Η Ελλάδα στο κυνήγι μιας έκπληξης με αναβάθμιση από Moody's και DBRS

Η πλειοψηφία της αγοράς κρατά μικρό καλάθι αναφορικά με τις σημερινές αξιολογήσεις της ελληνικής οικονομίας από τη Moody΄s και την DBRS Morning Star. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού πλέον όλοι οι οίκοι αξιολόγησης λόγω του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης μελετούν και επεξεργάζονται νέα δεδομένα όπως οι πληθωριστικές τάσεις, η αγοραστική δύναμη των πολιτών και ο εκτροχιασμός των δημοσιονομικών μεγεθών λόγω των μέτρων στήριξης.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και οι αισιόδοξοι που προβάλουν τα δικά τους επιχειρήματα και πιστεύουν ότι τουλάχιστον ένας οίκος θα πάει κόντρα στο ρεύμα και θα αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σήμερα το βράδυ.

Για παράδειγμα, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας με 7,7% το δεύτερο τρίμηνο ήταν πραγματικά μια έκπληξη, καθώς δεν υπάρχουν και πολλές οικονομίες στον κόσμο με τέτοιο ρυθμό ανάπτυξης. Τουρισμός και Ναυτιλία καταγράφουν υψηλές επιδόσεις και δεν επηρεάστηκαν από τις προκλήσεις του παγκόσμιου οικονομικού περιβάλλοντος. Πρόσφατα, άλλωστε, με δηλώσεις του στο Business Daily ο Steffen Dyck, Senior Vice President της Moody's, αναθεώρησε προς τα πάνω το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας  για το 2022, από το 3% που ήταν η αρχική εκτίμηση, στο 5%.

Επίσης, παρά τα γενναία μέτρα στήριξης, δεν υπάρχει  ορατός κίνδυνος να ξεφύγουμε από τις δημοσιονομικές μας δεσμεύσεις. Ο φόβος των εκλογών μέσα στο Φθινόπωρο απομακρύνθηκε, τα κόκκινα δάνεια των συστημικών τραπεζών μειώθηκαν δραστικά (η έκθεση της JP Morgan πριν από λίγες ημέρες τις αποθέωσε λέγοντας ότι είναι σε θέση να υπεραποδώσουν σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους) , οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα ενισχύσουν τις επενδύσεις και την απασχόληση, ενώ έχει προκύψει  και άλλος ένα παράγοντας που ενδεχομένως παίξει ρόλο σε μια τυχόν αναβάθμιση: Η μικρή Ελλάδα φαίνεται να είναι μπροστά από τις εξελίξεις από άλλες μεγάλες χώρες σε ότι αφορά στην ενεργειακή επάρκεια. Με τον επιπλέον πλωτό σταθμό LNG στη Ρεβυθούσα περιορίζει τις πιθανότητες ενός ενεργειακού black out και με τη φορολόγηση υπερκερδών που ήδη εφαρμόζει στις ενεργειακές εταιρείες εξασφαλίζει τα κεφάλαια ώστε να χρηματοδοτήσει τα τιμολόγια των καταναλωτών.

Το «θαύμα» της επενδυτικής βαθμίδας

Η μεγάλη εικόνα όμως παραμένει: Εν μέσω της μεγάλης αβεβαιότητας που προκαλεί ο πόλεμος και η ενεργειακή κρίση, δύσκολα κάποιος θα σε αναβαθμίσει και μάλιστα να σου δώσει και επενδυτική βαθμίδα (investment grade), αν πρόκειται για την DBRS Morning Star.

Η τελευταία είχε αναβαθμίσει στις 18 Μαρτίου 2022 την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από BB σε ΒΒ High, με σταθερή προοπτική από θετική. Στην κλίμακα αξιολόγησης της DBRS η Ελλάδα απέχει μόνο ένα «σκαλοπάτι» από την επενδυτική βαθμίδα, ώστε να χαρακτηριστούν πάλι τα ελληνικά ομόλογα ασφαλή για τους επενδυτές. Τυχόν αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα, έστω και στην κλίμακα αξιολόγησης της DBRS, αρκεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να εξισώσει τα ελληνικά ομόλογα με όλα τα υπόλοιπα ώστε να συμμετέχουν στα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΚΤ, καθώς και σε όποιο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, χωρίς να χρειάζονται ειδικές αναφορές και ξεχωριστές δράσεις.

Στην κλίμακα αξιολόγησης της Moody΄s η Ελλάδα απέχει τρία «σκαλοπάτια» από την επενδυτική βαθμίδα. Ο οίκος, τρεις φορές: τον Μάιο του 2021, τον Νοέμβριο του 2021 και το Μάρτιο του 2022, ενώ είχε προγραμματίσει την αξιολόγηση του αξιόχρεου της Ελλάδος είχε τηρήσει σιγή ιχθύος και δεν είχε μεταβάλει την αξιολόγησή της. Αυτή είχε διαμορφωθεί τον Νοέμβριο του 2020 όταν ο οίκος είχε αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος στο Βa3 με σταθερές προοπτικές.

Η ιδιαιτερότητα της Moody΄s και οι βαθμολογίες των άλλων οίκων

Η Moody’s είναι «κουμπωμένη» με την Ελλάδα καθώς το 2010, όταν όλα τα στοιχεία έδειχναν χρεοκοπία, μας είχε σε υψηλά ratings και στη συνέχεια όπως ήταν εύλογο κατηγορήθηκε για αυτό. Η Moody΄s έχει περιθώριο για μια αναβάθμιση που θα δώσει τον απαραίτητο «αέρα» στις νέες εκδόσεις των τραπεζών για καλύτερα επιτόκια αλλά και στις επόμενες εκδόσεις χρέους του ελληνικού δημοσίου. Επίσης, μια αναβάθμιση θα βοηθήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις στην αναζήτηση δανεισμού με χαμηλές τιμολογήσεις, θα δώσει περισσότερη αξία στις καλύψεις του «Ηρακλή» και θα δώσει ώθηση στο Χρηματιστήριο.

Υπενθυμίζεται πως στις 22 Απριλίου του 2022 η S&P αναβάθμισε το αξιόχρεο της ελληνικής σε «ΒΒ+», από «ΒΒ» διατηρώντας σταθερές τις προοπτικές για το επόμενο διάστημα. Μετά την αναβάθμιση αυτή, η Ελλάδα απέχει ένα «σκαλοπάτι» από την επενδυτική βαθμίδα, με βάσει τη λίστα που καταρτίζει ο οίκος S&P.

Τέλος, η  Fitch, τον περασμένο Ιούλιο διατήρησε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στο BB, δύο «σκαλοπάτια» απόσταση από την επενδυτική βαθμίδα αλλά με θετικές προοπτικές,  κάτι που αποτελεί προάγγελο αναβάθμισης.

Στόχος της κυβέρνησης παραμένει μέσα από νέες αναβαθμίσεις το 2022 να «πιάσουμε» την επενδυτική βαθμίδα το πρώτο εξάμηνο του 2023 από την πλειοψηφία των οίκων αξιολόγησης. Η επόμενη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας είναι προγραμματισμένη από την S&P στις 21 Οκτωβρίου 2022.