Ο χορός των δισ. με τις επενδύσεις των private equity funds

Κερδίζουν έδαφος οι επενδύσεις των εταιρειών επιχειρηματικών συμμετοχών (private equity) στην Ελλάδα, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Invest Europe, που εκπροσωπεί τις εταιρείες του κλάδου, για το 2019.

Ωστόσο η καλή εικόνα οφείλεται κυρίως στις επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις (start-ups) και πολύ λιγότερο σε τοποθετήσεις σε πιο ώριμες επιχειρήσεις που αναζητούν κεφάλαια για το επόμενο στάδιο ανάπτυξης. Ειδικά σε αυτή την κατηγορία και παρά τα κατά καιρούς σχέδια διάφορων επενδυτών, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Απουσιάζουν, επίσης, οι επενδύσεις ξένων private equity funds, αν και η εικόνα βελτιώνεται ελαφρώς από την προς ολοκλήρωση συμφωνία για την Forthnet στην οποία εμπλέκεται η βρετανική BC Partners.

Εκπρόσωποι των ελληνικών εταιρειών private equity είχαν χθες τηλεδιάσκεψη με τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρ. Δήμα. Αν και η χώρα μας βρίσκεται αρκετά μακριά από τον μέσο όρο της Ευρώπης με βάση τις επενδύσεις εταιρειών private equity ως ποσοστό του ΑΕΠ (στο 0,054% με την Ε.Ε. στο 0,54%), τα στελέχη του κλάδου υποστηρίζουν πως η εικόνα δεν είναι ακριβής.

Πολλές επενδύσεις από private equity / venture capital πραγματοποιούνται στη χώρα μας –και άλλες χώρες της Ευρώπης - μέσω εταιρειών που έχουν έδρα το Λουξεμβούργο. Έτσι, στο Λουξεμβούργο εμφανίζεται η σχέση επενδύσεων venture capital ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 3,36%, με δεύτερη την Βρετανία με 1,49% και τρίτη την Γαλλία με 0,78%. Στην κατηγορία venture capital εντάσσονται επενδύσεις που απευθύνονται κυρίως σε νεοφυείς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αρχικά στάδιο ανάπτυξης.

Σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των επενδύσεων private equity / venture capital είχε η δράση των εννέα funds που δημιουργήθηκαν με τη στήριξη του Equifund, που συστάθηκε κυρίως με πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Πρόκειται για εταιρείες όπως οι Marathon VC, Metavallon, Uni.Fund, BigPi Ventures, Velocity Partners, Venture Friends 400W που επικεντρώνονται σε νεότερες καινοτόμες επιχειρήσεις, καθώς και για εταιρείες / funds όπως η EOS Capital Partners, Elikonos 2, Synergia Hellenic Fund IV που τοποθετούνται σε πιο ώριμες επιχειρήσεις που αναζητούν κεφάλαια για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.

Αν και δεν εμφανίζουν όλοι οι «παίκτες» την ίδια κινητικότητα, την τελευταία τριετία έχουν πραγματοποιηθεί αξιόλογες επενδύσεις, αλλά και σημαντικές «έξοδοι» όπως η πρόσφατη εξαγορά της ελληνικής Think Silicon, στην οποία είχε επενδύσει η Metavallon, από την αμερικανική Applied Materials.

Από την καλή χρονιά στα δύσκολα

Τώρα όλοι προσπαθούν να προβλέψουν τις επιπτώσεις της πανδημίας στις επενδύσεις, αλλά το 2019 ήταν η καλύτερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας με βάση τα κεφάλαια που «σήκωσαν» οι ευρωπαϊκές εταιρείες private equity.

Έφτασαν τα 109 δισ. ευρώ, με 578 funds και αύξηση 6% έναντι του 2018. Η πλειοψηφία των κεφαλαίων, το ιστορικό – ρεκόρ των 79 δισ. ευρώ, αντλήθηκαν από funds (buyout funds) που επενδύουν σε εξαγορές (συνήθως) πλειοψηφικών πακέτων επιχειρήσεων που έχουν ανάγκη από νέα κεφάλαια.

Ταυτόχρονα, όμως, πέρυσι ήταν και η καλύτερη χρονιά στην ιστορία με βάση τα κεφάλαια που επένδυσαν οι ευρωπαϊκές εταιρείες του κλάδου αφού έφτασαν τα 94 δισ. ευρώ με τα κεφάλαια να τοποθετούνται σε 7.902 επιχειρήσεις.

Οι επενδύσεις επικεντρώθηκαν σε τρεις κλάδους, την τεχνολογία (27%), τα καταναλωτικά προϊόντα και υπηρεσίες (23%) και τα προϊόντα ή υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις (19%).

Ο Eric de Montgolfier, διευθύνων σύμβουλος του Invest Europe, γράφει στην εισαγωγή της έρευνας με τα στοιχεία του 2019 πως 22.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης χρηματοδοτήθηκαν από private equity την περίοδο 2015 – 2019 με τις ΜμΕ να αποτελούν το 85% του χαρτοφυλακίου του κλάδου.

Ειδικά στον τομέα του venture capital, πέρυσι αντλήθηκαν περίπου 15 δισ. ευρώ για funds που τοποθετούνται σε νεοφυείς καινοτόμες επιχειρήσεις πανευρωπαϊκά, ενώ πραγματοποιήθηκαν 4.700 τέτοιες επενδύσεις, συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ. Το 56% από τα 11 δισ., δηλαδή περίπου έξι δισ. ευρώ, αφορούσαν νεοφυείς εταιρείες (start-ups).

Οι «έξοδοι» / αποεπενδύσεις των ευρωπαϊκών εταιρειών private equity ήταν πέρυσι μειωμένες καθώς έφτασαν τα 31 δισ. ευρώ. Οι επενδυτές αποχώρησαν από 3.533 ευρωπαϊκές εταιρείες, αριθμός που ήταν μικρότερος κατά 11% σε σχέση με το 2018. Κύρια μορφή «εξόδου» (34%) ήταν η πώληση του ποσοστού σε άλλη εταιρεία private equity. Ειδικά στον τομέα του venture capital πραγματοποιήθηκαν πέρυσι έξοδοι από 1.242 επιχειρήσεις συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ, κυρίως μέσω πώλησης του ποσοστού σε άλλη εταιρεία.

Το 25% των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν πέρυσι έγιναν, πάντως, σε εταιρείες με έδρα τη Βρετανία ή την Ιρλανδία, το 24% σε εταιρείες με έδρα τη Γαλλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία ή το Λουξεμβούργο, το 21% σε εταιρείες από Γερμανία, Αυστρία και Ελβετία. Το 17% σε εταιρείες από Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία, το 10% στην Σκανδιναβία και μόλις το 3% στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.