοέμβριο» από τη Ρωσία, όπως ανέφερε στέλεχος της συμβουλευτικής εταιρείας ICIS.

Η ρωσική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει, μέσω του εκπροσώπου του Κρεμλίνου, ότι για να προσφέρει πρόσθετες ποσότητες η Gazprom απαιτούνται νέα συμβόλαια με τις ευρωπαϊκές εταιρείες, ενώ ο Πούτιν έχει χαρακτηρίσει «βλάκες» τα στελέχη της Κομισιόν που εισηγήθηκαν τη μετάβαση από τα πολυετή συμβόλαια με την Gazprom στην προμήθεια αερίου από τη spot αγορά.

Επιπλέον, από τη Μόσχα έχει δηλωθεί ότι ένας τρόπος για να ξεπερασθεί η κρίση στην Ευρώπη είναι να λειτουργήσει άμεσα και υπό τον έλεγχο της Gazprom ο αγωγός Nord Stream 2, που θα φέρνει αέριο απευθείας στη Γερμανία και η Ρωσία θέλει να τον χρησιμοποιήσει όχι μόνο ως οικονομικό εργαλείο εδραίωσης της θέση της στην αγορά φυσικού αερίου, αλλά και για να κόψει τις ροές αερίου μέσω Ουκρανίας, ενισχύοντας την πίεση στη χώρα.

Στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Gazprom δείχνουν μεγάλη αύξηση φέτος στις παροχές αερίου προς την Τουρκία (125,3%) και τη Ρουμανία (288,6%), ενώ μικρότερη αύξηση καταγράφεται προς τη Γερμανία (28,2%), την Ιταλία (16,3%) και τη Φινλανδία (15,3%). Τη μικρότερη αύξηση στην παροχή αερίου καταγράφει η Gazprom προς την Ελλάδα, μόλις κατά 12,9%.

Στην Ελλάδα είναι αυξημένη πλέον η εξάρτηση από το φυσικό αέριο για την παραγωγή ρεύματος, καθώς η συμμετοχή του στο μείγμα ξεπερνά το 50%, ενώ και η χονδρική τιμή διαμορφώνεται με βάση το κόστος παραγωγής των μονάδων φυσικού αερίου, οι οποίες αποτελούν την πιο ευέλικτη ενεργειακή πηγή. Ειδικοί έχουν επισημαίνει ότι θα ήταν σκόπιμο να πάψει να διαμορφώνεται η τιμή με βάση το φυσικό αέριο και να υπολογίζεται με βάση το μέσο κόστος παραγωγής όλων των μονάδων, που είναι αρκετά χαμηλότερο.

Από την πλευρά της κυβέρνησης έχει τονισθεί ότι παρακολουθούνται στενά οι εξελίξεις στις τιμές του ρεύματος και είναι πολύ πιθανό τον Νοέμβριο να ανακοινωθεί νέα αύξηση στην επιδότηση των λογαριασμών για την ελάφρυνση των βαρών για τους καταναλωτές.