Το Νόμπελ Χημείας για το 2023 απονεμήθηκε στους Σουσούμου Κιταγκάουα, Ρίτσαρντ Ρόμπσον και Όμαρ Γιάγκι για την «ανάπτυξη μεταλλο-οργανικών πλαισίων», σύμφωνα με ανακοίνωση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών.
Οι βραβευθέντες ανέπτυξαν υλικά με μεγάλες εσωτερικές κοιλότητες, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν σαν δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο, επιτρέποντας την είσοδο και έξοδο μορίων-επισκεπτών. Όπως ανέφερε ο Χάινερ Λίνκε, πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ για τη Χημεία, αυτά τα υλικά προσφέρουν νέες δυνατότητες στη χημική έρευνα.
Μεταξύ άλλων, τα μεταλλο-οργανικά πλαίσια μπορούν να αποθηκεύουν μεγάλες ποσότητες αερίων σε μικρό όγκο, να συλλέγουν νερό από τον αέρα της ερήμου, να δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα και να αποθηκεύουν τοξικά αέρια.
Ο Σουσούμου Κιταγκάουα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, ο Ρίτσαρντ Ρόμπσον διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και ο Όμαρ Γιάγκι είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.
Η επιτροπή των βραβείων τόνισε ότι η ανάπτυξη αυτών των πλαισίων ανοίγει νέες προοπτικές στους χημικούς για την αντιμετώπιση σημαντικών παγκόσμιων προκλήσεων.
Το φετινό Νόμπελ Χημείας είναι το τρίτο που ανακοινώθηκε, μετά τα βραβεία για την ιατρική και τη φυσική. Το χρηματικό έπαθλο ανέρχεται σε 11 εκατ. σουηδικές κορώνες (περίπου 1,2 εκατ. δολάρια).
Τα Βραβεία Νόμπελ θεσπίστηκαν με τη διαθήκη του Άλφρεντ Νόμπελ και απονέμονται από το 1901, τιμώντας επιτεύγματα στην επιστήμη, τη λογοτεχνία και την ειρήνη.