«Φουλ τις μηχανές» για την τελική φάση του διαγωνισμού για τη μεταμόρφωση του Φαληρικού Όρμου σε μητροπολιτικό πάρκο, μετά από αναμονή σχεδόν επτά ετών για τη β’ φάση της ανάπλασηςκι ενώ το έργο φλέρταρε με το χρηματοδοτικό αδιέξοδο, έβαλε η Περιφέρεια Αττικής.
Μετά την απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής του σχήματος ΑΚΤΩΡ-ΤΟΜΗ από την αρχή εξέτασης προδικαστικών προσφυγών, η κατάθεση των προσφορών ορίσθηκε εκ νέου στις 28 Νοεμβρίου.
Προκειμένου να μην χαθεί άλλος χρόνος, δεδομένου ότι πρόσφατα ο Περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, έθεσε ως στόχο την ολοκλήρωση της ανάπλασης στο τέλος του 2028, έγινε έκτακτη συνεδρίαση της περιφερειακής επιτροπής, λόγω του επείγοντος του θέματος.
Σε αυτήν, αποφασίστηκε η άρση της αναστολής της διαγωνιστικής διαδικασίας, καθώς και η τροποποίηση της διακήρυξης, η οποία και δημοσιεύθηκε ήδη στην επίσημη εφημερίδα της Ε.Ε.
Το «φρένο» είχε μπει από την ΕΑΔΗΣΥ στις αρχές Σεπτεμβρίου, μετά την προδικαστική προσφυγή που κατέθεσε το σχήμα ΑΚΤΩΡ (νυν όμιλος AKTOR) – ΤΟΜΗ, στις 25/8/2025, ζητώντας την ακύρωση συγκεκριμένων όρων, αλλά και συνολικά του διαγωνισμού.
Όριο της αναστολής ήταν η έκδοση της οριστικής απόφαση από την ΕΑΔΗΣΥ, με την οποία τελικά απορρίφθηκε η προσφυγή, ενώ το σχήμα δεν έδωσε δικαστική συνέχεια.
Ευρωπαϊκοί πόροι 370 εκατ. ευρώ
Η προκήρυξη του διαγωνισμού για τη β’ φάση της ανάπλασης τον περασμένο Αύγουστο, μετά από αναμονή άνω των έξι ετών, έβαλε στην τελική ευθεία το πολύπαθο έργο. Οι εξαγγελίες εδώ και περίπου 60 χρόνια έδιναν κι έπαιρναν, μέχρι το 2017 να ξεκινήσει η ανάπλαση, χωρισμένη όμως σε δύο φάσεις. Κι ενώ η πρώτη φάση έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί σε 21 μήνες, οι εργασίες σκάλωσαν σε πλήθος εμποδίων για περίπου τέσσερα χρόνια.
Καθυστέρηση που έφερε το έργο στο χείλος του γκρεμού, λόγω της απώλειας της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, που για να αποσοβηθεί χρειάστηκε ένα «σπριντ» από την Περιφέρεια Αττικής.
Όπως επαναλαμβάνει συχνά ο κ. Χαρδαλιάς, «το έργο παραλήφθηκε από την παρούσα περιφερειακή αρχή στα όρια της απένταξης λόγω καθυστερήσεων, ολιγωριών και γραφειοκρατικών διαδικασιών».
Χρειάστηκε περισσότερο από ένας χρόνος διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να εξασφαλιστούν τελικά 370 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο προϋπολογισμός της σύμβασης για τη δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου «Αέναον», που όταν ολοκληρωθεί θα είναι το μεγαλύτερο παράκτιο πάρκο της χώρας κι ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, ανέρχεται σε 320 εκατ. με ΦΠΑ (258,06 εκατ. χωρίς ΦΠΑ).
Ως αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, το πράσινο αυξήθηκε από 45% στον αρχικό σχεδιασμό σε 73%, ώστε η ανάπλαση να ανταποκρίνεται στις αρχές του Νέου Ευρωπαϊκού Bauhaus. Βάσει της διακήρυξης, το έργο θα χρηματοδοτηθεί κατά 85% από το Ταμείο Συνοχής και το υπόλοιπο από εθνικούς πόρους.
Βάσει του νέου χρονοδιαγράμματος, στόχος είναι η σύμβαση να έχει ανάδοχο εντός Ιανουαρίου, προκειμένου ως τον Ιούνιο του 2026 να πέσουν οι υπογραφές. Η διάρκεια του έργου είναι 36 μήνες, γεγονός που καθιστά πάντως τον στόχο της ολοκλήρωσης στο τέλος του 2028, ιδιαίτερα απαιτητικό.
Το όραμα για το Φαληρικό
Με άξονες τη φύση, τον πολιτισμό, την άσκηση και την ψυχαγωγία, καθώς στην ανάπλαση θα ενσωματωθούν το γήπεδο του Τάε Κβο Ντο και η Πλατεία Νερού, τα έργα ανάπλασης θα εξασφαλίσουν την αρμονική συνέχεια της πόλης προς τη θάλασσα, που είχε αποκοπεί εδώ και έξι δεκαετίες. Το «Αέναον» Μητροπολιτικό Πάρκο θα συνδέσει την παραλιακή ζώνη του Παλαιού Φαλήρου με το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, την Καστέλλα, τον Πειραιά, αναβαθμίζοντας τα εν πολλοίς εγκαταλελειμμένα ολυμπιακά ακίνητα.
