Με μεγάλες προσδοκίες ξεκινά το 2024 για τις τράπεζες, μετά την ολική επάνοδο του κλάδου στην ευρωπαϊκή κανονικότητα την χρονιά που μας πέρασε, επάνοδος που σφραγίστηκε με τη θεαματική επιστροφή στις τραπεζικές μετοχές ισχυρών θεσμικών επενδυτών αλλά και ευρωπαϊκών τραπεζών.
Έτσι η νέα χρονιά ξεκινά με τον πήχη ψηλά για τις επιδόσεις του κλάδου με τις διοικήσεις να στοχεύουν στην διατήρηση της υψηλής κερδοφορίας του 2023, στην επιτάχυνση των χορηγήσεων δανείων και πάνω από όλα στη διανομή μερίσματος, μετά από περίπου 15 χρόνια ανομβρίας.
Η διανομή μερισμάτων θα αποτελέσει μεγάλο ορόσημο για τις ελληνικές τράπεζες καθώς θα σημάνει και συμβολικά το τέλος της μεγάλης κρίσης που ξέσπασε ουσιαστικά στα τέλη του 2009 και οδήγησε τις τράπεζες σε ζημιές δισεκατομμυρίων, στην πλήρη απαξίωση των μετοχών του κλάδου για πολλά χρόνια και στον εκμηδενισμό των περιουσιών των ιδιωτών μετόχων.
Ο συνδυασμός ισχυρής κερδοφορίας, ισχυρών προοπτικών ανάπτυξης, διανομής μερίσματος αλλά και η διάθεση των μετοχών του ΤΧΣ σε ιδιώτες λειτουργούν ως μαγνήτης για θεσμικούς επενδυτές αλλά και στρατηγικές κινήσεις όπως η συμφωνία της Alpha με τη UniCredit.
Χαρακτηριστική είναι η εντυπωσιακή ανταπόκριση των θεσμικών επενδυτών στο placement της Εθνικής Τράπεζας, όπου διατέθηκε το 22% των μετοχών -κάτι παραπάνω από το ήμισυ της συμμετοχής του ΤΧΣ. Άνθρωποι της Εθνικής που μετείχαν ενεργά στο συντονισμό της έκδοσης σημειώνουν ότι το ενδιαφέρον των ξένων ήταν τόσο μεγάλο που θα μπορούσε με άνεση να διατεθεί το σύνολο των μετοχών του ΤΧΣ (40,39%). Ακόμα πιο εντυπωσιακή ήταν η ποιότητα των θεσμικών που συμμετείχαν στο placement, ορισμένα από τα ισχυρότερα παγκοσμίως θεσμικά χαρτοφυλάκια από Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία.
Χαρακτηριστικό των προσδοκιών για τις προοπτικές του κλάδου είναι ότι μετά το placement, και παρά τη διάθεση ενός τόσο μεγάλου αριθμού μετοχών με discount, τις ημέρες που ακολούθησαν η μετοχή της ΕΤΕ όχι μόνο να υποχώρησε αλλά αναρριχήθηκε σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα.
Πλέον η σκυτάλη των αποκρατικοποιήσεων έχει περάσει στην Τράπεζα Πειραιώς και η διάθεση των μετοχών του ΤΧΣ θα πραγματοποιηθεί στις αρχές Μαρτίου. Αν και υπήρξαν διάφορες εισηγήσεις στόχος της κυβέρνησης είναι να διατεθεί το σύνολο της κρατικής συμμετοχής (27%). Η πλήρης αποκρατικοποίηση της τράπεζας θα μεταδώσει ένα ακόμα ισχυρό μήνυμα κανονικότητας και εμπιστοσύνης των αγορών για την ελληνική οικονομία. Το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο και επικρατεί μεγάλη αισιοδοξία για την έκβαση του εγχειρήματος.
‘Όλα αυτά έχουν επαναφέρει σε θέση οδηγού τις τραπεζικές μετοχές στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Το 2023 ο δείκτης των τραπεζών έκλεισε με κέρδη +65,73% έναντι +39,08% του Γενικού Δείκτη. Ισχυρές είναι οι προσδοκίες για την πορεία των μετοχών του κλάδου και την εφετινή χρονιά με πολλούς αναλυτές να εκτιμούν ότι ο κλάδος βρίσκεται σε ενάρετο κύκλο ενώ η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας προσελκύει μεγάλους ξένους επενδυτές που είχαν αποσυρθεί για χρόνια από τη χώρα μας.
