Εκτίναξη 60% των τραπεζικών μετοχών, αλλαγή κύκλου στο Χρηματιστήριο

Δυναμικά στο προσκήνιο έχουν επανέλθει οι τραπεζικές μετοχές, πρωταγωνιστώντας στην αφύπνιση της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς, μετά από μια μακρά περίοδο «χειμερίας νάρκης» και βαριών απωλειών.

Η εγχώρια αγορά βρίσκεται σε έντονα ανοδικό κανάλι, για τρίτη διαδοχική εβδομάδα, δημιουργώντας ισχυρές προσδοκίες περί αλλαγής του μακροχρόνιου κύκλου. Από τις 6 Νοεμβρίου, τα κέρδη του δείκτη των τραπεζών ξεπερνούν το +60%, ενώ άλμα της τάξης του +23,6% σημειώνει ο Γενικός Δείκτης, άνοδος που συνοδεύεται από μεγάλη αύξηση της συναλλακτικής δραστηριότητας.

Σημείο καμπής για την αλλαγή τάσης και την διάλυση της αρνητικής ψυχολογίας αποτέλεσαν τα νέα, τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου, για την ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων για τον κορονοϊό σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους της πανδημίας. Την ημέρα εκείνη ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με κέρδη +11,46% ενώ ο δείκτης των τραπεζών εκτινάχθηκε κατά +26,98%.

Η εγχώρια αγορά, υποστηρίζουν έμπειρες χρηματιστηριακές πηγές, εισέρχεται σε ένα νέο κύκλο, μετά τη δεκαετή πτώση που προηγήθηκε, μια ανάκαμψη που τροφοδοτείται από τις προσδοκίες για την αντιμετώπιση της πανδημίας και τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα από το 2021, αλλά και τη μεγάλη ευκαιρία που δημιουργεί για τη χώρα το Ταμείο Ανάκαμψης και η αξιοποίηση των πόρων ύψους 32 δισ. ευρώ.

Μεγάλες είναι οι προσδοκίες για τις τράπεζες. Η ταχύτερη επιστροφή των οικονομιών στην κανονικότητα, μετά την ανάπτυξη αποτελεσματικών εμβολίων, θα επιτρέψει στις τράπεζες να προχωρήσουν στην ταχύτερη εκκαθάριση των ισολογισμών από τα «κόκκινα» δάνεια. Ήδη η Eurobank και σύντομα Alpha και Εθνική θα βρεθούν με δείκτη «κόκκινων» δανείων κάτω του 15%, ενώ και η Πειραιώς επιταχύνει το βηματισμό της.

Παράλληλα, οι διοικήσεις των τραπεζών μεταδίδουν αισιοδοξία ότι τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα δημιουργηθούν εξαιτίας της πανδημίας θα διατηρηθούν σε χαμηλά επίπεδα δημιουργώντας προσδοκίες για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος το 2021. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες μπορεί να έχουν νέα εργαλεία το 2021, για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως η πρόταση της ΤτΕ για την δημιουργία bad bank (εφόσον υιοθετηθεί από την κυβέρνηση) αλλά και η επέκταση του σχεδίου Ηρακλής.

Η πορεία των τραπεζικών μετοχών από 6 Νοεμβρίου και από την αρχή του έτους

Επιπλέον πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιτρέψει στις τράπεζες να επανέλθουν σε πορεία ισχυρής κερδοφορίας. Με την οικονομία να επιστρέφει σε ανοδική πορεία από το 2021 και προσδοκίες επιτάχυνσης της ανάπτυξης στη συνέχεια, οι τράπεζες μπορούν να πετύχουν υψηλές κερδοφορίες έχοντας αντιμετωπίσει το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σημειώνεται ότι έχουν προχωρήσει σε πολύ μεγάλες μειώσεις προσωπικού και δικτύου καταστημάτων πετυχαίνοντας δραστική περιστολή λειτουργικών δαπανών.

Η επίλυση της αβεβαιότητας για την επόμενη ημέρα της Τράπεζας Πειραιώς επίσης βοηθά το κλίμα. Παράλληλα η αποκατάσταση της ορατότητας και η ενίσχυση της ψυχολογίας της αγοράς υποχρεώνουν σε πλήρη υποχώρηση διάφορα μικρά και μεγάλα hedge funds που για χρόνια διατηρούσαν ανοιχτές θέσεις πώλησης σε εγχώριες τραπεζικές μετοχές -σήμερα μόνο η Lansdowne Partners διατηρεί σημαντικές ανοικτές θέσεις.

Χαμηλό σημείο εκκίνησης

Μπορεί τα κέρδη των τραπεζών κατά τις τελευταίες 3 εβδομάδες να είναι εντυπωσιακά, ωστόσο αν δει κανείς τη μεγάλη εικόνα και που βρίσκονταν οι τιμές τον περασμένο Δεκέμβριο η λάμψη χάνεται στη στιγμή. Από το τέλος Δεκεμβρίου 2019 οι μετοχές των τραπεζών υποχωρούν σε ποσοστό άνω του -50%, ενώ απώλειες -20% εμφανίζει ο Γενικός Δείκτης.

Ακόμα πιο χαρακτηριστική, για το πόσο χαμηλά βρίσκονται οι τραπεζικές μετοχές, είναι η σύγκριση με το 2015. Το 2015 οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου στο πλαίσιο της 3ης ανακεφαλαιοποίησης πραγματοποιήθηκαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα τιμών λόγω του ότι ο κλάδος βρισκόταν σε καθεστώς capital control και η χώρα είχε βρεθεί ένα βήμα από την έξοδο από την ευρωζώνη με τους τυχοδιωκτισμούς Τσίπρα – Βαρουφάκη.

Σήμερα οι τρέχουσες τιμές είναι από -51% (Εθνική) έως -81% (Πειραιώς) χαμηλότερα από τις τιμές με τις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι αυξήσεις του 2015.

Σύμφωνα με αναλυτές, αν επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες για την ανάκαμψη της οικονομίας και την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων τότε ο κλάδος θα αφήσει οριστικά πίσω τα προβλήματα του παρελθόντος και θα εισέλθει σε μια νέα εποχή.

Ο μεγάλος κίνδυνος εστιάζεται στο ενδεχόμενο να μην επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις περί σταδιακής ανάκαμψης από το 2021, με την οικονομία να παραμένει καθηλωμένη σε αναιμική ανάπτυξη. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα μπορούσαν να διαμορφωθούν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα ανατρέποντας το σχεδιασμό των τραπεζών για την εξυγίανση των ισολογισμών και την επιστροφή σε κερδοφορία. Επιπλέον προκλήσεις για τις εγχώριες τράπεζες αποτελούν τα stress test που θα διενεργήσει η ΕΚΤ το 2021 αλλά και το ενδεχόμενο ταχύτερης απόσυρσης των εποπτικών μέτρων στήριξης, εφόσον οι οικονομίες επιστρέψουν σε ανοδική πορεία.

Οι προσαρμοσμένες τιμές των αυξήσεων στο πλαίσιο των ανακεφαλαιοποιήσεων και οι τρέχουσες αποδόσεις

*Τιμές προσαρμοσμένες στις εταιρικές μεταβολές μέσω reverse split. Reverse split είναι η μείωση του μετοχικού κεφαλαίου και η αντικατάσταση των μετοχών με νέες. Για παράδειγμα η Πειραιώς προχώρησε στην αντικατάσταση των παλαιών μετοχών σε αναλογία 1 νέα για κάθε 100 παλαιές το 2015 και κατόπιν το 2017 σε νέο reverse split με αναλογία 1 νέα μετοχή για κάθε 20 μετοχές.