Η προσφορά είναι μια από τις μεγαλύτερες πηγές ευτυχίας, όπως δείχνουν πολλές μελέτες. Επίσης, υπάρχει ένα κινέζικο ρητό που λέει: «Αν θέλεις ευτυχία για μια ώρα, πάρε έναν υπνάκο. Αν θέλεις ευτυχία για μια μέρα, πήγαινε για ψάρεμα. Αν θέλεις ευτυχία για έναν χρόνο, κληρονόμησε μια περιουσία. Αν θέλεις ευτυχία για μια ζωή βοήθησε κάποιον».
Αν ισχύουν οι μελέτες και το ρητό τότε ο Χρήστος Αλεφάντης πρέπει να είναι ευτυχισμένος για πάντα, καθώς είναι η ψυχή της «Σχεδίας», ιδρυτής και διευθυντής σύνταξης του μοναδικού ελληνικού περιοδικού δρόμου που στηρίζει τους άστεγους συνανθρώπους μας. Ο ιδρυτής του περιοδικού μίλησε στο Businessdaily.gr για τη «Σχεδία», τους άστεγους, γενικά τους άπορους και την προσφορά.
Ο Χρήστος Αλεφάντης είναι δημοσιογράφος περισσότερα από 30 χρόνια. Τη μισή ζωή του, την πέρασε στην Αυστραλία, καθώς γεννήθηκε στη Μελβούρνη από μετανάστες γονείς. Εκεί, δημοσιογραφούσε σε διάφορα ελληνόφωνα μέσα, ενώ το 2005 ήρθε στην Ελλάδα και συνέχισε να εξασκεί το επάγγελμα που γνώριζε στα περιοδικά «Γαλέρα», «Έψιλον», στην εφημερίδα «Ποντίκι». Το 2013 άφησε πίσω του μια ακμάζουσα καριέρα για να δημιουργήσει και να διευθύνει το μοναδικό περιοδικό δρόμου στην Ελλάδα, τη «Σχεδία» και τα παράπλευρα έργα που υποστηρίζει, όπως η Εθνική Ποδοσφαιρική Ομάδα Αστέγων της Ελλάδας.
Από το 2013 που ξεκίνησε να κυκλοφορεί για πρώτη φορά στους δρόμους της Αθήνας μέχρι και σήμερα έχει καταφέρει να αλλάξει τις ζωές αρκετών συνανθρώπων μας και να χαρίσει χαμόγελα και αξιοπρεπή διαβίωση σε όλους όσους ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
- Πώς προέκυψε η «Σχεδία»;
Το 2007, όταν ζούσα στην Αυστραλία, διάβασα σε μια εφημερίδα ότι υπάρχει στη χώρα Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου αστέγων. Λίγο αργότερα επέστρεψα στην Ελλάδα και πήγα στο περιοδικό Γαλέρα. Ακριβώς απέναντι από το παράθυρο του γραφείου μου, υπήρχε ένα εγκαταλελειμμένο κτίριο. Κάθε πρωί έβλεπα να ανοίγει ένα παράθυρο, να βγαίνουν τρεις άνθρωποι, να κλείνουν το παντζούρι, να βάζουν ένα τούβλο, κάτι σαν κλειδί στην πόρτα, να φεύγουν και να επιστρέφουν το βράδυ. Ξεκίνησα να αναρωτιέμαι που πάνε, που τρώνε, πως ζουν. Το καλοκαίρι του 2006 με αφορμή το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γερμανίας, σκεφτήκαμε στη Γαλέρα να κάνουμε ένα θέμα για το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων. Όταν βγήκε το θέμα, σκέφτηκα να φτιάξουμε και εμείς μια ποδοσφαιρική ομάδα αστέγων.
Έστειλα ένα γράμμα στους διοργανωτές του Παγκόσμιου Κυπέλλου Αστέγων και δέχτηκαν. Μετά από μερικούς μήνες, τον Μάρτιο του 2007 στο Ρουφ βρέθηκαν δεκαέξι άνθρωποι με παπούτσια και κάλτσες που αγοράσαμε βερεσέ από ένα μαγαζί στην Θεμιστοκλέους για να ξεκινήσει η πρώτη προπόνηση της Εθνικής Ποδοσφαιρικής Ομάδας Αστέγων. Τον Ιούλιο του 2007 ήταν η πρώτη μας συμμετοχή στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Είχαμε πρώτα ομάδα και μετά περιοδικό. Μας πήρε έξι χρόνια να βγάλουμε τη «Σχεδία».