Το ξεκίνημα των τραπεζικών μετοχών το νέο έτος και η εικόνα του 2023
| 2/1/24 | Μετ. % | 29/12/2023 | 30/12/2022 | Μετ. % | |
| Τράπεζα Πειραιώς | 3,296 | 3,00% | 3,200 | 1,438 | 122,53% |
| Εθνική Τράπεζα | 6,390 | 1,59% | 6,290 | 3,747 | 67,87% |
| Alpha Bank | 1,547 | 0,52% | 1,539 | 1,0 | 53,90% |
| Eurobank | 1,629 | 1,18% | 1,610 | 1,053 | 52,90% |
| Γενικός Δείκτης | 1.307,6 | 1,12% | 1.293,14 | 929,79 | 39,08% |
| Δείκτης Τραπεζών | 1.077,0 | 1,45% | 1.061,62 | 640,56 | 65,73% |
Ισχυρή κερδοφορία – διανομή μερίσματος
To 2023 οι εγχώριες τράπεζες πέτυχαν εξαιρετικά ισχυρές επιδόσεις, με την κερδοφορία να διαμορφώνεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα αποτέλεσμα της εξαιρετικά ευνοϊκής επιτοκιακής συγκυρίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα έσοδα από τόκους των τραπεζών σημειώνουν αύξηση +96,5%.Το άλμα των επιτοκιακών εσόδων σε συνδυασμό με τη μεγάλη μείωση του λειτουργικού αποτελέσματος που πραγματοποίησαν οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια οδηγούν σε επίπεδα ρεκόρ την τελική κερδοφορία.
Αν και η εικόνα αυτή θα εξομαλυνθεί από το 2024 καθώς η αύξηση των επιτοκίων περνά σταδιακά στους καταθέτες (στο εννεάμηνο η αύξηση των εξόδων τόκων φτάνει στο +211%) ενώ η μείωση των επιτοκίων που αναμένεται από το β’ εξάμηνο, ίσως και νωρίτερα, θα εξασθενίσει τα έσοδα τόκων. Ωστόσο τα επιτόκια θα παραμείνουν σε ικανοποιητικά επίπεδα για τις τράπεζες εξασφαλίζοντας λίαν ικανοποιητική κερδοφορία και την επίτευξη των business plan των τραπεζών.
Η ισχυρή κερδοφορία ανοίγει το δρόμο για την διανομή μερίσματος και ήδη οι διοικήσεις των εγχώριων συστημικών τραπεζών έχουν συμφωνήσει άτυπα με την ΕΚΤ για τη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2023 που θα κυμανθεί κοντά στο 20% της κερδοφορίας. Η διανομή μερίσματος θα αποτελέσει μεγάλο βήμα καθώς θα πιστοποιήσει ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν αφήσει οριστικά πίσω την περιπέτεια της μεγάλης κρίσης.
Επιπρόσθετα οι εγχώριες τράπεζες εμφανίζουν ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης για την επόμενη 3ετία απόρροια της ισχυρής πορείας της εγχώριας οικονομίας που αναπτύσσεται με ρυθμούς σημαντικά υψηλότερους του μέσου όρου της Ευρωζώνης. Η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας δίνει ώθηση στις επενδύσεις, την επιτάχυνση των οποίων βοηθά αποφασιστικά το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η καλή πορεία της οικονομίας και οι επενδύσεις αναμένεται να τονώσουν τα δάνεια προς επιχειρήσεις ενώ οι τράπεζες εκτιμούν ότι η μείωση της ανεργίας, η αύξηση των εισοδημάτων και η καλή πορεία του real estate θα οδηγήσουν και στην βελτίωση των χορηγήσεων προς νοικοκυριά, οι οποίες παραμένουν σε αρνητικό έδαφος.
Όλα αυτά μεσοπρόθεσμα δημιουργούν αισιοδοξία. Υπάρχουν όμως σοβαρές εστίες προβληματισμού για το κατά πόσο είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμο το σημερινό μοντέλο λειτουργίας των τραπεζών δεδομένων των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων που μετασχηματίζουν θεμελιακά την τραπεζική.
Η εικόνα των αποτελεσμάτων των τραπεζών στο εννεάμηνο 2023
| (ποσά σε εκατ. ευρώ) | 9ΜΗΝΟ 2023 | 9ΜΗΝΟ 2022 | Μετ. % |
| Λειτουργικά έσοδα | 8.194 | 7.539 | 8,70% |
| Καθαρά έσοδα από τόκους | 6.335 | 3.988 | 58,90% |
| Έσοδα από τόκους | 10.411 | 5.297 | 96,50% |
| Έξοδα τόκων | 4.076 | 1.309 | 211,30% |
| Καθαρά έσοδα από μη τοκοφόρες εργασίες | 1.858 | 3.551 | -47,70% |
| Καθαρά Έσοδα από προμήθειες | 1.338 | 1.249 | 7,10% |
| Έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις | 154 | 1621 | -90,50% |
| Λοιπά Έσοδα | 366 | 681 | -46,20% |
| Δαπάνες προσωπικού | 1.374 | 1.341 | 2,40% |
| Διοικητικά έξοδα | 1.077 | 1.036 | 4,00% |
| Αποσβέσεις | 466 | 439 | 6,10% |
| Προβλέψεις για τον πιστωτικό κίνδυνο- | 1.180 | 1.328 | -11,10% |
| Λοιπές ζημίες απομείωσης | 170 | 213 | -20,30% |
| Μη επαναλαμβανόμενα κέρδη/ζημίες | -15 | 189 | -107,80% |
| Φόροι | 875 | 792 | 10,40% |
| Κέρδη/ζημίες από διακοπτόμενες δραστηριότητες | -28 | 298 | |
| Κέρδη/ζημιές μετά από φόρους | 3.009 | 2.877 | 4,60% |
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
