Κέρδη που αντιστοιχούν στο 1/3 του ΑΕΠ φέρνει το Ταμείο Ανάκαμψης

Ώθηση 7 ποσοστιαίων μονάδεων στο ΑΕΠ, δημιουργία 180.00 - 200.000 νέων θέσεων εργασίας και δημοσιονομικές ανάσες με αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 2,8 μονάδες του ΑΕΠ ή πάνω από 5 δισ. ευρώ έως το 2026 θα φέρει η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, όπως προκύπτει από τη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος που ενσωματώνεται στο αναλυτικό σχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η συνδυαστική επίδραση των επιχορηγήσεων, των δανείων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορεί να αυξήσει το επίπεδο του πραγματικού Α.Ε.Π. της Ελλάδας κατά την περίοδο 2021-2026, σωρευτικά, κατά ποσό ίσο με περίπου το 1/3 του ΑΕΠ του 2020 και κατά περίπου 7 ποσοστιαίες μονάδες το 2026 σε σχέση με το σενάριο βάσης.

Αυτό συνεπάγεται θετική συμβολή στο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ κατά περίπου 1,15 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο κάθε χρόνο τη περίοδο 2021-2026. Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ διατηρείται και μακροπρόθεσμα λόγω της θετικής μόνιμης επίδρασης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η μόνιμη αύξηση του πραγματικού Α.Ε.Π. σε βάθος 20ετίας υπολογίζεται στις 6,5 μονάδες στο ΑΕΠ κάθε έτος, σε σχέση με το σενάριο βάσης.

Κατά την περίοδο 2021-2026, το σχέδιο αυξάνει τις ιδιωτικές επενδύσεις και την απασχόληση περισσότερο από 20% και περίπου 4% αντίστοιχα, με τα κέρδη απασχόλησης να αντιστοιχούν σε 180.000-200.000 νέες θέσεις εργασίας. Οι θέσεις αυτές διατηρούνται μακροπρόθεσμα, δηλαδή είναι μόνιμες, όπως επίσης μόνιμη αύξηση καταγράφεται και στο επίπεδο της ιδιωτικής επένδυσης.

Η εφαρμογή του σχεδίου αυξάνει το λόγο των φορολογικών εσόδων προς το ΑΕΠ κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες, δημιουργώντας έτσι δημοσιονομικό χώρο που επιτρέπει τη μείωση των φόρων ή/και την αύξηση των δημόσιων δαπανών, κάτι που μπορεί να δώσει περαιτέρω ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα από αυτήν που προβλέπεται στο σενάριο βάσης.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η οικονομική επέκταση που χρηματοδοτείται από τα δάνεια που διοχετεύονται προς τον ιδιωτικό τομέα, έχουν μεγαλύτερη επίδραση στο ΑΕΠ απ’ ό,τι οι επιχορηγήσεις. Αυτό εξηγείται από τη σημαντική αύξηση της ζήτησης για ιδιωτικές επενδύσεις και της συσσώρευσης αποθέματος ιδιωτικού κεφαλαίου, καθώς επίσης και από την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας που ωθεί σημαντικά τις εξαγωγές. Χωρίς τα δάνεια, η επέκταση που χρηματοδοτείται από τις επιχορηγήσεις εκτοπίζει (crowds out) τις ιδιωτικές επενδύσεις βραχυπρόθεσμα, ενώ ταυτόχρονα οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού που επηρεάζει αρνητικά την ζήτηση για εξαγωγές.

Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις

Καταγράφοντας τις εκτιμήσεις των επιδράσεων των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις μακροοικονομικές μεταβλητές, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την επίδραση των επιχορηγήσεων και των δανείων η μελέτη επισημαίνει ότι η υπόθεση εργασίας είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις έχουν μόνιμο χαρακτήρα, το οποίο σημαίνει ότι η οικονομία μετακινείται προς μια νέα μακροχρόνια ισορροπία. Σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τον ανταγωνισμό, η επίδραση πρώτης τάξης είναι μια μείωση της τιμής των εγχώριων αγαθών, κάτι το οποίο αυξάνει την ζήτηση για εγχώρια αγαθά και μειώνει τη ζήτηση για εισαγωγές (υποκατάσταση εισαγωγών). Το υψηλότερο επίπεδο ζήτησης οδηγεί σε αύξηση της ζήτησης για εργασία και επενδύσεις, κάτι το οποίο αυξάνει το επίπεδο του ΑΕΠ.

Ως αποτέλεσμα, το ΑΕΠ και οι επενδύσεις αυξάνονται κατά 1,25% και 2,35%, αντιστοίχως. Η διεύρυνση της φορολογικής βάση οδηγεί σε αύξηση των φορολογικών εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 0,51 ποσοστιαίες μονάδες. Σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις που προωθούν μεγαλύτερη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, αυτές, υποθέτοντας σταθερές τις τιμές όλων των άλλων εξωγενών μεταβλητών και παραμέτρων του υποδείγματος, οδηγούν σε ευνοϊκή μεταβολή των συνθηκών παραγωγής των εγχώριων επιχειρήσεων, αυξάνοντας έτσι το επίπεδο απασχόλησης.

Παράλληλα, οδηγούν σε αλλαγή των όρων εμπορίου προς όφελος της εσωτερικής παραγωγής, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε αύξηση των εξαγωγών. Μέσα από αυτά τα κανάλια, η μεταρρύθμιση δημιουργεί αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ και των ιδιωτικών επενδύσεων κατά 3,52% και 4,68% αντίστοιχα σε μακροπρόθεσμη βάση. Η αύξηση του εισοδήματος από εργασία και της ιδιωτικής κατανάλωσης οδηγούν σε αύξηση του λόγου φορολογικών εσόδων προς ΑΕΠ κατά 1,47 ποσοστιαίες μονάδες μακροπρόθεσμα.

Τελικά, οι μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την παραγωγικότητα, οδηγούν σε αύξηση της οριακής παραγωγικότητας των ιδιωτικών συντελεστών παραγωγής και μειώνουν τα πραγματικά οριακά κόστη, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αυξήσουν τη ζήτηση για επενδύσεις και εργασία, και να μειώσουν τις τιμές των εγχώρια παραγόμενων αγαθών, αυξάνοντας έτσι τις εξαγωγές αλλά και την κατανάλωση. Μακροπρόθεσμα, το ΑΕΠ και οι επενδύσεις αυξάνουν κατά 1,19% και 1,44%, αντιστοίχως.

Στο σύνολο τους, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις συνδυαστικά μπορούν να συνεισφέρουν στο ρυθμό ανάπτυξης του Α.Ε.Π. 0,43 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο κάθε χρόνο την περίοδο 2021-2026. Οι μεταρρυθμίσεις έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν το επίπεδο του πραγματικού προϊόντος, των ιδιωτικών επενδύσεων και της απασχόλησης κατά περίπου 6%, 8,5% και 4%, αντιστοίχως, μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να διευρύνουν μόνιμα τη φορολογική βάση και να οδηγήσουν σε αύξηση των φορολογικών εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες.