«Σεισμό» προκάλεσε στην εγχώρια αγορά η μεγάλη στρατηγική συμφωνία μεταξύ της Alpha Bank και της ιταλικής UniCredit, μια συμφωνία ευρωπαϊκών διαστάσεων που σηματοδοτεί με εντυπωσιακό τρόπο τη δυναμική επιστροφή των ελληνικών τράπεζων, και κατ’ επέκταση της εγχώριας οικονομίας, στην ευρωπαϊκή τραπεζική κανονικότητα μετά από πολυετή απομόνωση.
Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη στρατηγική επένδυση ευρωπαϊκής τράπεζας που πραγματοποιείται στην Ελλάδα μετά το ξέσπασμα της μεγάλης κρίσης του 2009 – 2010 στην Ελλάδα, και της κρίσης στην Ευρωζώνη που ακολούθησε, και η οποία οδήγησε σε μια βίαιη αποεπένδυση των ξένων τραπεζών από τη χώρα μας. Μετά το 2010 αποχώρησαν από την Ελλάδα, για διάφορους λόγους με βασικότερο την παρατεταμένη αστάθεια, το σύνολο των ξένων τραπεζών που λειτουργούσαν στη χώρα: Credit Agricole, Societe Generale (Γαλλία), Millennium (Πορτογαλία), Citibank (ΗΠΑ), οι κυπριακές τράπεζες, HSBC (Ηνωμένο Βασίλειο) κ.α.
Το deal που ανακοινώθηκε χθες από τις δύο τράπεζες ξεδιπλώνεται σε τρία βασικά επίπεδα: α) συγχώνευση των θυγατρικών τους στη Ρουμανία (δημιουργώντας την 3η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας), β) εμπορική συνεργασία στην ελληνική αγορά και γ) συμμετοχή της UniCredit στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank.
Η ιταλική τράπεζα κατέθεσε νωρίς χθες το πρωί πρόταση στο ΤΧΣ για την εξαγορά του 9% των μετοχών της Alpha Bank που βρίσκεται στον έλεγχο του Ταμείου. Αξιοσημείωτο της δέσμευσης και της αποφασιστικότητας της ιταλικής πλευράς για το deal είναι η πρόβλεψη, σε περίπτωση που δεν ολοκληρωθεί η διαδικασία με το ΤΧΣ, να προχωρήσει μέσω της αγοράς στην απόκτηση ποσοστό έως 5% της Alpha Bank.
Η τιμή της προσφοράς δεν έγινε γνωστή ενώ το ΤΧΣ, σύμφωνα με τη νομοθεσία, θα τρέξει σχετική ανταγωνιστική διαδικασία για την αναζήτηση τυχών καλύτερων προσφορών. Όπως ανακοίνωσε αργά χθες το βράδυ έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για τον ορισμό Συμβούλου διάθεσης ενώ θα ακολουθήσει διαγωνιστική διαδικασία. Υπενθυμίζεται ότι το ΤΧΣ παράλληλα τρέχει και η διαδικασία για τη διάθεση του 20% των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας.
Ψήφος εμπιστοσύνης για τράπεζες - ελληνική οικονομία
Η συμφωνία αποτελεί ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης όχι μόνο για την Alpha Bank και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αλλά ευρύτερα για τις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης, που πιστώνεται αυτή τη μεγάλη επιτυχία δήλωσε «υπερήφανος για την επίτευξη της στρατηγικής συμφωνίας» προσθέτοντας ότι αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την Ελλάδα και σηματοδοτεί την επιστροφή των εγχώριων τραπεζών στο προσκήνιο. Σημείωσε ότι με τη συμφωνία η Ελλάδα υποδέχεται μετά από 17 χρόνια έναν στρατηγικό επενδυτή στον τραπεζικό τομέα.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, καλωσόρισε «την απόφαση της UniCredit να επενδύσει στην Alpha Bank» υπογραμμίζοντας ότι «το γεγονός όμως ότι μια μεγάλη ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μετά από πολλά χρόνια είναι απόδειξη ότι τόσο ο ελληνικός τραπεζικός τομέας όσο και η ελληνική οικονομία έχουν εισέλθει σε μια πορεία προοπτικής και ανόδου. Η θετική αυτή εξέλιξη είναι αποτέλεσμα συστηματικής δουλειάς την οποία η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να συνεχίσει».
