Η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποιεί ότι έχει περιορισμένα μέσα για να πιέσει την Κίνα να χαλαρώσει τους ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, προκαλώντας έντονη ανησυχία σε κρίσιμους βιομηχανικούς κλάδους της Ευρώπης, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η αμυντική βιομηχανία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ ενημέρωσαν τα κράτη-μέλη ότι οι προσπάθειες απεξάρτησης από την Κίνα συναντούν σοβαρές δυσκολίες, καθώς τα σχέδια οικονομικής ασφάλειας της Ένωσης δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα.
Το Πεκίνο έχει περιορίσει τις εξαγωγές σπάνιων γαιών, που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικά οχήματα, προηγμένα οπλικά συστήματα και τεχνολογίες πράσινης ενέργειας, απαιτώντας από τις εταιρείες την έκδοση ειδικών αδειών εισαγωγής.
Αν και η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ προβλέπει προσωρινή αναστολή νέων περιορισμών, τα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ τον Απρίλιο παραμένουν.
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Όλοφ Γκιλ, δήλωσε ότι οι συνομιλίες με την Κίνα έχουν ενταθεί, με στόχο την απλοποίηση των διαδικασιών και τη δημιουργία μεγαλύτερης ασφάλειας για τη βιομηχανία της ΕΕ.
Απαντώντας, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, Χε Γιαντόνγκ, ανέφερε στο Bloomberg ότι: «Η Κίνα και η Ευρώπη έχουν εκτεταμένα κοινά συμφέροντα και τεράστιες δυνατότητες συνεργασίας. Είμαστε έτοιμοι να εμβαθύνουμε τη συνεργασία και να διερευνήσουμε νέες οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες».
Οι δύο πλευρές εξετάζουν την έκδοση γενικών αδειών (general licenses), που θα επιτρέπουν επαναλαμβανόμενες αποστολές σπάνιων γαιών σε προκαθορισμένους αγοραστές. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι της ΕΕ αναγνωρίζουν ότι η λύση αυτή θα χρειαστεί χρόνο και θα εξακολουθεί να εξαρτάται από τις αποφάσεις του Πεκίνου.
Η Κίνα ελέγχει σχεδόν το 70% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών, σύμφωνα με τα στοιχεία της US Geological Survey, και διατηρεί σχεδόν απόλυτη κυριαρχία σε κρίσιμα στοιχεία που χρησιμοποιούνται σε τεχνολογίες αιχμής, από ρομποτική και άμυνα έως ηλεκτροκίνηση και αυτοματισμούς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται σε σχέδιο αντιμετώπισης πιθανών διαταραχών στις αλυσίδες εφοδιασμού και σε μακροπρόθεσμες πρωτοβουλίες διαφοροποίησης πηγών.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε δηλώσει πρόσφατα από το Βερολίνο: «Η απάντησή μας πρέπει να είναι ανάλογη των κινδύνων που αντιμετωπίζουμε. Η οικονομία έχει μετατραπεί στο βασικό εργαλείο ισχύος στον σημερινό κόσμο».
Ωστόσο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι τα σχέδια για οικονομική ανεξαρτησία από την Κίνα δεν έχουν αποδώσει και πως η ΕΕ δεν μπορεί να κινηθεί μόνη της. Για να μειώσει την εξάρτηση από το Πεκίνο, θα χρειαστεί στενότερη συνεργασία με εταίρους, όπως η Ιαπωνία και η Αυστραλία.