H ανάγκη αλλαγής του μείγματος των μέτρων για την καταπολέμηση της πανδημίας επιβεβαιώθηκε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου που συγκάλεσε ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Σταύρος Καφούνης, με τη συμμετοχή του προέδρου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, κ. Αθ. Εξαδάκτυλου, και των καθηγητών Περιβαλλοντικής Μηχανικής, κ. Δημοσθένη Σαρηγιάννη, και Πνευμονολογίας & Εντατικής Θεραπείας, κ. Θ. Βασιλακόπουλου.
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΣΑ, η επαναλειτουργία του λιανεμπορίου, όπως τελικώς αποφασίστηκε, θα λειτουργήσει σαν βαλβίδα εκτόνωσης, τόσο οικονομικής όσο και κοινωνικής, καθώς είναι προφανές ότι και με τα καταστήματα κλειστά η κινητικότητα των πολιτών εμφανίζεται αυξημένη. Ο ίδιος σημείωσε ότι το λιανεμπόριο πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα από το ξεκίνημα της πανδημίας, χάνοντας συνολικά 10 δισ. ευρώ μέσα στο 2020, και ξεκαθάρισε ότι τώρα είναι στιγμή της ευθύνης, ώστε ο εμπορικός κόσμος να αποτελέσει το παράδειγμα και σύντομα να επανέλθουν στην κανονικότητα όλες οι κοινωνικές δραστηριότητες.
Ο κ. Καφούνης δεν παρέλειψε να σημειώσει την αγαστή συνεργασία με την Πολιτεία, υπογραμμίζοντας ότι έχουν υιοθετηθεί τα μέτρα στήριξης που οι έμποροι έχουν ζητήσει σχεδόν στο σύνολο τους. Υποστήριξε ωστόσο ότι το αδιάθετο εμπόρευμα αποτελεί τεράστιο πρόβλημα για αρκετές επιχειρήσεις ενώ και οι μεταχρονολογημένες επιταγές και οι υποχρεώσεις που έχουν μετατεθεί για αργότερα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με κάποιον τρόπο το επόμενο διάστημα, στο πρότυπο της σχεδιαζόμενης υποστήριξης των επιχειρήσεων εστίασης.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, κ. Εξαδάκτυλος, προϊδέασε ήδη από νωρίς για το άμεσο άνοιγμα των καταστημάτων, επισημαίνοντας ότι το λιανεμπόριο δεν είναι ακίνδυνο μεν, ενέχει μικρότερο ρίσκο σε σχέση με άλλες δραστηριότητες δε. Ο ίδιος σημείωσε εμφατικά ότι τα στοιχεία παραμένουν αρνητικά σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας, κι αυτό αποτελεί απροσδόκητη εξέλιξη, όμως τόνισε ότι επιθυμία και των λοιμοξιολόγων είναι να στηριχθεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, καθώς αυτό «συνιστά και θέμα δημοκρατίας».
Στο ίδιο μοτίβο, ο κ. Βασιλακόπουλος έκανε λόγο για την ανάγκη «ανακατεύθυνσης των επαφών» σε λιγότερο επικίνδυνους χώρους, υπογραμμίζοντας ότι ο δείκτης 6% που εκτιμάται ως η επιβάρυνση του λιανεμπορίου στην διασπορά του ιού εκτοξεύεται σήμερα σε 25%, εξαιτίας των ανοργάνωτων επαφών σε φιλικά σπίτια που δεν ελέγχονται. Ο κ. Βασιλακόπουλος σημείωσε ότι δεν μιλάμε για «άνοιγμα», όταν τα κρούσματα παραμένουν τόσο υψηλά, αλλά για «ανακατεύθυνση της κίνησης», με ενισχυμένα μέτρα προστασίας.
Για μία βελτιωμένη κανονικότητα έκανε λόγο από την πλευρά του και ο κ. Σαρηγιάννης, αναγνωρίζοντας ότι η ελλιπής εφαρμογή των υπαρχόντων μέτρων έχει αυξήσει την επιβάρυνση από τον μεταλλαγμένο ιό κατά 25%. Το δε click away που τελικώς αποφασίστηκε να ισχύσει από την προσεχή Δευτέρα εκτιμάται ότι επιβαρύνει σε ποσοστό 4%. Κρίσιμο ωστόσο για τον ίδιο είναι να υπάρξει μέριμνα για την εγκατάσταση μηχανισμών απολύμανσης του αέρα στους εσωτερικούς χώρους των καταστημάτων, μεγάλων και μικρών, κίνηση που θα μπορούσε ενδεχομένως και να επιδοτηθεί.
