Σε μια εποχή όπου, τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες αγορές, η δημοσίευση οικονομικών αποτελεσμάτων από τις εισηγμένες αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη λειτουργία των χρηματιστηρίων και τη διαμόρφωση της στάσης των επενδυτών, το 90% των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών δεν έχει ανακοινώσει οικονομικές επιδόσεις τρίτου τριμήνου - εννεαμήνου.
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Επ. Κεφαλαιαγοράς ζήτησε από όλες τις εισηγμένες να δημοσιεύσουν αποτελέσματα 9μήνου, όμως αυτό γίνεται εκτάκτως, λόγω των συνθηκών της πανδημίας, καθώς με την ψήφιση του νόμου 4374/2016 καταργήθηκε από τον Απρίλιο του 2016 η υποχρεωτική δημοσιοποίηση τριμηνιαίων και 9μηνιαίων οικονομικών καταστάσεων, ενώ παρέμεινε η υποχρέωση για ανακοινώσεις εξαμήνων και φυσικά ετησίων. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς με ανακοίνωσή της την άνοιξη του 2016 διευκρίνιζε πως μετά από την κατάργηση του άρθρου 6 του Νόμου 3556/2007 με τον Νόμο 4374/2016 (ΦΕΚ Α΄50), οι εκδότες δεν υποχρεούνται να δημοσιοποιήσουν τις τριμηνιαίες οικονομικές καταστάσεις για την περίοδο που έληξε την 31.3.2016.
Αρχής γενομένης λοιπόν από το 1ο τρίμηνο του 2016, οι εισηγμένες δεν υποχρεούνται να δημοσιοποιήσουν οικονομικές καταστάσεις τριμήνων και εννεαμήνων, παρά μόνον εφόσον οι ίδιες το επιθυμούν. Και όπως φαίνεται από τη χρήση της συγκεκριμένης διάταξης στην ελληνική αγορά, οι περισσότερες εισηγμένες επιχειρήσεις δεν… επιθυμούν τη δημοσιοποίηση τριμήνων και εννεαμήνων.
Ασφαλώς το θέμα είναι σύνθετο. Από τη μία περιορίζεται η πληροφόρηση των επενδυτών σε σχέση με τις οικονομικές επιδόσεις των εταιρειών, από την άλλη πλευρά όμως οι εκδότες, (επιχειρήσεις), εισηγμένες πρωτίστως, απαλλάσσονται από ένα σοβαρό κόστος, εξοικονομώντας πολλές ανθρωποώρες.
Αυτό ήταν το επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε το 2016 για να δικαιολογηθεί η μείωση των υποχρεώσεων δημοσίευσης, που όμως είναι προδήλως εσφαλμένο: αφενός γιατί μια εταιρεία που απολαμβάνει τα προνόμια της δημόσιας διαπραγμάτευσης των μετοχών της είναι υποχρεωμένη, αν μη τι άλλο, να προσφέρει διαφανή πληροφόρηση για την οικονομική της κατάσταση. Αφετέρου, γιατί η «συσκότιση» για τα οικονομικά αποτελέσματα απομακρύνει τους επενδυτές -τουλάχιστον τους πιο σοβαρούς εξ αυτών- από μετοχές για τις οποίες υπάρχει σοβαρό έλλειμμα πληροφόρησης.
Άλλωστε, το επιχείρημα περί κόστους κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων έχει αρχίσει να χάνει τη σημασία του με την εξέλιξη της σύγχρονης τεχνολογίας. Σήμερα, μια εισηγμένη εταιρεία δεν μπορεί παρά να έχει μηχανογραφημένη λειτουργία και ένα λιγότερο ή περισσότερο εξελιγμένο σύστημα πληροφορικής, που επιτρέπει την κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων χωρίς να χρειάζεται να απασχοληθούν... στρατιές υπαλλήλων με χαρτιά και μολύβια.
Υπερθεματίζοντας κάποιοι σ’ αυτή την απόφαση, το 2016, επισήμαιναν πως οι λογιστικές καταστάσεις εννεαμήνου δεν είχαν τη «σφραγίδα» της εγκυρότητας και της υπογραφής ορκωτού λογιστή, κατά συνέπεια η ποιότητα της πληροφόρησης ήταν χαμηλή και δεν εξασφαλιζόταν η ορθότητα των στοιχείων. Και αυτή η προσέγγιση όμως δείχνει παθογένεια και διαιωνίζει –αν δεν «νομιμοποιεί»- την αδιαφάνεια, καθώς, ειδικά όταν μιλάμε για εισηγμένες, οι εταιρείες θα πρέπει να έχουν την υπευθυνότητα να δημοσιεύουν με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια τον οικονομικό τους «καθρέφτη», συμβάλλοντας στη διαφάνεια της αγοράς.
