Τα λεωφορεία ξέμειναν από οδηγούς, μείωση 7% στα δρομολόγια μετρό

Σε πληγή εξελίσσεται για τις αστικές συγκοινωνίες η έλλειψη οδηγών, που καθηλώνει περίπου το 20% των λεωφορείων της Αθήνας στα αμαξοστάσια. Καθώς οι επιβάτες επιστρέφουν δυναμικά στα μέσα μαζικής μεταφοράς, που πέρσι κατέγραψαν 486,8 εκατ. επιβιβάσεις έναντι 451,34 εκατ. το 2023, μία άνοδος σχεδόν 8%, οι ασφυκτικά γεμάτοι συρμοί τις ώρες αιχμής και η αναμονή στις στάσεις για λεωφορεία που αργούν ή «εξαφανίζονται» παραμένουν στην ημερήσια διάταξη.

Αναμένοντας ακόμη 810 καινούργια λεωφορεία ως το φθινόπωρο, τα οποία θα ενισχύσουν τον στόλο των Οδικών Συγκοινωνιών (ΟΣΥ), αυτό που απειλεί να γίνει το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη οδηγών. Ενδεικτικά, σήμερα, από τα 1.290 οχήματα που θα μπορούσαν να βγουν στους δρόμους, κυκλοφορούν καθημερινά μόνο τα 1.050 (-18,6%), αφού δεν υπάρχουν οδηγοί να κάτσουν στο τιμόνι.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η διευθύντρια Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού του ΟΑΣΑ, Νέλλη Τζιβέλου, παρότι ο στόλος ενισχύθηκε σταδιακά από τον Μάιο με 140 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία, το συγκοινωνιακό έργο το 2024 συνέχισε πτωτικά. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκαν με λεωφορεία και τρόλεϊ 4,7 εκατ. δρομολόγια από 4,89 εκατ. το 2023, εκτελώντας 82,65 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα έναντι 83,41 εκατ.

Πού κολλάνε οι προσλήψεις

«Προσπαθούμε να αυξήσουμε τον αριθμό των λεωφορείων. Θα φτάσουμε συνολικά τα 950 καινούργια οχήματα ως το τέλος του καλοκαιριού, όμως το μείζον θέμα αυτή τη στιγμή είναι οι οδηγοί», ανέφερε πρόσφατα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, τονίζοντας ότι μένει στόλος αναξιοποίητος. Η απροθυμία υποψηφίων να πιάσουν τιμόνι φάνηκε και στον τελευταίο διαγωνισμό της ΟΣΥ, όπου για 160 θέσεις οδηγών ενδιαφέρθηκαν 450 άτομα, όταν για μόλις 9 θέσεις διοικητικού προσωπικού υπήρξαν 1.900 υποψήφιοι.

Στόχος του υπουργείου είναι πάντως ο διαγωνισμός να ολοκληρωθεί μέσα στον μήνα ή το αργότερο τον Μάρτιο. Περιθώριο που θεωρείται οριακό, προκειμένου τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, μαζί με τα σχολεία, στους δρόμους της Αττικής να κυκλοφορούν συνολικά 950 νέα λιγότερο ρυπογόνα οχήματα, φτάνοντας την ανανέωση του στόλου στο 80%.

Και μπορεί οι αμοιβές, όπως είπε ο υπουργός, να έχουν αυξηθεί κατά 30-40% σε σχέση με πέρσι, όμως οι οδηγοί δεν πείθονται. Βασικό εμπόδιο αποτελεί το γεγονός ότι παρότι ζητείται προϋπηρεσία από τους όρους του διαγωνισμού, αυτή δεν έχει οικονομικό αντίκρισμα αφού μισθολογικά δεν αναγνωρίζεται.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η ΟΣΥ να έρχεται αντιμέτωπη με αρκετές αποχωρήσεις. Πολλοί περνούν μεν τη φάση της εκπαίδευσης, αλλά μετά από τέσσερις-πέντε μήνες φεύγουν για να δουλέψουν αλλού με καλύτερες απολαβές. Παρόλα τα αιτήματα των συγκοινωνιακών φορέων, δεν φαίνεται να υπάρχει παράθυρο για να «περάσουν» οι τριετίες, καθώς τα συναρμόδια υπουργεία φοβούνται ότι θα ανοίξει ο ασκός του Αιόλου και θα το ζητούν κι άλλοι.

Αυτή την περίοδο, πάντως, εκατό νέα ηλεκτρικά λεωφορεία βρίσκονται μέσω της σύμβασης του leasing στα αμαξοστάσια κι ετοιμάζονται να μπουν στην κυκλοφορία το επόμενο διάστημα. Εντωμεταξύ, η ΟΣΥ έχει κατακυρώσει στο σχήμα ΤΕΚΑΛ – ΦΡΑΤΕΚ τον διαγωνισμό, προϋπολογισμού 6,87 εκατ. ευρώ, για την προμήθεια και εγκατάσταση επιπλέον 50 φορτιστών στα αμαξοστάσια Ρέντη και Βοτανικού, που θα καλύψουν τις ανάγκες των νέων οχημάτων.

Ο ενεργός στόλος του 2027, βάσει του σχεδιασμού του ΟΑΣΑ, θα ανέρχεται σε 1.600 οχήματα. Σήμερα, για να φτάσει η ενεργός δύναμη στα 1.500 οχήματα υπάρχει η σύμβαση παραχώρησης συγκοινωνιακού έργου με τα ΚΤΕΛ.

Δυσχεραίνεται η κατάσταση στο μετρό

Αν στις οδικές συγκοινωνίες κάτι κινείται, εκεί που όλα πάνε στο ρελαντί είναι το μετρό. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΣΑ, η μείωση στα δρομολόγια των μέσων σταθερής τροχιάς το 2024 ήταν άνω του 7%. Από τα 525.939 δρομολόγια που έγιναν το 2023, έπεσαν στα 488.000 πέρσι. Χάθηκαν δηλαδή 37.939 δρομολόγια. Ακόμη, καταγράφηκαν 51,06 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα όταν το 2023 είχαν γίνει 53,54 εκατ., σημειώνοντας μία -αναλογικά μικρότερη- μείωση 4,6%.

Την ίδια στιγμή, όμως, οι  επιβάτες αυξήθηκαν στους 254,22 εκατ. έναντι 236,2 εκατ. το 2023 (+7,63%). Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη καταπόνηση των συρμών. Σήμερα, ο ηλεκτρικός λειτουργεί με 19 συρμούς συν 3 ακόμη σε μικρή συντήρηση. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έδωσε η κυρία Τζιβέλλου, ως το 2026 θα έχει ολοκληρωθεί από τη CAF η ανάταξη των 14 παλαιών συρμών της Γραμμής 1, καθώς και η αναβάθμιση ακόμη 9 συρμών από τη Siemens.

Όσο για τις Γραμμές 2 και 3, που δέχονται σήμερα τεράστια πίεση, ο ενεργός τους στόλος σχεδιάζεται να αυξηθεί το 2027 σε 64 συρμούς από τους 51 που υπάρχουν σήμερα. Βεβαίως, αυτό είναι ένα ιδιαίτερα αισιόδοξο σενάριο από τη στιγμή που η χρηματοδότηση αποτελεί δύσκολη εξίσωση. Πάντως, κατά τον σχεδιασμό του ΟΑΣΑ, στην επόμενη τριετία θα αναβαθμιστούν συνολικά 21 συρμοί.