- Το 2001, το τραπεζικό κραχ στην Τουρκία πυροδότησε μια μεγάλη κρίση και ύφεση κλονίζοντας την οικονομία της χώρας. Ο Κεμάλ Ντερβίς ήταν ο υπουργός Οικονομικών που κατάφερε όχι μόνο να αντιμετωπίσει με επιτυχία την κρίση, αλλά να την μετατρέψει σε ευκαιρία. Μια αγαπημένη ιστορία του κ. Ντερβίς από τα δύσκολα, για την Τουρκία, εκείνα χρόνια αφορά το πώς ανακτήθηκε η εμπιστοσύνη των αγορών. Αφού συμφωνήθηκαν τα οικονομικά μέτρα και οι παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης, ο Ντερβίς ζήτησε από τις υπηρεσίες του υπουργείου να καταστρώσουν έναν 3ετή προϋπολογισμό με δυο σενάρια: το βασικό και το αρνητικό, δηλαδή, πώς θα εξελίσσονταν τα μεγέθη της τουρκικής οικονομίας στην περίπτωση που τα πράγματα δεν πήγαιναν όπως ήλπιζε. Κατόπιν, με βάση το αρνητικό, για το οποίο ήταν περίπου βέβαιος ότι τα μεγέθη θα επιτευχθούν, προχώρησε στην κατάρτιση ενός τριετούς «business plan», το οποίο παρουσιάστηκε στους ξένους επενδυτές και τις αγορές. Το business plan είχε ένα ακόμα τρικ: οι στόχοι ήταν λίγο ψαλιδισμένοι, ώστε κάθε τρίμηνο να επιτυγχάνεται καλύτερη απόδοση από αυτή που το οικονομικό επιτελείο είχε υποσχεθεί στους επενδυτές. Έτσι, μέσα σε λίγα τρίμηνα, με τις επιδόσεις να είναι σταθερά λίγο καλύτερες αυτών που περίμεναν οι αγορές, ο κ. Ντερβίς κατάφερε να κάνει τους επενδυτές να παραμιλούν για την πρόοδο της Τουρκίας και να βάλει τα θεμέλια της μετέπειτα εντυπωσιακής πορείας .
- Η ιστορία αυτή μου ήρθε στο μυαλό προσπαθώντας να αποκρυπτογραφήσω τις καθημερινές δηλώσεις – παρεμβάσεις υπουργών και άλλων κυβερνητικών αξιωματούχων, σε μέσα ενημέρωσης και διάφορες εκδηλώσεις, με τις οποίες δημιουργούν μεγάλες προσδοκίες για την πορεία του τουρισμού, την πορεία των εσόδων, την επάρκεια των ταμειακών διαθεσίμων, το μέγεθος της εφετινής ύφεσης, για το πόσο καλύτερα είμαστε από την ευρωζώνη ή ότι δεν θα χρειαστούμε τα (τσάμπα...) κεφάλαια του ESM και πολλά άλλα.
- Δεν ξέρω, ίσως να υπάρχει κάποιο σχέδιο, ίσως η επικοινωνία με τους επενδυτές να είναι ριζικά διαφορετική από αυτά, τα πολλά και διάφορα, που ακούμε στο εσωτερικό. Ωστόσο, ο κυκεώνας των κυβερνητικών δηλώσεων θυμίζει περισσότερο ξόρκια σαμάνου που προσπαθεί να διώξει το κακό, παρά συγκεκριμένο σχέδιο.
