Η Ελλάδα διατηρεί σταθερή θέση ότι η επίτευξη εκεχειρίας και η απελευθέρωση των ομήρων αποτελούν καθοριστικό πρώτο βήμα για μια συνολική διευθέτηση στη Μέση Ανατολή, που θα ανοίξει τον δρόμο για πολιτική διαδικασία προς τη λύση των δύο κρατών. Αυτό τόνισε η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Σύμφωνα με την ίδια, η χώρα θα συνεχίσει να παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια, όπως έχει πράξει επανειλημμένα στο παρελθόν, ενώ αναμένονται επιπλέον σχετικές πρωτοβουλίες το επόμενο διάστημα.
Ένας δεύτερος βασικός πυλώνας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι η ανάγκη σταθεροποίησης στη Γάζα και η επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής στην περιοχή. Η Ελλάδα, ως αξιόπιστος συνομιλητής όλων των πλευρών, θα συνεχίσει τον διάλογο με όλα τα κράτη της περιοχής.
Σε ό,τι αφορά την ανοικοδόμηση, η Ελλάδα σκοπεύει να κινητοποιήσει τον ιδιωτικό τομέα ώστε να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των Παλαιστινίων.
Η κ. Ζωχιού υπογράμμισε ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερή στη θέση της αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους και έχει σημειωθεί πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση. Βασικές προϋποθέσεις παραμένουν η εκεχειρία, η απελευθέρωση των ομήρων και η ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ σημασία έχει πλέον η εφαρμογή της συμφωνίας.
Η εκπρόσωπος εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα αποτελεί στρατηγικό εταίρο του Ισραήλ και μεταφέρει σχετικά μηνύματα. Αναφορικά με την αναγνώριση της Γάζας, η συζήτηση βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, καθώς απαιτείται αποσαφήνιση πολλών σημείων του σχεδίου. Η Ελλάδα θα συμμετέχει ενεργά στον διάλογο για το μέλλον της περιοχής.
Σχετικά με τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, η κ. Ζωχιού ανέφερε ότι αποτελεί εμβληματικό εκπαιδευτικό ίδρυμα. Σημείωσε πως σε πολλά μειονοτικά κτήρια της Κωνσταντινούπολης, όπως και στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, πραγματοποιούνται αντισεισμικές εργασίες και σύντομα θα ανακοινωθεί ο τόπος μετεγκατάστασης της Σχολής.
Η εκπρόσωπος διευκρίνισε ότι οι σχέσεις και η επικοινωνία Ελλάδας-Τουρκίας παραμένουν ανοιχτές. Υπάρχει δομημένος πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα και Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με στόχο την αποφυγή εντάσεων και τη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας.
Επίσης, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα ασκεί ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, διατηρεί στρατηγική εταιρική σχέση με την Αίγυπτο και εργάζεται για την εμβάθυνση αυτής της συνεργασίας.
Σε ό,τι αφορά το SAFE, δεν έχει αλλάξει η ελληνική στάση. Για την ένταξη τρίτης χώρας απαιτείται διμερής συμφωνία και, με παρέμβαση της Ελλάδας, διασφαλίστηκε ασφαλιστική δικλείδα στο άρθρο 16. Η άρση του casus belli αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να ξεκινήσει η σχετική συζήτηση με την Τουρκία.
Το υπουργείο Εξωτερικών έχει καταθέσει νομοσχέδιο για τη δημιουργία γραφείου Ελληνικής Προεδρίας, ενόψει της ανάληψης της προεδρίας της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2027, με στόχο την καλύτερη προετοιμασία σε όλα τα επίπεδα.
Αναφερόμενη στα πρόσφατα ταξίδια του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη σε Ταλίν και Ελσίνκι, η κ. Ζωχιού σημείωσε πως υπάρχουν πολλά κοινά σημεία με τις βόρειες χώρες, ιδιαίτερα σε θέματα προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και θαλάσσιας ασφάλειας.
Στις συζητήσεις με τις χώρες αυτές τέθηκε και το ζήτημα του σκιώδους στόλου, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αθέμιτος ανταγωνισμός και εργαλειοποίηση της ναυτιλίας για επιθετικούς σκοπούς.
Την Πέμπτη, ο υπουργός Εξωτερικών θα παραστεί στη Βουλή για συζήτηση επί της εξωτερικής πολιτικής. Την Κυριακή 19 Οκτωβρίου, θα μεταβεί στα Ιεροσόλυμα για τη χειροτονία του νέου Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά.
Τη Δευτέρα, θα συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στο Λουξεμβούργο, όπου θα συζητηθούν το Ουκρανικό, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι σχέσεις ΕΕ-Ινδοειρηνικού. Ακολούθως, θα μεταβεί στο Λονδίνο για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου στις 22 Οκτωβρίου.
Στις 30 Οκτωβρίου, ο υπουργός θα βρίσκεται στη Βαγδάτη για συνάντηση με τον Ιρακινό ομόλογό του και στη συνέχεια θα συμμετάσχει στον Manama Dialogue στο Μπαχρέιν, όπου θα συζητηθούν θέματα ασφάλειας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή, καθώς και γεωπολιτικές προκλήσεις, θαλάσσια ασφάλεια, διαχείριση κρίσεων και ενεργειακή μετάβαση.
Η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου θα συμμετάσχει στο MED Dialogues στη Νάπολη στις 17 Οκτωβρίου, στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο στις 21 Οκτωβρίου, στη Συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στις 23-24 Οκτωβρίου, ενώ θα έχει και συναντήσεις με αξιωματούχους της Φινλανδίας και της Λιθουανίας στο τέλος Οκτωβρίου.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών Χάρης Θεοχάρης θα μεταβεί στις 16 Οκτωβρίου στο Λονδίνο για συνάντηση υπουργών οικονομικών στη Διαδικασία του Βερολίνου, ενώ ακολουθούν ταξίδια σε Βαγδάτη, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία έως το τέλος Οκτωβρίου.