Ως έτος που διέψευσε τις Κασσάνδρες θα μπορούσε να θεωρηθεί το 2023 για τις αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες παρά τις αντίθετες εκτιμήσεις, τουλάχιστον στην αρχή του έτους, κλείνουν τη χρονιά με ισχυρά κέρδη.
Η απαισιοδοξία που επικράτησε στην αρχή του 2023 ήταν απόλυτα δικαιολογημένη. Ο πληθωρισμός «έτρεχε» με απίστευτους ρυθμούς, το κόστος ενέργειας βρίσκονταν στα ύψη, οι κεντρικές τράπεζες συνέχιζαν τις αυξήσεις επιτοκίων και οι προοπτικές για την εταιρική κερδοφορία ήταν κάτι παραπάνω από δυσοίωνες.
Ένας ακόμη παράγοντας αστάθειας και φόβου, ο πόλεμος στην Ουκρανία, συνεχίζονταν ενώ τον Μάρτιο του 2023 κατέφθασαν καταρρεύσεις τραπεζών σε ΗΠΑ και Ευρώπη, γεγονός που επέτεινε το «βαρύ» κλίμα.
Η έναρξη του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς βρήκε τις αγορές σε μία καλύτερη περίοδο και ως εκ τούτου δεν επηρεάστηκαν ιδιαίτερα, καθώς είχα, ήδη, αρχίσει τα μεγάλα στοιχήματα για μειώσεις επιτοκίων εντός του 2024, παρά τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των κεντρικών τραπεζιτών να «μαζέψουν» την υπέρμετρη αισιοδοξία των επενδυτών.
Η πορεία των ευρωπαϊκών αγορών
Μεγάλος νικητής στην ΕΕ αποδεικνύεται το Χρηματιστήριο Αθηνών, με εντυπωσιακά κέρδη, ενώ ακολουθούν οι δείκτες Ιταλίας και Ισπανίας με κέρδη 28% και 22% αντίστοιχα, ενώ άνω του 20% κινήθηκε ο γερμανικός DAX. Λιγότερο ευνοημένος ο βρετανικός FTSE 100 καθώς η άνοδός του περιορίστηκε λίγο χαμηλότερα από το 4%. Κέρδη κοντά στο 13% είχε ο δείκτης αναφοράς για την Ευρώπη Stoxx 600.
Μεταξύ των επιμέρους μετοχών, η Novo Nordisk ήταν ο μεγαλύτερος κερδισμένος του Stoxx 600 το 2023 εν μέσω διαφημιστικής εκστρατείας γύρω από τα φάρμακα για την απώλεια βάρους, ακολουθούμενη από την ASML Holding, κατασκευάστρια εταιρεία εξοπλισμού τσιπ, τη γερμανική εταιρεία λογισμικού SAP και τη βρετανική HSBC Holdings.
Σε κλαδικό επίπεδο, το λιανικό εμπόριο, η τεχνολογία και οι κατασκευές υπεραπέδωσαν, εξαλείφοντας τις περσινές απώλειες, καθώς οι φόβοι για υψηλότερα επιτόκια υποχώρησαν. Εν τω μεταξύ, οι τραπεζικές μετοχές ξεπέρασαν επίσης τον Stoxx 600 με κέρδη 20%, ανακάμπτοντας μετά το sell off του Μαρτίου εν μέσω της κρίσης της Credit Suisse. Οι μόνοι δύο κλάδοι που βρέθηκαν στο κόκκινο ήταν τα τρόφιμα, τα ποτά και ο καπνός μαζί με αυτόν Πρώτων Υλών.
Οι στρατηγικοί αναλυτές δεν συμφωνούν στις εκτιμήσεις τους για τις ευρωπαϊκές αγορές για το επόμενο έτος. Οι Goldman Sachs και Citigroup εκτιμούν ότι ο Stoxx 600 θα καταρρίψει νέα ιστορικά υψηλά έως το τέλος του 2024, στηριζόμενος από τις μειώσεις επιτοκίων.
Εντελώς αντίθετη άποψη εκφράζουν οι αναλυτές της Bank of America που «βλέπουν» τον δείκτη να υποχωρεί 18%, καθώς οι τρέχοντες θετικοί παράγοντες εξασθενούν, ενώ αυτοί της Societe Generale αναμένουν πτώση περίπου 6% έως το τέλος του έτους εν μέσω του κινδύνου επιβράδυνσης.
«Οι ευρωπαϊκές αγορές μπορούν να σημειώσουν περαιτέρω άνοδο μέσα στο έτος, βοηθούμενες από τα χαμηλότερα επιτόκια πολιτικής, τις χαμηλότερες τιμές ενέργειας και κάποια σταθεροποίηση της ανάπτυξης στην Κίνα», εκτιμά ο Ρ. Ντε Μέλο, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στη Gama Asset Management, προσθέτοντας, πάντως, ότι δεν αναμένει κατάκτηση νέων επιπέδων ρεκόρ.