Αν το 2016, σε πολύ δύσκολες συνθήκες για την οικονομία και το Χρηματιστήριο ο νομοθέτης είχε πρώτη προτεραιότητα τη μείωση του κόστους παραμονής των εταιρειών στην αγορά, τι μπορεί να ειπωθεί σήμερα; Σε μια συγκυρία όπου η αγορά βγαίνει από τις «σκοτεινές» εποχές και φιλοδοξεί να επανέλθει στις ανεπτυγμένες και καθώς η πρώτη προτεραιότητα είναι η προσέλκυση διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων, πώς μπορεί, άραγε, να δικαιολογηθεί η ελλιπής ενημέρωση για την οικονομική κατάσταση των περισσότερων εισηγμένων;
Κάποιοι λένε –και σωστά– ότι, ειδικά σε μια περίοδο που τα πάντα «τρέχουν» με διαφορετικούς ρυθμούς έναντι του παρελθόντος, ένα τρίμηνο μπορεί να κάνει τη διαφορά, θετικά ή αρνητικά, για την πορεία μιας εταιρείας. Όταν αυτή η πληροφόρηση δεν παρέχεται, εύλογο είναι οι επαγγελματίες επενδυτές να μην... πλησιάζουν τις μετοχές που δημοσιεύουν οικονομικές καταστάσεις μόνο δύο φορές τον χρόνο, κάτι που εντείνει και το ήδη πολύ σοβαρό πρόβλημα της αγοράς δύο ταχυτήτων στο ΧΑ.
Και τούτο διότι έχουμε τις εταιρείες του FTSE 25 που ανακοινώνουν με συνέπεια αποτελέσματα σε όλα τα τρίμηνα, μαζί με 5-6 προβεβλημένες του Mid Cap (Πλαστικά Θράκης, Κρι Κρι, Autohellas) και από την άλλη πλευρά τις επιχειρήσεις μικρότερης αποτίμησης που δεν δημοσιεύουν τρίμηνα και 9μηνα.
Έτσι, διογκώνεται το πρόβλημα της μονοδιάστατης και μονοσήμαντης εικόνας της αγοράς, όπου η ρευστότητα των ισχυρών ξένων «κλειδώνει» αυστηρά προς τις εισηγμένες με τη μεγαλύτερη διαφάνεια, δηλαδή τις εταιρείες του FTSE 25 και ελάχιστες του Mid Cap. Ως γνωστόν, τα ξένα ισχυρά χαρτοφυλάκια θέλουν 100% διαφάνεια, οπότε βάζουν σε μαύρη λίστα τις μετοχές όπου υπάρχει έστω μικρό «κενό» ενημέρωσης, ή πιθανό ίχνος ελλείμματος διαφάνειας.
Προσαρμογή στο ESG χωρίς οικονομικές καταστάσεις!
Εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η έλλειψη στοιχειώδους πληροφόρησης για τα οικονομικά στοιχεία των εισηγμένων διατηρείται, την ώρα που γίνεται μεγάλη προσπάθεια -και με υψηλό κόστος για τις εισηγμένες- προκειμένου να εναρμονίσουν τις λειτουργίες τους με τα σύγχρονα πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης, τα οποία έχουν ενταχθεί και στο τρίπτυχο του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση), με βάση το οποίο αξιολογούνται όλο και περισσότερο οι εισηγμένες εταιρείες από τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια.
Θυμίζουμε πως από φέτος που ισχύει ο νέος νόμος για την εταιρική διακυβέρνηση, όλες οι εισηγμένες προχώρησαν σε αλλαγές στο διοικητικό συμβούλιο καθώς το 25% θα πρέπει να αποτελείται από γυναίκες, άλλαξαν την επιτροπή ελέγχου, όπου πρώτα… «παρκάρονταν», σε αρκετές περιπτώσεις, φιλικά και συγγενικά με το βασικό μέτοχο πρόσωπα και γενικώς υπάρχει μια επανάσταση προς την κατεύθυνση των κριτηρίων ESG, ενώ δημιουργήθηκε και σχετικός δείκτης από την ΕΧΑΕ.
Παρ' όλα αυτά η ρύθμιση που νομιμοποίησε την ελλιπή πληροφόρηση για τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών παραμένει σε ισχύ, χωρίς οι αρχές να διερωτώνται αν υπάρχει πιο σημαντική μορφή εταιρικής διακυβέρνησης και σεβασμού στους μετόχους από την πλήρη δημοσιοποίηση των στοιχείων για την πορεία της επιχείρησης...
Earnings Season: Το παράδειγμα της Wall Street
Στις ανεπτυγμένες αγορές, όπου η Ελλάδα φιλοδοξεί σύντομα να επανέλθει, η δημοσίευση των τριμηνιαίων αποτελεσμάτων αποτελεί κορυφαία λειτουργία, καθώς τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται αναλύονται διεξοδικά από τους ειδικούς και τον κάθε επενδυτή και εξάγονται συμπεράσματα που καθορίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά των επενδυτών και, τελικά, την κατεύθυνση της αγοράς.
