«Βαρίδι» για υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία αποδεικνύεται η ΕΚΤ και η στροφή της σε πιο επιθετική νομισματική πολιτική αλλά και η απροθυμία της Κριστίν Λαγκάρντ να αποσαφηνίσει πώς ακριβώς θα αποτρέψει έναν κατακερματισμό της αγοράς ομολόγων.
Είναι, πλέον, ξεκάθαρο ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων, με την πρώτη να είναι 25 μονάδες βάσης, τον Ιούλιο και την αγορά να περιμένει άλλες δύο αυξήσεις κατά μισή μονάδα, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.
Το απότομο «σφίξιμο» της νομισματικής πολιτικής φέρνει ισχυρή πίεση κυρίως στα ομόλογα των υπερχρεωμένων οικονομιών. Απτή απόδειξη η πορεία των αποδόσεων για τα ελληνικά και ιταλικά ομόλογα, με τα ελληνικά να βρίσκονται σε καθεστώς sell off και την απόδοση του 10ετούς να φθάνει έως και το 4,393% σήμερα, δηλαδή το υψηλότερο επίπεδο από τα μέσα Μαρτίου του 2020. Η απόδοση του 5ετούς ακολουθεί ανάλογη πορεία και έφθασε έως και το 3,159%. Σχεδόν ταυτόσημη η πορεία και για τα ιταλικά, με το 10ετές στο 3,775%.
Η Ιταλία αποτελεί παράγοντα, πιθανώς, ακόμη μεγαλύτερες ανησυχίας σε σύγκριση με την Ελλάδα, με το χρέος της να έχει φθάσει στο 150% του ΑΕΠ, λόγω και των υψηλών δαπανών για τα μέτρα στήριξης της πανδημίας, διαθέτει λιγότερο ελκυστικό προφίλ χρέους από την Ελλάδα και ταυτόχρονα έχει μεγάλες ανάγκες χρηματοδότησης. Επιπρόσθετα αποτελεί μία από τις ισχυρές οικονομίες Ευρώπης και ευρωζώνης και μία νέα κρίση χρέους, ιδιαίτερα σε μία περίοδο που και οι γεωπολιτικές συνθήκες είναι εκρηκτικές, θα μπορούσε να σημάνει ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα.
Αυτό που επισημαίνουν οι αναλυτές είναι ότι η ΕΚΤ, έδωσε μόνο θεωρητικές απαντήσεις για το πώς θα αποτρέψει τον κατακερματισμό της αγοράς ομολόγων, ενώ ακόμη και η υπόσχεση ότι μπορεί να ενεργοποιήσει εκ νέου το έκτακτο πρόγραμμα ΡΕΡΡ δεν φαίνεται να ικανοποιεί στο ελάχιστο τις αγορές.
Η πορεία του 10ετούς το τελευταίο 12μηνο
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ υποστήριξε ότι η τράπεζα έχει την ικανότητα να δημιουργήσει και να εφαρμόσει νέα εργαλεία για την αγορά ομολόγων και όχι μόνο, εάν το κρίνει απαραίτητο, αλλά η γενικόλογη υπόσχεσή της δεν φαίνεται να καθησυχάζει τις αγορές.
Στην περίπτωση της Ελλάδας η αύξηση του κόστους δανεισμού κατέστη ακόμη πιο ξεκάθαρη στην πρόσφατη έκδοση 12μηνων εντόκων, με το επιτόκιο να φθάνει στο 0,83% από -0,23% που ήταν σε αντίστοιχη δημοπρασία που έγινε στις αρχές Μαρτίου. Μπορεί το προφίλ του ελληνικού χρέους να είναι ελκυστικό, κυρίως γιατί είναι μακροχρόνιας διάρκειας και το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται στην κατοχή του επίσημου τομέα, αλλά το αυξημένο κόστος δανεισμού δυσκολεύει την πρόσβαση του κράτους σε δανεισμό και αποτελεί απειλή για την οικονομία, σε μία περίοδο που στόχος είναι η σταδιακή επιστροφή σε δημοσιονομική πειθαρχία.
Πάντως η ΕΚΤ έχει δηλώσει ότι η πολιτική της θα περιλαμβάνει «ευελιξία» υπό συνθήκες πίεσης και έχει δεσμευτεί να επιλέξει πού θα επανεπενδύσει τα έσοδα από τα ομόλογα που λήγουν και τα οποία κατέχει στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς έκτακτης ανάγκης για πανδημία (PEPP) σε περίπτωση πίεσης.
Η πορεία του ιταλικού 10ετούς το τελευταίο 12μηνο
Πιεζόμενη για λεπτομέρειες σχετικά με το πότε θα ενεργοποιηθούν οι παρεμβάσεις, η Λαγκάρντ δήλωσε: «Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα επίπεδα αύξησης των αποδόσεων, ή των επιτοκίων δανεισμού ή των spreads των ομολόγων που μπορούν να ενεργοποιήσουν άνευ όρων αυτό ή εκείνο. Θα καθορίσουμε με βάση τις συνθήκες, τις χώρες, πώς και πότε είναι πιθανό να υλοποιηθεί αυτός ο κίνδυνος και θα τον αποτρέψουμε».
Οι επενδυτές παρακολουθούν στενά τα σημάδια κατακερματισμού, θυμίζοντας την κρίση χρέους πριν από μια δεκαετία που παραλίγο να διαλύσει την ευρωζώνη των 19 χωρών. «Θα μπορούσε να είχε πει ότι ήδη υπάρχει κάτι που έχει σχεδιαστεί. Αυτό θα ήταν ένα ισχυρότερο μήνυμα», σημειώνει ο Κ. Μπρζέσκι, οικονομολόγος της ING.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
