Η κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν έχει δημιουργήσει μία πολιτική και ανθρωπιστική κρίση, τις εξελίξεις της οποίας κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει ακόμη.
Την ίδια ώρα οι Ταλιμπάν θα βρεθούν κυρίαρχοι ενός τεράστιου, ανεκμετάλλευτου ορυκτού πλούτου, η αξία του οποίου αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι ξεπερνά τα ένα τρισ. δολάρια. Το 2010 οι Αμερικανοί ανακοίνωσαν ότι η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου του Αφγανιστάν θα μπορούσε να αλλάξει άρδην την εικόνα της χώρας και να τη μετατρέψει σε μία από τις πλουσιότερες της υφηλίου.
Τα αποθέματα σιδήρου, χαλκού και χρυσού είναι διάσπαρτα στο Αφγανιστάν αλλά αυτό που το κάνει ακόμη πιο πολύτιμο είναι ότι διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου σε παγκόσμιο επίπεδο, ορυκτό το οποίο πέραν από τις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες είναι απαραίτητο σε τεχνολογίες ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
«Το Αφγανιστάν είναι σίγουρα μια από τις πλουσιότερες περιοχές σε παραδοσιακά πολύτιμα μέταλλα, αλλά και τα μέταλλα [που απαιτούνται] για την αναδυόμενη οικονομία του 21ου αιώνα», δήλωσε ο Rod Schoonover, στο CNN, ο οποίος είναι εμπειρογνώμονας ασφάλεια και ίδρυσε την Οικολογική Ομάδα Futures.
Οι προκλήσεις για την ασφάλεια, η έλλειψη υποδομής και οι σοβαρές ξηρασίες έχουν εμποδίσει την εξόρυξη των πιο πολύτιμων ορυκτών στο παρελθόν. Αυτό είναι απίθανο να αλλάξει σύντομα υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν. Ωστόσο, υπάρχει ενδιαφέρον από χώρες όπως η Κίνα, το Πακιστάν και η Ινδία, οι οποίες μπορεί να προσπαθήσουν να εμπλακούν παρά το χάος.
Ακόμη και πριν ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοινώσει ότι θα αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν νωρίτερα φέτος, θέτοντας το πλαίσιο για την επιστροφή του ελέγχου των Ταλιμπάν, οι οικονομικές προοπτικές της χώρας ήταν αρνητικές. Από το 2020, περίπου το 90% των Αφγανών ζούσαν κάτω από το επίπεδο φτώχειας, δηλαδή με λιγότερα από δύο δολάρια ημερησίως, σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου των ΗΠΑ που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο. Στο τελευταίο προφίλ της χώρας, η Παγκόσμια Τράπεζα είπε ότι η οικονομία «είναι εύθραυστη και εξαρτάται από έξωθεν βοήθεια. Η ανάπτυξη και η διαφοροποίηση του ιδιωτικού τομέα περιορίζεται από την ανασφάλεια, την πολιτική αστάθεια, τους αδύναμους θεσμούς, την ανεπαρκή υποδομή, τη διαδεδομένη διαφθορά και ένα δύσκολο επιχειρηματικό περιβάλλον».
Πολλές χώρες με αδύναμες κυβερνήσεις υποφέρουν από αυτό που είναι γνωστό ως «κατάρα των πόρων», κατά την οποία οι προσπάθειες εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων δεν αποφέρουν οφέλη στους ντόπιους και στην εγχώρια οικονομία. Η ζήτηση για μέταλλα όπως το λίθιο και το κοβάλτιο, καθώς και οι επονομαζόμενες «σπάνιες γαίες» όπως το νεοδύμιο, αυξάνεται καθώς οι χώρες προσπαθούν να στραφούν σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα και άλλες καθαρές τεχνολογίες για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εκτίμησε τον Μάιο ότι οι παγκόσμιες προμήθειες λιθίου, χαλκού, νικελίου, κοβαλτίου και σπάνιων γαιών πρέπει να αυξηθούν σημαντικά, διαφορετικά ο κόσμος θα αποτύχει στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση. Τρεις χώρες -η Κίνα, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Αυστραλία- αντιπροσωπεύουν σήμερα το 75% της παγκόσμιας παραγωγής λιθίου, κοβαλτίου και σπάνιων γαιών.
Το μέσο ηλεκτρικό αυτοκίνητο απαιτεί έξι φορές περισσότερα ορυκτά από ένα συμβατικό αυτοκίνητο, σύμφωνα με την IEA. Το λίθιο, το νικέλιο και το κοβάλτιο είναι ζωτικής σημασίας για τις μπαταρίες. Τα ηλεκτρικά δίκτυα απαιτούν επίσης τεράστιες ποσότητες χαλκού και αλουμινίου, ενώ στοιχεία από σπάνιες γαίες χρησιμοποιούνται στους μαγνήτες που απαιτούνται για τη λειτουργία των ανεμογεννητριών.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εκτιμήσει ότι τα κοιτάσματα λιθίου στο Αφγανιστάν θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν αυτά της Βολιβίας, όπου βρίσκονται τα μεγαλύτερα γνωστά αποθέματα στον κόσμο.
Ενώ υπήρξε κάποια εξόρυξη χρυσού, χαλκού και σιδήρου, η εκμετάλλευση ορυκτών λιθίου και σπάνιων γαιών απαιτεί πολύ περισσότερες επενδύσεις και τεχνική τεχνογνωσία, καθώς και χρόνο. Η ΙΕΑ εκτιμά ότι χρειάζονται 16 χρόνια κατά μέσο όρο από την ανακάλυψη ενός κοιτάσματος για να ξεκινήσει η παραγωγή ενός ορυχείου.
Ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα οι Ταλιμπάν να χρησιμοποιήσουν τη νέα τους δύναμη για να αναπτύξουν τον τομέα εξόρυξης, εκτιμά ο Schoonover. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ο πρώτος «πελάτης» για τον ορυκτό πλούτο του Αφγανιστάν εκτιμάται ότι θα είναι η Κίνα, καθώς το Πεκίνο διατηρεί ήπια στάση έναντι του νέου καθεστώτος, φροντίζοντας να ανακοινώσει ότι θα διατηρήσει «την επαφή και την επικοινωνία με τους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
