Η απόφαση για την τελική χάραξη στην περιοχή του Καϊάφα, με τρία εναλλακτικά σενάρια μεταξύ μηδενικής λύσης και ανατολικής χάραξης, είναι το κλειδί για το επόμενο βήμα της Ολυμπίας Οδού.
Με τον άξονα «Πύργος – Καλό Νερό -Τσακώνα» να αποτελεί μέρος της παραχώρησης, η χρηματοδότηση του έργου παραμένει ο αστάθμητος παράγοντας, καθώς το κόστος εκτιμάται μεταξύ 700 εκατ. και 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.
Την εξίσωση επιχειρεί να λύσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που προσανατολίζεται στην κατάθεση ενός ενιαίου φακέλου για τη χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκές πηγές, χωρίς να «σπάει» δίνοντας προτεραιότητα στην Αρχαία Ολυμπία. Βεβαίως τα βήματα που πρέπει να γίνουν ακόμα είναι πολλά, χωρίς να υπάρχει καθαρός ορίζοντας.
Όπως είπε, χθές, στη Bουλή, ο υπουργός Χρίστος Δήμας, «για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, έχουν δρομολογηθεί όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για να ξεπεραστούν τα νομικά και τεχνικά εμπόδια που κρατούσαν στάσιμο το έργο».
Πέρα από την οικονομική ύφεση, που δημιούργησε χρηματοδοτικό κενό σε όλα τα έργα παραχώρησης, το νοτιότερο τμήμα της Ολυμπίας Οδού, όπως σχεδιάστηκε το 2007, υπολόγιζε χωρίς τον…ξενοδόχο.
Η διέλευση από την περιοχή της λίμνης Καϊάφα, χαρακτηρισμένη ως Natura, ακυρώθηκε από το ΣτΕ το 2010. Για να διαλυθούν τα σύννεφα που πύκνωσαν πάνω από το οδικό έργο, το οποίο και θα ολοκληρώσει το οδικό δαχτυλίδι της Πελοποννήσου, θα πρέπει να επιλεγεί εκείνη η χάραξη που θα ξεπεράσει το περιβαλλοντικό «στοπ» σε μήκος 20,5 χλμ.
Το στοίχημα της χάραξης
Έχοντας ανοίξει τον δρόμο για την ολοκλήρωση της Πατρών-Πύργου, καθώς τα τελευταία 10 χιλιόμετρα παραδίδονται στις 30 Νοεμβρίου, το υπουργείο έδωσε εντολή στον παραχωρησιούχο, βάσει των συμβατικών του υποχρεώσεων, να εκπονήσει τις απαραίτητες μελέτες για «Πύργος – Καλό Νερό - Τσακώνα». Πρόκειται για το επόμενο βήμα που θα φτάσει την Ολυμπία Οδό στον φυσικό της προορισμό που είναι η Αρχαία Ολυμπία.
Το αντικείμενο του έργου περιλαμβάνει δύο τμήματα: το Πύργος – Αλφειός, μήκους 13 χλμ., και το Αλφειός – Καλό Νερό – Τσακώνα, μήκους 76,2 χλμ. Επί του παρόντος, έχουν εγκριθεί από τον ανεξάρτητο μηχανικό οι προμελέτες οδοποιίας για τα υπο-τμήματα: Αλφειός-Σαμικός, Σαμικός-Ζαχάρω, Ζαχάρω-Ελιά, Ελιά-Καλό Νερό. Για το τμήμα Καλό Νερό – Τσακώνα, έχει ήδη ολοκληρωθεί και υποβληθεί η οριστική μελέτη οδοποιίας.
Δεδομένου ότι η λύση που θα επιλεγεί θα πρέπει να συμμορφώνεται με την απόφαση του Στε, οι εν λόγω μελέτες επικαιροποιούνται, προκειμένου να καλύψουν τα τρία εναλλακτικά σενάρια, που βρίσκονται στο τραπέζι της συζήτησης με τον παραχωρησιούχο.
Όπως περιέγραψε ο υπουργός, εξετάζεται η λύση της ανατολικής χάραξης μέσω του ορεινού όγκου Λαπίθα, με σήραγγα στην περιοχή του Καϊάφα και παράκαμψη της Ζαχάρως, ενώ στο άλλο άκρο βρίσκεται η μηδενική λύση. Σε αυτή, προβλέπεται βελτίωση της υφιστάμενης χάραξης, με διαφοροποίηση των τεχνικών χαρακτηριστικών όπου απαιτείται.
«Με την ολοκλήρωση των εναλλακτικών μελετών, θα υποβληθεί ανάλυση κόστους – οφέλους και επικαιροποιημένο κυκλοφοριακό μοντέλο. Η επιλεγείσα τεχνική λύση θα πρέπει να υποβληθεί για τη νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου», ανέφερε ο κ. Δήμας.
Αναζητείται χρηματοδοτική φόρμουλα
Όμως, ακόμα και στο οικονομικότερο σενάριο τα σχεδόν 90 χλμ. από τον Πύργο ως την Τσακώνα, θα στοιχίσουν υπερδιπλάσια από την κατασκευή των 75 χλμ. της Πατρών – Πύργου. Ο προϋπολογισμός, με τις υφιστάμενες προμελέτες ξεκινώντας από τη μηδενική λύση, εκτιμάται στα 700 εκατ. ευρώ, αλλά φτάνει ως και το 1 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το κόστος θα «κλειδώσει» με τις οριστικές μελέτες.
«Όταν ολοκληρωθούν οι μελέτες, θα υποβληθεί σχετικός φάκελος διαχείρισης στις ευρωπαϊκές αρχές που θα εμπεριέχει αντίστοιχο μηχανισμό υλοποίησης του συνόλου του έργου “Πύργος – Τσακώνα” ως επέκταση της παραχώρησης», επισήμανε ο κ. Δήμας.
Υπενθυμίζεται ότι το σενάριο που κυριάρχησε τον τελευταίο ένα χρόνο, καθώς φούντωνε η συζήτηση για την επόμενη ημέρα της Ολυμπίας Οδού, ήταν αυτό της τμηματικής υλοποίησης, με προτεραιότητα τον κλάδο που θα ενώσει το εθνικό δίκτυο με την Αρχαία Ολυμπία.
Σε κάθε περίπτωση, η εξασφάλιση της ευρωπαϊκής έγκρισης δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, διότι ο κυκλοφοριακός φόρτος στον άξονα που διατρέχει νοτιότερα τη δυτική Πελοπόννησο παραμένει χαμηλός. Αυτό σημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι χρονοβόρες και επίπονες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για τον υπό κατασκευή άξονα Ιωάννινα – Κακαβιά, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το καταληκτικό κομμάτι από το Καλπάκι, οι Jaspers μείωσαν τη διατομή του άξονα, διότι βάσει της μελέτης κόστους – οφέλους δεν έβγαινε κυκλοφοριακά.