Χαρακτηριστικότερο είναι το παράδειγμα της Wall Street, όπου η Earnings Season, η εποχή δημοσίευσης των αποτελεσμάτων, αρχίζει λίγες ημέρες μετά τη λήξη του τελευταίου μήνα κάθε τριμήνου και οι εισηγμένες εταιρείες παρουσιάζουν πλήρη πληροφόρηση για τα οικονομικά στοιχεία του προηγούμενου τριμήνου, ενώ βασική απαίτηση των επενδυτών, τουλάχιστον για τις μεγαλύτερες εταιρείες, είναι να παρέχουν οι διοικήσεις και τις εκτιμήσεις τους για τα επόμενα τρίμηνα (quidance - καθοδήγηση).
Η εποχή των δημοσιεύσεων είναι ένα σοβαρό τριμηνιαίο τεστ για τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις τους, καθώς τα δημοσιευόμενα αποτελέσματα συγκρίνονται με τη μέση εκτίμηση που έχουν κάνει οι αναλυτές και βγαίνουν συμπεράσματα για την πορεία της εταιρείας, δηλαδή αν πηγαίνει καλύτερα ή χειρότερα από το αναμενόμενο. Δεν αρκεί, όμως, αυτό για να περάσει το τεστ μια εταιρεία. Πολύ συχνά, η μετοχή της μπορεί να υποστεί πίεση, ακόμη και αν έχει δημοσιεύσει εξαιρετικά αποτελέσματα για το προηγούμενο τρίμηνο, επειδή η διοίκηση έδωσε χειρότερες από το αναμενόμενο προβλέψεις για τα επόμενα τρίμηνα.
Οι τριμηνιαίες δημοσιεύσεις όχι μόνο ξεσκονίζονται από τεράστιο αριθμό αναλυτών, οι οποίοι με τις εκθέσεις τους «φωτίζουν» όλες τις πλευρές της οικονομικής κατάστασης και της διαχείρισης των εισηγμένων, αλλά έχουν φθάσει στο σημείο να αποτελούν πολύτιμο οδηγό για την εξαγωγή ευρύτερων συμπερασμάτων για τις επιχειρήσεις και την οικονομία.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της πρόσφατης έρευνας που έγινε από την FACTSET στις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, για να απαντηθεί το ερώτημα της εποχής, δηλαδή πόσο απασχολεί τις επιχειρήσεις η έξαρση του πληθωρισμού. Με μια αναζήτηση στα ηλεκτρονικά έγγραφα των ανακοινώσεων των εταιρειών του S&P 500 και στις απομαγνητοφωνημένες παρουσιάσεις στους αναλυτές βρέθηκε ότι οι 285 εξ αυτών ανέφεραν μία ή περισσότερες φορές τη λέξη «πληθωρισμός», κάτι που αποτελεί ρεκόρ 10ετίας και οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο πληθωρισμός αξιολογείται ως κορυφαία απειλή από τις διοικήσεις.
Όλα αυτά τα... προχωρημένα συμβαίνουν στη μητρόπολη των χρηματιστηρίων, την ώρα που στην Ελλάδα παραμένει άγνωστο ποιο τζίρο και ποια κερδοφορία είχαν το τρίτο τρίμηνο οι περισσότερες εισηγμένες εταιρείες.
Ο… συνωστισμός στις γενικές συνελεύσεις
Μια άλλη παθογένεια της ελληνικής αγοράς, που εδώ και τουλάχιστον 25 χρόνια ταλαιπωρεί μετόχους, επενδυτές, αναλυτές και ενδιαφερόμενους, είναι τα τριτοκοσμικά φαινόμενα που δημιουργεί η κατάχρηση του χρονικού περιθωρίου για την πραγματοποίηση της ετήσιας γενικής συνέλευσης.
Το περιθώριο σύμφωνα με τον νόμο είναι να έχουν πραγματοποιηθεί έως τη λήξη του 1ου εξαμήνου. Στην ελληνική αγορά παρατηρείται το φαινόμενο, που αφήνει αλγεινές εντυπώσεις, δεκάδες εισηγμένες να πραγματοποιούν τη σημαντικότερη, ίσως, λειτουργία του επενδυτικού θεσμού, στην τελευταία ημέρα της προθεσμίας.
Στις 29 και 30 Ιουνίου, κάθε χρόνο, πραγματοποιούνται δεκάδες ετήσιες γενικές συνελεύσεις εισηγμένων, οπότε αν ένας επενδυτής, μέτοχος, ή αναλυτής επιθυμεί να παρακολουθήσει περισσότερες από μία ή δύο διαδικασίες, θα πρέπει να… διακτινιστεί! Άλλη μια παθογένεια της ελληνικής αγοράς με την ανοχή των αρχών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, σε μια διαδικασία που δεν προάγει τον σεβασμό στους μετόχους και στον θεσμό του χρηματιστηρίου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