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, επίσης καλωσόρισε την έλευση της UniCredit υπογραμμίζοντας ότι η σημαντική αυτή συμφωνία δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά όλη την ευρωζώνη. «Η Τράπεζα της Ελλάδος», σημείωσε ο Κ. Στουρνάρας, «καλωσορίζει τη συμφωνία UniCredit και Alpha Bank, την πρώτη σημαντική στρατηγική συμφωνία μεταξύ μιας μεγάλης ευρωπαϊκής τράπεζας και μιας συστημικής ελληνικής τράπεζας, μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Η συμφωνία αυτή αντανακλά την αυξημένη αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, όπως αυτή άλλωστε πιστοποιήθηκε από τέσσερις οίκους αξιολόγησης μέχρι τώρα, οι οποίοι χορήγησαν επενδυτική βαθμίδα στα ελληνικά κρατικά ομόλογα. Αντανακλά επίσης και τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αξίζουν συγχαρητήρια στις δύο τράπεζες, UniCredit και Alpha Bank, για τη συστηματική δουλειά που έκαναν, ώστε να καταλήξουν σε αυτήν τη σημαντική συμφωνία, η οποία δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά όλη την ευρωζώνη».
Υπενθυμίζεται ότι λίγες ημέρες πριν ο διοικητής της ΤτΕ είχε διατυπώσει δημοσίως την ευχή για την είσοδο ευρωπαϊκών τραπεζών ως στρατηγικών εταίρων στις εγχώριες τράπεζες στο πλαίσιο της αποεπένδυσης του ΤΧΣ.
Από την πλευρά του το ΤΧΣ επίσης αντέδρασε θετικά σημειώνοντας ότι «καλωσορίζει και επικροτεί τη στρατηγική συμφωνία μεταξύ της Alpha Bank και της Unicredit σε σχέση με τη συγχώνευση των εργασιών τους στη Ρουμανία και τη στρατηγική συνεργασία στην Ελλάδα, και επιβεβαιώνει τη λήψη προσφοράς από την Unicredit για την αγορά όλων των μετοχών που κατέχει το ΤΧΣ στην Alpha Bank».
Ασφαλώς μια τέτοιου μεγέθους συμφωνία δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί αν δεν είχε βελτιωθεί δραστικά το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αποτέλεσμα της συστηματικής δουλειάς που έχει πραγματοποιήσει η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο.
Όπως ανέφερε ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, «η συμφωνία των δυο τραπεζών αποτελεί μία εξαιρετική αρχή για τη διαδικασία αποεπένδυσης και αντανακλά την ανακτημένη αξιοπιστία της Ελλάδας».
Δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση του μεγάλου deal έγινε λίγες ώρες μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τον οίκο S&P.
Ιδιαίτερα θετική ήταν και η πρώτη αντίδραση των αναλυτών στη γνωστοποίηση της συμφωνίας.
Η δομή της συμφωνίας
Η στρατηγική συμφωνία των δυο πιστωτικών ιδρυμάτων αναπτύσσεται σε τρεις κεντρικούς άξονες:
- Συγχώνευση των θυγατρικών στη Ρουμανία. Με την συγχώνευση των UniCredit Romania και Alpha Bank Romania θα δημιουργηθεί η 3η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρουμανία σε όρους ενεργητικού με μερίδιο αγοράς 12%. Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η Alpha Bank θα διατηρήσει στρατηγικό μερίδιο 9,9% στο νέο σχήμα ενώ θα λάβει 300 εκατ. ευρώ για την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Η ολοκλήρωση της συναλλαγής αναμένεται το 2024 υπό την αίρεση των εποπτικών εγκρίσεων και των ευρημάτων του ελέγχου δέουσας επιμέλειας.
- Εμπορική συνεργασία στην Ελλάδα. Τα δύο ιδρύματα συμφώνησαν την εξαγορά από την UniCredit του 51% του μετοχικού κεφαλαίου της AlphaLife, 100% θυγατρικής εταιρείας ασφάλισης ζωής της Alpha που δραστηριοποιείται στον κλάδο συνταξιοδοτικών και αποταμιευτικών προϊόντων. Επιπλέον συμφώνησαν τη διανομή των αμοιβαίων κεφαλαίων UniCredit onemarkets μέσω του δικτύου της Alpha Bank, το οποίο εξυπηρετεί περισσότερους από 3,5 εκατομμύρια Πελάτες στην Ελλάδα. Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση «η εν λόγω συνεργασία θα αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και την ποικιλία προϊόντων της UniCredit στον τομέα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων, ενώ λειτουργεί ως καταλύτης για την περαιτέρω ανάπτυξη των δυνατοτήτων της AlphaLife και τη διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων προς τους Πελάτες της Alpha Bank».