- Το περιοδικό απευθύνεται μόνο στους άστεγους;
Οι πωλητές της «Σχεδίας» μπορεί να είναι άστεγοι, μακροχρόνια άνεργοι, γενικά άνθρωποι που ζουν και επιβιώνουν βαθιά κάτω από το όριο της φτώχειας. Υπάρχουν μικροπωλητές που κάποτε ζούσαν σε παγκάκια και τώρα έχουν μετακομίσει σε ξενώνες, ή ακόμα και σε φθηνά, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα.
Έχουν περάσει εκατοντάδες πωλητές, περισσότεροι από 600 άνθρωποι, έστω και για λίγες ημέρες. Η «Σχεδία» δεν κάνει διακρίσεις και δέχεται τους πάντες, ακόμη και αν φύγουν μπορούν να ξαναγυρίσουν. Το κόκκινο γιλέκο είναι πάντα εκεί και τους περιμένει παρήγορα να τους ζεστάνει και να τους προσφέρει όσες ευκαιρίες χρειαστούν. Σημειώνεται ότι τα περιοδικά δρόμου δεν πωλούνται στα συνήθη σημεία διάθεσης Τύπου. Πωλούνται αποκλειστικά και μόνο στους δρόμους της πόλης από διαπιστευμένους πωλητές.
- Έχετε δημιουργήσει εστιατόριο των απόρων;
Ναι, πρόκειται για τον χώρο εστίασης «Σχεδία home». Το εστιατόριο δημιουργήθηκε το 2019 και τις συνταγές έχει επιμεληθεί ο γνωστός σεφ με αστέρι Michelin, Λευτέρης Λαζάρου, ενώ εκπαίδευσε και τους πρώτους μάγειρες, πρώην πωλητές «Σχεδίας».
Ο λόγος ύπαρξης του εστιατορίου ήταν να εμφανιστούν και άλλες θέσεις εργασίας. Βάλαμε τρία κριτήρια για να εργαστεί κάποιος στην κουζίνα μας. Να είναι άνω των 50 ετών, να έχει βράσει ένα αβγό, εφόσον εκπαιδεύτηκε από τον Λαζάρου και να είναι άπορος. Με αυτόν τον τρόπο βρήκαμε εργασία σε ανθρώπους που δύσκολα θα τους προσλάμβανε κάποιος. Θέλαμε περιθωριοποιημένους ανθρώπους χωρίς εργασία. Ότι κάνουμε είναι τόσο ξεκάθαρο, γίνεται για να δημιουργηθούν ευκαιρίες.
Και δεν είναι μόνο η εργασία. Οι άνθρωποι που περνούν το κατώφλι της «Σχεδίας» έχουν χάσει τα πάντα. Οικογένεια, δουλειά, σπίτι, χρήματα. Οπότε, σύμφωνα με τον ίδιο, προσπαθούν να τους υποστηρίξουν, να νιώσουν καλά, να γαληνέψει η ψυχή τους μέσω και πολιτισμικών κινήσεων. Για τους ανθρώπους της «Σχεδίας» οι πολιτιστικές δράσεις είναι παράλληλοι δρόμοι και βασικό συστατικό το πως σκέπτονται και λειτουργούν. Υπάρχουν πολλές δράσεις, όπως το «Σχεδία art», ποδοσφαιρική ομάδα, θεατρική, πετάνγκ, χορωδία και οι «Αόρατες Διαδρομές».
- Τι είναι το «Σχεδία art»;
Είναι ένα κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόγραμμα στο οποίο συναντιούνται η αγάπη, η αλληλεγγύη, η εκπαίδευση, η συμμετοχή, η κοινωνική επανένταξη, η δημιουργία, η κοινωνική επιχειρηματικότητα, η καινοτομία και η ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης.
Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η δημιουργία ευκαιριών για την ενεργοποίηση, περαιτέρω εκπαίδευση και επιμόρφωση, με την παράλληλη δημιουργία προοπτικών απασχόλησης σε συμπολίτες που είναι άστεγοι ή ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Η πρώτη ομάδα ωφελούμενων του προγράμματος αποτελούνταν από ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και πωλούσαν το περιοδικό «Σχεδία». Οι ωφελούμενοι εκπαιδεύτηκαν (και εξακολουθούν να εκπαιδεύονται) ώστε να μπορούν οι ίδιοι να δημιουργήσουν αντικείμενα υψηλής ποιότητας από χαρτί (από μολύβια μέχρι τσάντες, σκουλαρίκια, σουβέρ, κ.ά.).
Τα αντικείμενα αυτά διατίθενται στο πωλητήριο-εκθετήριο του εστιατορίου «Σχεδία home», αλλά σε επιλεγμένα καταστήματα, μουσεία, γκαλερί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εξασφαλίζοντας, όπως είναι ο βασικός στόχος του προγράμματος, ένα έσοδο στους ωφελούμενους και προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης αυτού του μοντέλου κοινωνικής υποστήριξης και επιχειρηματικότητας.
- Τι ακριβώς αφορούν οι «Αόρατες Διαδρομές»
Μετά το περιοδικό δρόμου, το 2014 ακολούθησε το νέο εγχείρημα της «Σχεδίας» που ήταν οι περιηγήσεις στην Αθήνα. Στα πρότυπα αντίστοιχων περιηγήσεων που διοργανώνονται από περιοδικά δρόμου του εξωτερικού (Μόναχο, Αμβούργο, Βασιλεία, Λονδίνο κ.ά.), οι ‘Αόρατες Διαδρομές’ περιλαμβάνουν κάποιες από τις σημαντικότερες κοινωνικές δομές του κέντρου της πόλης (συσσίτια, υπνωτήρια, κέντρα απεξάρτησης, κέντρα ημέρας κ.ά).
Οι οδηγοί δίνουν πληροφορίες για τις υπηρεσίες που παρέχει κάθε δομή, αλλά και πώς οι ίδιοι έχουν βιώσει ή εξακολουθούν να βιώνουν τη ζωή στο δρόμο, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ποιότητα των υπηρεσιών, την ανθρωπογεωγραφία των δομών και του δυναμικού τους, που πασχίζει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του αγώνα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά και της διαφύλαξης της αξιοπρέπειάς μας, ως άτομα και ως κοινωνία.
Αυτό είναι και το σημαντικότερο στοιχείο των «Αόρατων Διαδρομών». Η προσωπική αφήγηση. Η μετάδοση, µε άλλα λόγια, της βιωματικής εμπειρίας των οδηγών από τη ζωή στο δρόμο. Βασικός στόχος των περιηγήσεων είναι να ενεργοποιήσουν τον ίδιο τον άνθρωπο-οδηγό. Να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες να υποστηρίξει τον εαυτό του, να εκπαιδευτεί, να κάνει ένα ακόμη βήμα προς την κοινωνική επανένταξη. Η αρχή της κινητοποίησης είναι η γνώση και η ευαισθητοποίηση.
- Ποιος είναι ο στόχος και το όραμά σας;
Διαρκής στόχος παραμένει η στήριξη της προσπάθειας των αστέγων και των κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων να ενταχθούν ή να επανενταχθούν στον κοινωνικό ιστό. Μέσα στο «Σχεδία home» και συγκεκριμένα από το ταβάνι κρέμονται πολλά περίτεχνα χάρτινα σπιτάκια - φωτιστικά, ενώ στο υπόστεγο έξω από το εστιατόριο, πολύχρωμα χάρτινα καραβάκια. Για την ακρίβεια 54 χάρτινα σπιτάκια. Κάθε σπιτάκι είναι κι ένας πωλητής της «Σχεδίας» που δεν είναι πλέον άστεγος, ενώ κάθε καραβάκι αντιπροσωπεύει πάλι τους πρώην πωλητές που κατάφεραν να βρουν άλλη εργασία. Από τότε που άνοιξε αυτός ο χώρος, το όραμά μου είναι μία μέρα να κλείσει επειδή δεν θα χρειάζεται να υπάρχει πια.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