- Η στήλη αδίκησε χθες τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα, για την αναφορά του ότι «οι τράπεζες ενθυλακώνουν χρήματα από τα κρατικά προγράμματα στήριξης» τα οποία προσδιόρισε σε 28 δισ. ευρώ, σχολιάζοντας ότι εάν αυτό το νούμερο το είχε επιλέξει στην τύχη θα ήταν περισσότερο ακριβές. Αυτό που εννοούσε ο κ. Τσίπρας ως «κρατικά προγράμματα στήριξης» ήταν η χρηματοδότηση που έχουν αντλήσει οι εγχώριες τράπεζες από την ΕΚΤ. Η στήλη απολογείται, ωστόσο έχει ένα ελαφρυντικό: ήταν αδύνατο να πάει το μυαλό ότι ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να αναφερθεί στην ρευστότητα της ΕΚΤ, έναν πλήρως ανεξάρτητο οργανισμό, που την εποχή της επανάστασης του 2015 τον θεωρούσε αντιδημοκρατικό και ανεξέλεγκτο ως …κρατικό φορέα.
- Την αισιοδοξία τους ότι η τρέχουσα κρίση δεν θα έχει μη αντιμετωπίσιμες επιπτώσεις εξέφρασαν ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Γιώργος Χαντζηνικολάου και ο πρόεδρος της Eurobank, Γιώργος Ζανιάς, μιλώντας χθες σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
- Όπως επισήμανε ο κ. Χαντζηνικολάου, αυτή η κρίση είναι διαχειρίσιμη, γιατί οι τράπεζες έχουν πλέον τεχνογνωσία και κεφάλαια, ενώ η ανάπτυξη θα είναι γρήγορη. Οι τράπεζες θα είναι μέρος της λύσης, σημείωσε. Οι τράπεζες, όπως είπε, έχουν εξοπλιστεί με ρευστότητα από την ΕΚΤ, βοηθούνται από τη χαλάρωση των κανόνων κεφαλαιακής επάρκειας, αλλά και από το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την παροχή εγγυήσεων. Μεγάλος άγνωστος είναι η επίπτωση της κρίσης στα χαρτοφυλάκια δανείων και στην υλοποίηση των σχεδίων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Από την πλευρά του, ο Γ. Ζανιάς εμφανίσθηκε αισιόδοξος για τις χορηγήσεις δανείων, προβλέποντας ότι φέτος τα νέα δάνεια θα ανέλθουν στα 20 δισ. ευρώ.
- Στην ίδια εκδήλωση μίλησε και ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος. Μιλώντας και με την ιδιότητα του νομικού, τόνισε την ανάγκη για την καθιέρωση ενιαίων κανόνων στο ευρωπαϊκό πιστωτικό σύστημα: «Χρειαζόμαστε ένα χρηματοπιστωτικό δίκαιο και ένα ευρωπαϊκό τραπεζικό δίκαιο. Χρειαζόμαστε ένα νέο θεσμικό δίκαιο για την ολοκλήρωση», είπε χαρακτηριστικά.
- Είπε, όμως, και κάτι που θα έκανε πολλούς τραπεζίτες να ξύνουν αμήχανα τα κεφάλια τους: οι υγιείς επιχειρήσεις που δεν πληρούν τα τυπικά τραπεζικά κριτήρια για να δανειοδοτηθούν, θα πρέπει να στηριχθούν και να δανειοδοτηθούν σε αυτή τη κρίση. Το πώς μπορεί τώρα μια επιχείρηση να είναι ταυτόχρονα υγιής, αλλά και να μην πληροί τα τραπεζικά κριτήρια δανειοδότησης, που υπάρχουν ακριβώς για να ξεχωρίζουν τις υγιείς από τις μη βιώσιμες επιχειρήσεις, αυτό είναι κάτι που θα περιμένουμε με αγωνία να εξηγηθεί από τον κ. Παυλόπουλο σε επόμενη ευκαιρία.
Η τουρκική συνταγή, οι υπουργοί - σαμάνοι και ο γρίφος του Π. Παυλόπουλου
Ο Επίμονος Κηπουρός σκαλίζει, ψάχνει και αναζητά ενδιαφέροντα σημεία από τον κόσμο των επιχειρήσεων, των αγορών, της οικονομίας και της πολιτικής.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