Η λάμψη της Wall Street
Οι ταύροι όχι μόνο κέρδισαν το 2023 αλλά άφησαν πίσω και ελαφρώς… ιδρωμένες τις αρκούδες, με τους αναλυτές να διαψεύδονται πλήρως στις εκτιμήσεις τους για την πορεία της αμερικανικής αγοράς.
Το 2023 ξεκίνησε με θόρυβο για την αμερικανική αγορά, με τον S&P 500 να εμφανίζει κέρδη 6% τον Ιανουάριο, ενώ κατόρθωσε να μαζέψει με ταχύτητα το πλήγμα από τις καταρρεύσεις περιφερειακών τραπεζών τον Μάρτιο και έτσι έκλεισε το α’ εξάμηνο του έτους με κέρδη 16%.
Οι αναλυτές τονίζουν ότι αυτή η ταχεία ανάκαμψη θα πρέπει να αποδοθεί στο γεγονός ότι οι αγορές προεξόφλησαν ότι η Fed θα σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων στις αρχές του β’ εξαμήνου του 2023 και φυσικά θα προχωρήσει σε μειώσεις εντός του 2024.
Μεγάλος νικητής, για μία ακόμη χρονιά, ήταν η υψηλή τεχνολογία, με τον Nasdaq να έχει κέρδη άνω του 54%, ωθούμενος από το νέο μεγάλο στοίχημα του κλάδου που δεν είναι άλλο από την Τεχνητή Νοημοσύνη και την όλο και αυξανόμενη χρήση της.
Όσο για το 2024 και εδώ οι αναλυτές είναι διχασμένοι, με πρόσθετο παράγοντα ανησυχίας να είναι και οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 2024. Στους αισιόδοξους συγκαταλέγονται οι Goldman Sachs και Citigroup που αναμένουν διατήρηση των ανοδικών τάσεων το 2024, ενώ για «ράλι ταύρων» κάνει λόγο ο Μπίνκι Κάντχα, αναλυτής της Deutsche Bank.
Στον αντίποδα, οι αναλυτές της Morgan Stanley, της J.P. Morgan και άλλοι υποστηρίζουν ότι η απουσία σοβαρής ύφεσης το 2023 δεν σημαίνει ότι έχει αποφευχθεί εντελώς, καθώς η πλήρης επίδραση των υψηλότερων επιτοκίων εξακολουθεί να λειτουργεί μέσω της οικονομίας.
Κεντρικό ρόλο και στις δύο απόψεις παίζει η πορεία του πληθωρισμού και το κατά πόσον η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μπορεί να επαναφέρει τον ρυθμό αύξησης των τιμών στον στόχο του 2% πριν η οικονομία ξεφουσκώσει.
Νικητές και ηττημένοι
Το 2023 αποδείχθηκε ως το έτος που πετρέλαιο και φυσικό αέριο βρέθηκαν αντιμέτωπα με έντονες διακυμάνσεις αλλά τελικά κλείνουν με σημαντικές απώλειες.
Η επιτυχημένη προσπάθεια της Ευρώπης να απεξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη ρωσική ενέργεια βοήθησε ώστε η τιμή του φυσικού αερίου να «βουλιάξει» άνω του 59% και να αφαιρέσει με αυτόν τον τρόπο έναν μεγάλο «πονοκέφαλο» τόσο από την ΕΚΤ στην προσπάθειά της να περιορίσει τον πληθωρισμό.
Στους χαμένους και το πετρέλαιο με το brent να υποχωρεί 9,7% και το αμερικανικό αργό να αποδυναμώνεται άνω του 10%, παρά την απόφαση του ΟΠΕΚ+ να περιορίσει την ημερήσια παραγωγή του αλλά και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην Ερυθρά Θάλασσα με τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι, που αναγκάζουν τις πετρελαϊκές εταιρείες να αλλάξουν ρότα. Επιπρόσθετα ο φόβος για μία γενικευμένη σύρραξη στη Μέση Ανατολή, με είσοδο του Ιράν στον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς αποφεύχθηκε.
Στους κερδισμένους είναι σίγουρα ο χρυσός, με ετήσια κέρδη που ξεπερνούν το 13% και ανάκτηση του επιπέδου των 2.000 δολαρίων, καθώς αποτελεί πάντα μία ασφαλή επιλογή για τους επενδυτές, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον μειούμενου, μεν, αλλά σταθερά υψηλού πληθωρισμού.
Για μία ακόμη χρονιά ο απόλυτος νικητής αποδεικνύεται το Bitcoin, το οποίο άντεξε καταρρεύσεις κορυφαίων εταιρειών και κορυφαίων ονομάτων του κλάδου, με τα ετήσια κέρδη του να ξεπερνούν το 157% και να εκτιμάται ότι η πορεία του θα συνεχίσει να είναι το ίδιο εντυπωσιακή και το 2024.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
