Στην Αθήνα βρίσκονται οι λιγότερες προσιτές κατοικίες της Ευρώπης λόγω των διαρθρωτικών αδυναμιών της αγοράς, σύμφωνα με στοιχεία της Oxford Economics.
Τα δομικά προβλήματα και τα αδύναμα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία της χώρας τονίζονται σε έκθεση της εταιρείας συμβούλων Oxford Economics που εδρεύει στην Οξφόρδη. Την ίδια στιγμή, η στεγαστική πολιτική της κυβέρνησης -που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο πρόγραμμα Σπίτι Μου 2- δοκιμάζεται και απογοητεύει υποψήφιους αγοραστές και μεσίτες.
«Οι τιμές των κατοικιών στην Αθήνα είναι χαμηλότερες από πολλές άλλες πόλεις, ωστόσο η προσιτή τιμή της κατοικίας αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τους κατοίκους της ελληνικής πρωτεύουσας από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη πόλη στην Ευρώπη», αναφέρεται στην έκθεση
Η Oxford Economics αξιολογεί το ποσοστό επιβάρυνσης του κόστους στέγασης (HCB), όπως ορίζεται από τη Eurostat. Οι δαπάνες που μετριούνται δεν υπολογίζουν μόνο τις τιμές των ακινήτων αλλά και το κόστος αποπληρωμής των δανείων, το ενιαίο μίσθωμα και τα στεγαστικά επιδόματα, μεταξύ άλλων.
Το υψηλότερο ποσοστό HCB βρίσκεται στην Αθήνα καθώς το 27,9% των κατοίκων ξοδεύει πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του σε στέγαση. Είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού διαρθρωτικών παραγόντων στην αγορά κατοικίας και αδύναμων οικονομικών θεμελιωδών μεγεθών, εξηγεί η έκθεση.
Τα προβλήματα
Ενώ η Αθήνα παραμένει το κακό παράδειγμα της Ευρώπης, οι λύσεις που υλοποιούνται φαίνονται να είναι άστοχες. Τα δομικά προβλήματα στα οποία αναφέρεται η έκθεση παραμένουν ισχυρά λόγω της έλλειψης μεταρρυθμίσεων.
Η εξαιρετικά χαμηλή προσφορά ουσιαστικά δεν αντιμετωπίστηκε, ενώ τα προγράμματα οικονομικής ενίσχυσης οδηγούν ακόμα ψηλότερα τις τιμές και εκτός των δυνατοτήτων των περισσότερων αγοραστών.
Στην αγορά επικρατεί μια απογοήτευση σχετικά με το Σπίτι Μου 2. Η έλλειψη κατάλληλων ακινήτων (με εμπορική αξία κάτω των 250.000 ευρώ και έτος κατασκευής έως το 2007) και οι υπερβολικές ανατιμήσεις σε αυτές τις κατοικίες έχουν οδηγήσει υποψήφιους αγοραστές σε απόγνωση.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε στα μέσα Ιανουαρίου και έχουν προεγκριθεί περισσότερες από 80.000 αιτήσεις. Ένας αριθμός, όμως, που δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, όπως τονίζουν μεσίτες και τραπεζικές πηγές
Μόνο στο 10% των αιτήσεων που καταβάλλονται υπάρχει ένα κατάλληλο ακίνητο στον φάκελο, τονίζουν τραπεζικές πηγές στο Business Daily. Από αυτό το 10%, εκτιμάται ότι περίπου τα μισά θα φτάσουν στην οριστική υπογραφή συμβολαίου.
Το άλλο ανεπίλυτο κομμάτι της εξίσωσης είναι τα πολύ χαμηλά εισοδήματα. Στην έκθεση της η Oxford Economics επισημαίνει ότι η χώρα έχει εξέλθει από την οικονομική κρίση και ότι «το διαθέσιμο εισόδημα έχει έκτοτε επιστρέψει σε σταθερή αύξηση, αλλά δεν έχει συμβαδίσει με τις τιμές των κατοικιών, οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 60% από το 2018».
Νέο πρόγραμμα στην Ευρώπη
Στην Ευρώπη, η προσιτότητα της κατοικίας ποικίλλει σημαντικά. Μετά την Αθήνα, οι λιγότερες προσιτές κατοικίες είναι στην Κοπεγχάγη και σε μεγάλες γερμανικές πόλεις.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία, έχει δέκα αστικές περιοχές -συμπεριλαμβανομένων του Βερολίνου και του Αμβούργου - όπου η απόκτηση κατοικίας είναι επίσης πολύ δύσκολη.
Σε μια σημαντική κίνηση για την Ευρώπη, η Κομισιόν διπλασίασε χθες το ποσό των χρημάτων που θα διατεθεί για οικονομικά προσιτή στέγαση.
Συγκεκριμένα, οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν έως και 15 δισ. ευρώ από τα κονδύλια περιφερειακής ανάπτυξης του μπλοκ για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η κίνηση αυτή ουσιαστικά διπλασιάζει το ποσό των μετρητών που διατίθενται για επενδύσεις σε οικονομικά προσιτή στέγαση στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής της ΕΕ μέχρι το 2027.