- Είσοδος της Unicredit στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank ως στρατηγικού επενδυτή. Στο πλαίσιο της συμφωνίας η UniCredit υπέβαλε χθες το στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας προσφορά για την απόκτηση του 9% των μετοχών της Alpha Bank που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΧΣ. Η τιμή αγοράς των μετοχών δεν έγινε γνωστή ωστόσο πληροφορίες εκτιμούν ότι το premium από το κλείσιμο της περασμένης Παρασκευής (1,27 ευρώ) θα διαμορφωθεί κοντά στο 15%. Η μη δημοσιοποίηση των λεπτομερειών της πρότασης οδήγησε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στην απόφαση να θέσει προσωρινά εκτός διαπραγμάτευσης τη μετοχή της Alpha μέχρι να γνωστοποιηθούν περισσότερες λεπτομέρειες. Η συμφωνία Alpha – UniCredit προβλέπει ότι σε περίπτωση που η διαδικασία με το ΤΧΣ δεν ολοκληρωθεί, κάτι που θα γίνει εάν άλλος επενδυτής προσφέρει καλύτερη τιμή για το 9%, «η UniCredit έχει δεσμευτεί να αγοράσει μέσω της αγοράς ένα μετοχικό μερίδιο ίσο με το χαμηλότερο του 5% ή ένα διαφορετικό ποσοστό μετοχών που προκύπτει από την επένδυση της UniCredit ενός συνολικού προσυμφωνημένου ποσού μέσα στους επόμενους 24 μήνες».
Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση της Alpha Bank αναφορικά με τα μακροχρόνια οφέλη της συμφωνίας: «Η συνεργασία με την UniCredit υποστηρίζει τη στρατηγική της Alpha Bank και ενισχύει τη δυναμική του Δικτύου της, ενώ η διεύρυνση των παρεχόμενων λύσεων και υπηρεσιών επιταχύνει την επίτευξη των στόχων του Επιχειρηματικού της Σχεδίου. Επιπλέον, ενισχύει περαιτέρω τις δυνατότητες εξυπηρέτησης των Πελατών της Alpha Bank, μέσω της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και της αξιοποίησης όλου του εύρους προϊόντων της UniCredit,της πολυετούς παρουσίας της στις αγορές της Ιταλίας και της Γερμανίας, καθώς και του εκτεταμένου Δικτύου της στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη.
Για την Alpha Bank, η συνολική συναλλαγή διατηρεί αμετάβλητες τις προσδοκίες για τα Καθαρά Κέρδη, ενώ ενισχύει περαιτέρω τα κεφαλαιακά αποθέματά κατά περισσότερο από 100 μονάδες βάσης, οδηγώντας την Απόδοση Ενσώματων Ιδίων Κεφαλαίων (RoTE) υψηλότερα κατά τουλάχιστον 50 μονάδες βάσης, με δυνατότητα περαιτέρω ανόδου, προερχόμενη από την εμπορική συμφωνία».
Unicredit: Έμφαση στην κερδοφορία
Η Unicredit είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας (μετά την Intesa Sanpaolo), με ενεργητικό 858 δισ. ευρώ και παρουσία σε 12 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία και χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Η θέση της στον ιταλικό και ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα είναι κεντρική, αφού αποτελεί τη μοναδική τράπεζα της Ιταλίας που θεωρείται από τους επόπτες συστημική σε παγκόσμιο επίπεδο.
Με τον Αντρέα Ορσέλ στο τιμόνι της από το 2021, ο οποίος προέρχεται από τον χώρο του investment banking, η Unicredit ανεβάζει συνεχώς τον πήχη της κερδοφορίας και της ανταμοιβής των μετόχων, εμφανίζοντας διψήφιο ποσοστό απόδοσης κεφαλαίων.
Ο επικεφαλής της Unicredi, Αντρέα Ορσέλ
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούλιο, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα δεύτερου τριμήνου, η UniCredit αύξησε τους στόχους για τα καθαρά κέρδη και την ανταμοιβή των μετόχων στη φετινή χρήση για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο, καθώς τα υψηλά επιτόκια οδήγησαν τα κέρδη της τράπεζας πολύ υψηλότερα από τις προσδοκίες.
Έτσι, για το 2023 η UniCredit προβλέπει πλέον ότι τα καθαρά κέρδη θα ξεπεράσουν τα 7,25 δισ. ευρώ, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 6,5 δισ., ενώ οι μέτοχοι θα λάβουν πάνω από 6,5 δισ. μέσω διανομής μερισμάτων και επαναγοράς μετοχών. Η τράπεζα προέβλεψε, μάλιστα, ότι και το 2024 οι στόχοι για τα κέρδη και την ανταμοιβή των μετόχων θα είναι περίπου ίδιοι, καθώς θα συνεχιστεί η προσπάθεια μείωσης του λειτουργικού κόστους.
Όπως είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Ορσέλ, εξηγώντας τη στρατηγική του για τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας, «μπαίνουμε χειρουργικά, μειώνουμε το κόστος, αλλά δεν επηρεάζουμε τα έσοδα».
Ο Ορσέλ έχει τονίσει ότι δεν θεωρεί πως είναι μια καλή επένδυση αυτή την περίοδο οι εξαγορές άλλων τραπεζών και είναι προτιμότερο για την Unicredit να προχωρά σε επιθετικές επαναγορές μετοχών της, που εκτιμά ότι είναι υποτιμημένες, ώστε να βελτιώνεται η απόδοση για τους μετόχους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
