Η αμερικανική τρυπανοσωμίαση, γνωστή και ως νόσος Chagas, προκαλείται από το παράσιτο Trypanosoma cruzi και παραμένει ενδημική κυρίως στη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet Infectious Diseases», ενώ το συνολικό παγκόσμιο φορτίο της νόσου έχει μειωθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, τα κρούσματα παρουσιάζουν αύξηση σε μη ενδημικές περιοχές, όπως η δυτική Ευρώπη.
Η νόσος Chagas εξελίσσεται σε δύο βασικές φάσεις: την οξεία και τη χρόνια. Στην οξεία φάση, που εκδηλώνεται λίγο μετά τη μόλυνση, εμφανίζονται συμπτώματα όπως πυρετός, οίδημα, κόπωση και πρησμένοι λεμφαδένες. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η λοίμωξη μεταβαίνει στη χρόνια φάση, με κίνδυνο σοβαρών βλαβών στην καρδιά και το πεπτικό σύστημα.
Η έρευνα του Institute for Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον αποτελεί τη λεπτομερέστερη παγκόσμια αξιολόγηση της νόσου για την περίοδο 1990-2023. Το 2023, εκτιμάται ότι 10,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με τη νόσο Chagas, αριθμός μειωμένος κατά 16% σε σχέση με το 1990. Το παγκόσμιο ποσοστό επιπολασμού της νόσου μειώθηκε κατά 55%, λαμβάνοντας υπόψη τις ηλικιακές προσαρμογές.
Οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής κατέγραψαν μείωση στα ποσοστά επιπολασμού, με εξαίρεση το Μεξικό, όπου σημειώθηκε αύξηση 31% στη συχνότητα εμφάνισης της νόσου.
Παρά τη συνολική πρόοδο, το 2023 το 38% των παγκόσμιων περιστατικών εντοπίστηκε στη Βραζιλία, το 17% στην Αργεντινή και το 8% στη Βολιβία. Η Βραζιλία είχε και τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων, με το 68% όλων των θανάτων από τη νόσο Chagas παγκοσμίως, ενώ η Βολιβία παρουσίασε το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας ανά ηλικία (4,6 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους).
Στις μη ενδημικές περιοχές, τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% μεταξύ 1990 και 2023. Ιδιαίτερα στη δυτική Ευρώπη, τα περιστατικά αυξήθηκαν πάνω από 200%, ενώ στη Βόρεια Αμερική καταγράφηκε αύξηση άνω του 50% την ίδια περίοδο.
Σήμερα, η νόσος πλήττει κυρίως άτομα ηλικίας 45-65 ετών, γεγονός που δημιουργεί νέες προκλήσεις για τα συστήματα υγείας, καθώς αυξάνονται οι χρόνιες επιπλοκές στο καρδιαγγειακό και πεπτικό σύστημα.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι υπάρχουν μόνο δύο διαθέσιμα φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου Chagas, τα οποία έχουν αναπτυχθεί πριν από περισσότερα από 50 χρόνια και συχνά προκαλούν σοβαρές παρενέργειες ή δεν προσφέρουν πλήρη ίαση. Νέα θεραπεία βρίσκεται υπό ανάπτυξη από φαρμακευτική εταιρεία.