Δεδομένου ότι στην α’ φάση της ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου περιλήφθηκαν τα υπό ολοκλήρωση έργα υποδομών (μετατόπιση Ποσειδώνος και αντιπλημμυρικά), η νέα διακήρυξη δρομολογεί τη δημιουργία του μητροπολιτικού πάρκου, έκτασης 540 στρεμμάτων, με την προσθήκη 250 στρεμμάτων νέων χώρων πρασίνου. Το σύνολο της έκτασης 487.393 τ.μ. έχει παραχωρηθεί προς αξιοποίηση χωρίς αντάλλαγμα για 40 χρόνια στην Περιφέρεια Αττικής.
Επίσης, από την 1η Ιανουαρίου 2026 ξεκινάει και η επίσης 40ετής παραχώρηση από την ΕΤΑΔ του κλειστού γηπέδου του Τάεκ Βο Ντο και του περιβάλλοντος χώρου, διαμορφώνοντας έναν ενιαίο χώρο πρασίνου, αναψυχής και εκδηλώσεων στην Αθηναϊκή Ριβιέρα.
Η β’ φάση ανάπλασης αφορά σε έργα επιφανειακών διαμορφώσεων, κτηριακά έργα και δευτερεύουσες εγκαταστάσεις, καθώς και έργα λιμενικά εντός θαλάσσης. Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, που αποτελεί μια εφαρμογή της ιδέας του Ιταλού αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, προβλέπει τη σύνδεση του αστικού ιστού με τη θάλασσα μέσω πέντε εγκάρσιων θεματικών αξόνων, αφιερωμένων σε: Φύση & Επιστήμη, Πολιτισμό, Αθλητισμό, Εκδηλώσεις, Ναυταθλητισμό.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη φύτευση 4.000 δέντρων και 210.000 φυτών, ενώ θα κατασκευαστούν 5.700 τ.μ. περιβαλλοντικά φιλικών νέων εγκαταστάσεων. Θα δημιουργηθεί, ακόμη, ενιαίος πεζόδρομος – ποδηλατόδρομος, μήκους 1,4 χλμ., που αποτελεί τμήμα της «Αθηναϊκής Ριβιέρας», του αστικού περιπάτου των 17 χλμ. από την Καλλιθέα ως τη Βουλιαγμένη. Η διάρκεια των έργων είναι τρία χρόνια.
Αυτό που δεν περιλαμβάνεται στα έργα της ανάπλασης, αλλά μετατίθεται για επόμενη φάση είναι οι σχεδιαζόμενες προβλήτες. Οι ζώνες εκτέλεσης των έργων αφορούν μια έκταση 240,3 στρ. μεταξύ Κηφισού και Ιλισού, καθώς και ακόμη 222,9 στρ. μεταξύ Ιλισού και ανατολικού καναλιού – Ζώνη Βeach Volley και Ναυταθλητικής Μαρίνας.
Ο ανάδοχος του έργου θα αναλάβει τη συμπλήρωση και εξειδίκευση των μελετών σε τελικό στάδιο φυσικού σχεδιασμού, όπου απαιτείται, ώστε να υλοποιηθεί το έργο με την απαιτούμενη ποιότητα. Οι μελέτες του έργου απαιτούν αναθεωρήσεις και συμπληρώσεις σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα του χώρου και το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, όπως αναλυτικότερα επεξηγείται στα τεύχη του έργου.
Μεταξύ άλλων, οι προβλεπόμενες αναπλάσεις μεγάλης κλίμακας αφορούν σε διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου, ανάγλυφου και τοπίου για την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής και τη δημιουργία ενός Πάρκου μητροπολιτικής κλίμακας.
Σε αυτό περιλαμβάνονται γραμμικό αστικό Πάρκο επιφανείας περί τα 90 στρ. συνολικά, αθλητικές εγκαταστάσεις, δύο κολυμβητικές δεξαμενές, θεματικές παιδικές χαρές και χώροι κοινωνικών παιχνιδιών.
Ακόμη, θα διαμορφωθούν χώροι εκδηλώσεων, τεχνητός υγρότοπος, νέο πολυλειτουργικό κέντρο αθλοπαιδιών, χώροι εκδηλώσεων, κερκίδες και καθιστικά εκατέρωθεν του Ιλισού, εξέδρα δίπλα από τον πρώτο προβλήτα, γέφυρες και πεζογέφυρες (στα ανοιχτά τμήματα της Λ. Ποσειδώνος, νότια του Ιλισού, στο δυτικό κανάλι προς Κηφισό, πάνω από τις δεξαμενές νερού βόρεια του Ιλισού), ώστε να εξασφαλίζουν τη σύνδεση της πόλης με το Πάρκο, τη σύνδεση των επιμέρους ζωνών και την εσωτερική κινητικότητα με αρχές προσβασιμότητας.
Προβλέπονται, επίσης, Smart Park με πρόβλεψη κατασκευής υποδομών «Έτοιμες για το Μέλλον», ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κτηρίων και ενσωμάτωση ΑΠΕ, καθώς και αναβάθμιση του υποστηρικτικού κτιριακού έργου του Πάρκου.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