Το λιανικό εμπόριο μέσα στην πανδημία και οι προοπτικές του, αποτέλεσε και το θέμα της διαδικτυακής συζήτησης που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 30 Μαρτίου από το ΙΟΒΕ, με προσκεκλημένους ομιλητές τον πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, κ. Γ. Καρανίκα, τον πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος, κ. Α. Μάκρη, και τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, κ. Κ. Μαχαίρα, με συντονιστή τον γενικό διευθυντή του ΙΟΒΕ, κ. Ν. Βέττα.
Κοινή διαπίστωση των ομιλητών υπήρξε το γεγονός ότι το λιανεμπόριο υπέστη μία βίαιη αναπροσαρμογή το τελευταίο έτος, καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο ενισχύθηκε απότομα αιφνιδιάζοντας τις επιχειρήσεις που ήταν εν πολλοίς ανέτοιμες να το υποστηρίξουν σε τέτοιο βαθμό. Ωστόσο, όπως σημείωσε ο κ. Μάκρης, από 5% - 6% που ήταν η συμβολή του e-commerce στον συνολικό εμπορικό τζίρο των επιχειρήσεων κατά μέσο όρο έως το 2019, το ποσοστό άγγιξε ακόμη και το 65%-85% σε κάποιες περιπτώσεις στο τέλος του 2020 και στο αποκορύφωμα των περιορισμών, ενώ αναμένεται να περιοριστεί σε 20% περίπου, όταν επανέλθει η κανονικότητα. Ο ίδιος πάντως εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι από τις αυξημένες καταθέσεις των καταναλωτών θα κατευθυνθεί σημαντική μερίδα προς το λιανεμπόριο το προσεχές διάστημα.
Από την πλευρά του, ο κ. Καρανίκας σημείωσε ότι στα θετικά της επίδρασης της πανδημίας συγκαταλέγεται η στροφή των επιχειρήσεων στην ελληνική παραγωγή, καθώς ειδικά σε ό,τι αφορά την ένδυση και την υπόδηση, παρατηρήθηκε σημαντική τόνωση της χονδρικής, τάση που πρέπει να διατηρηθεί και την επόμενη ημέρα. Ο ίδιος επεσήμανε εντούτοις ότι οι απώλειες σε τζίρο στις κατηγορίες αυτές αλλά και τα καλλυντικά προσέγγισαν ακόμη και το 45% τη χρονιά που πέρασε, δυσχεραίνοντας τις συνθήκες και για το άμεσο μέλλον.
Σε ό,τι αφορά τον κλάδο των σούπερ μάρκετ και των καταστημάτων τροφίμων γενικότερα, ο κ. Μαχαίρας εκτίμησε ότι τα κέρδη που αποκόμισαν στην διάρκεια της πανδημίας είναι πρόσκαιρα, καθώς έρχονται σαρωτικές αλλαγές που θα αφορούν τόσο την ποιότητα, όσο και την ταχύτητα και την τιμή. Ο ίδιος σημείωσε ότι τα e-groceries θα αποκομίσουν ποσοστό έως και 15% του συνολικού τζίρου των τροφίμων, μέσα στην επόμενη διετία, καθώς η γενιά Gen Z θα αναδειχθεί σε βασική καταναλωτική ομάδα και στην χώρα μας, πραγματοποιώντας το 40% των αγορών.
Στο περιβάλλον αυτό, ο κ, Μαχαίρας εκτίμησε ότι νέοι παίκτες θα έλθουν στην αγορά, που θα απαντούν στις διαφοροποιημένες απαιτήσεις της νέας γενιάς καταναλωτών, οξύνοντας τον ανταγωνισμό περαιτέρω, ενώ εκτίμησε ότι δύο τάσεις θα υπερισχύσουν: οι έμποροι που θα δίνουν έμφαση στην ποιότητα αλλά και την αυξημένη τιμή, και οι discounters, με κύριο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την χαμηλή τιμή.
Κλείνοντας τη συζήτηση, ο κ. Βέττας τόνισε ότι η ενίσχυση των soft skills, δεξιοτήτων που σχετίζονται με την συναισθηματική νοημοσύνη κι επηρεάζουν ευθέως την διαδικασία της πώλησης, πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τον εμπορικό κόσμο στο μέλλον, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη θα εξελίσσεται αναλαμβάνοντας την διεκπεραίωση του back office των επιχειρήσεων. Οι δεξιότητες αυτές μάλιστα κρίνονται αναγκαίες και σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, την βαριά βιομηχανία της χώρας μας που ενισχύει και τον εμπορικό τζίρο. Το στοιχείο αυτό υπογράμμισε και ο πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, υπογραμμίζοντας ότι είναι αναγκαία η αναβάθμιση των δεξιοτήτων των στελεχών, καθώς οι απαιτήσεις για ταχύτητα, ποιότητα και φθηνή τιμή θα διαμορφώσουν το επιχειρηματικό τοπίο του μέλλοντος.