«Πυρετός» στα deal με δάνεια: Συναλλαγές άνω των 20 δισ. ευρώ

Μια «έκρηξη» συναλλαγών με προβληματικά δάνεια, αλλά και αύξηση των «κόκκινων» δανείων λόγω της πανδημίας, αναμένεται μέσα στους επόμενους 12 με 18 μήνες, ενώ οι εταιρείες διαχείρισης δανείων (loan servicers) εκτιμάται ότι θα παίξουν ρόλο στη διαδικασία εξυγίανσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα στις ανακτήσεις και διευκολύνοντας επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Ύστερα από μια περίοδο δυσκολιών στην εκτέλεση τιτλοποιήσεων και πωλήσεων δανείων, λόγω της αβεβαιότητας που δημιούργησε η κρίση της πανδημίας, οι τράπεζες επανέρχονται σε τροχιά εκτέλεσης συναλλαγών που είχαν προγραμματισθεί πριν το ξέσπασμα της νέας κρίσης, αξιοποιώντας και τις κρατικές εγγυήσεις του σχεδίου «Ηρακλής». Η πρώτη μεγάλη τιτλοποίηση που μπήκε στην τελική ευθεία, με την επιλογή επενδυτή, ήταν το σχέδιο “Galaxy” της Alpha Bank.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εταιρειών διαχείρισης δανείων, οι συναλλαγές θα επιταχυνθούν το προσεχές διάστημα. Όπως τόνισε ο Τάσος Πανούσης, πρόεδρος της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια & Πιστώσεις και διευθύνων σύμβουλος της doValue, μιλώντας σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ανωνύμων Εταιρειών και ΕΠΕ,

• «Το επόμενο διάστημα στην Ελλάδα η μεγαλύτερη εξέλιξη στον χρηματοπιστωτικό τομέα θα είναι η απόσχιση προβληματικών χαρτοφυλακίων από τους τραπεζικούς ισολογισμούς.
• Η εκτίμησή μας είναι ότι συνολικά χαρτοφυλάκια δανείων πάνω από €20 δισ. θα βγουν τους επόμενους 12-18 μήνες στην αγορά –κυρίως μέσω τιτλοποιήσεων αλλά και πωλήσεων, ενώ είναι σε εξέλιξη και οι διεργασίες για τη δημιουργία μιας asset management company με πρωτοβουλία της ΤτΕ.

Σε αυτή τη συγκυρία, όπως υπογράμμισε ο κ. Πανούσης, «η ύπαρξη αποτελεσματικών διαχειριστών, που μπορούν να αυξήσουν το επίπεδο των ανακτήσεων, θα αυξήσει αντίστοιχα και τις αποτιμήσεις αυτών των χαρτοφυλακίων με την όποια θετική διαφορά να ενισχύει απευθείας τα κεφάλαια των τραπεζών. Ταυτόχρονα, μια αποτελεσματικότερη διαχείριση είναι επωφελής και για τον Έλληνα φορολογούμενο, αφού το Ελληνικό Δημόσιο θα παράσχει εγγυήσεις για τα υψηλής διαβάθμισης ομόλογα των τιτλοποιήσεων».

Τα νέα «κόκκινα» δάνεια

Η εκτίμηση για συναλλαγές 20 δισ. καλύπτει τα παλαιά δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, τα οποία επιδιώκουν να «εκκαθαρίσουν» με γρήγορους ρυθμούς, ώστε να μειωθούν οι δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφιο ποσοστό ως το 2022 και να συγκλίνουν με το μέσο όρο της ευρωζώνης για να μπει σε τελική ευθεία η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.

Όμως, υπάρχει και μια μεγάλη, αν και απροσδιόριστη προς το παρόν, κατηγορία νέων «κόκκινων» δανείων, αυτά που θα δημιουργηθούν από τη νέα κρίση, και θα προέλθουν κυρίως από την κατηγορία των δανείων, ύψους άνω των 20 δισ. ευρώ, που έχουν τεθεί σε αναστολή πληρωμής λόγω της πανδημίας.

Ο κ. Πανούσης έκανε λόγο για «προσαρμογή σε ένα περιβάλλον προκλήσεων», υπογραμμίζοντας ότι «κάθε ύφεση φέρνει νέες αθετήσεις δανειακών υποχρεώσεων. Το ίδιο θα συμβεί και με την πανδημική κρίση». Αν και απέφυγε να προχωρήσει σε προβλέψεις για το ύψος των ΝΡΕ που θα προστεθούν στο ήδη υπάρχον απόθεμα, γνωστή είναι η εκτίμηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, ότι τα νέα «κόκκινα» δάνεια υπολογίζονται σε 8 – 10 δισ. ευρώ.

Όπως εξήγησε ο κ. Πανούσης, το ύψος των νέων προβληματικών δανείων «θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του δεύτερου λοκντάουν, αν θα είναι το τελευταίο, από το πόσο γρήγορα θα έχουμε το εμβόλιο, από το πόσο γρήγορα θα επιστρέψει η κανονικότητα στην οικονομία αλλά και στις καταναλωτικές συμπεριφορές -π.χ. για τη χώρα μας πού θα βρεθεί το 2021 η τουριστική κίνηση. Σε κάθε περίπτωση μιλάμε για αρκετά δισεκατομμύρια νέων προβληματικών δανείων, επομένως είναι σημαντικό να μην επιτρέψουμε να τελματωθούν, όπως συνέβη στο παρελθόν, τώρα που ξέρουμε ποιες είναι οι παρενέργειες. Οι εταιρείες διαχείρισης μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος».

Ο ρόλος των εταιρειών διαχείρισης

Οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων έχουν αναδειχθεί πλέον ως δεύτερος πόλος του τραπεζικού συστήματος, δίπλα στις τράπεζες, με βάση το ύψος των δανείων που διαχειρίζονται, τα οποία ξεπερνούν τα 90 δισ. ευρώ, όπως ανέφερε ο κ. Πανούσης. Οι περίπου 4.000 εργαζόμενοι των εταιρειών διαχείρισης προέρχονται, στην πλειονότητά τους, από τον τραπεζικό τομέα καθώς αυτός μετασχηματίζεται και αρκετά στελέχη του αναζητούν επαγγελματικές ευκαιρίες.

Οι εταιρείες διαχείρισης δανείων καλούνται να ισορροπήσουν ανάμεσα στις προσδοκίες των εντολέων τους, όπως υπογράμμισε ο κ. Πανούσης, δηλαδή τραπεζών και ιδιωτικών κεφαλαίων, που περιμένουν ανακτήσεις και απόδοση των κεφαλαίων τους, αλλά και «στις κοινωνικές ανάγκες που προκύπτουν για προστασία όσων πλήττονται από μια έκτακτη συγκυρία και ιδιαίτερα των πιο αδύναμων».

Για την υποστήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών, όπως σημείωσε ο κ. Πανούσης, οι εταιρείες διαχείρισης μέλη της Ένωσης «έχουν προχωρήσει, από τις αρχές του χρόνου, σε πάνω από 60.000  ρυθμίσεις δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, συνολικού ύψους 1.6 δισ. ευρώ σε χαρτοφυλάκια που βρίσκονται εκτός των τραπεζικών ισολογισμών».

Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις αυτές οι ρυθμίσεις περιλαμβάνουν και «κούρεμα», αφού, όπως τόνισε ο κ. Πανούσης, δόθηκαν «σε χιλιάδες δανειολήπτες λύσεις που περιλάμβαναν και άφεση χρέους».