Εκπλήσσει και τους πιο αισιόδοξους η bull market στο Χρηματιστήριο Αθηνών που ήδη μετρά κέρδη άνω του 40% από τα τέλη Οκτωβρίου. Οι μεγάλες εισροές ξένων κεφαλαίων στην αγορά επιβεβαιώνουν την αλλαγή παραδείγματος στην αποτίμηση των ελληνικών μετοχών, οι οποίες αντιμετωπίζονται πλέον από τους ξένους διαχειριστές σαν να έχει επανέλθει το ΧΑ στα... σαλόνια των ανεπτυγμένων αγορών.
Η χθεσινή συνεδρίαση έδειξε ότι οι ξένοι διαχειριστές είναι έτοιμοι να αναλάβουν πρόσθετο ρίσκο στο ΧΑ, όταν δεν υπάρχει στον άμεσο ορίζοντα κάποια σοβαρή απειλή διεθνούς αναταραχής, οδηγώντας την ελληνική αγορά σε σημαντική υπεραπόδοση έναντι των ευρωπαϊκών (χθες ο Γενικός Δείκτης ξεπέρασε με διαφορά τον Stoxx 600, κερδίζοντας 1,44% έναντι 0,41%).
Οι νέες ανακοινώσεις Τραμπ για τους δασμούς είχαν προκαλέσει σταθεροποίηση με ελάχιστη άνοδο τη Δευτέρα, αλλά χθες έγινε σαφές ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ανέβαλε πάλι για την 1η Αυγούστου την επιβολή των ανταποδοτικών δασμών και επιζητεί εμπορικές συμφωνίες με τους εταίρους των ΗΠΑ, κάτι που επέτρεψε στους διεθνείς διαχειριστές κεφαλαίων να ξαναπιάσουν το νήμα των νέων τοποθετήσεων σε ελληνικές μετοχές.
Ίσως σημαντικότερο από το γεγονός ότι ο Γενικός Δείκτης ανέπτυξε ισχυρή ανοδική δυναμική σε όλη τη διάρκεια της συνεδρίασης είναι το γεγονός ότι η αξία των συναλλαγών ξεπέρασε τα 326 εκατ. ευρώ, πολύ πάνω από τον μέσο ημερήσιο όρο του 2025 (περίπου 200 εκατ. ευρώ), με τη μερίδα του λέοντος των συναλλαγών να συγκεντρώνονται στις τραπεζικές μετοχές (195 εκατ.), καθώς έχουν τα μεγέθη και τη ρευστότητα για να υποδεχθούν τοποθετήσεις μεγάλων funds.
Με τη χθεσινή άνοδο στις 1.946 μονάδες, ο Γενικός Δείκτης απέχει πλέον λιγότερο από 3% από το συμβολικό όριο των 2.000 μονάδων, που μέχρι πρότινος αποτελούσε μακρινό στόχο. Βρίσκεται σε επίπεδα που τελευταία φορά είχαμε δει τον Φεβρουάριο του 2010, δηλαδή πριν κορυφωθεί η οικονομική κρίση (τον Μάιο 2010 ενεργοποιήθηκε το πρώτο μνημόνιο) και το ΧΑ φαίνεται να κλείνει αυτόν τον μεγάλο και επώδυνο κύκλο, που το κράτησε σε πλήρη αποσύνδεση από τις διεθνείς αγορές, οι οποίες μπήκαν σε πολυετές ράλι μετά το σοκ του 2008.
Ενάρετος κύκλος
Τα ελληνικά assets έχουν μπει σε έναν ενάρετο κύκλο, αρχικά με την επιστροφή του Δημοσίου στην επενδυτική κατηγορία και, ακολούθως, με τις διεργασίες για την επάνοδο και του χρηματιστηρίου στους δείκτες των ανεπτυγμένων αγορών, από τους οποίους είχαν αποβληθεί λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, ήδη 16,5 δισ. έχουν εισρεύσει σε μετοχές και ομόλογα, τα περισσότερα στο χρηματιστήριο (11 δισ. ευρώ).
Στελέχη της αγοράς που προσεγγίζουν το θέμα συντηρητικά επισημαίνουν ότι η μεγάλη άνοδος από την αρχή του έτους έχει δημιουργήσει εφησυχασμό, καθώς οι επενδυτές δεν θέλουν να χαλάσουν το θετικό μομέντουμ, ενώ είναι πιθανό το επόμενο διάστημα να ανακοπούν οι εισροές ξένων κεφαλαίων, μέχρι να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα πρώτου εξαμήνου από τα τέλη Ιουλίου.
Αν και είναι δύσκολο να γίνουν εκτιμήσεις για τις εισροές κεφαλαίων του επόμενου διαστήματος, η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι η αγορά βρίσκεται σε μια φάση μετάβασης, που αλλάζει τα δεδομένα για τις αποτιμήσεις. Σοβαρά επενδυτικά funds παίρνουν τη θέση των κερδοσκοπικών hedge funds, που κυριαρχούσαν όσο η αγορά εθεωρείτο ως μια υψηλού κινδύνου αναδυόμενη αγορά, με ιστορικό πιστωτικού γεγονότος και μεγάλης ύφεσης την προηγούμενη δεκαετία.
Η πρόσφατη ανακοίνωση του οίκου MSCI επιβεβαίωσε ότι το ΧΑ πληροί πλέον όλα τα κριτήρια για την επιστροφή του στους δείκτες ανεπτυγμένων αγορών, εκτός από ένα τεχνικό κριτήριο, που και ο ίδιος ο οίκος θεωρεί ότι είναι συζητήσιμο και κάλεσε τους θεσμικούς επενδυτές να τοποθετηθούν σχετικά. Οι ελληνικές μετοχές του δείκτη MSCI με προφίλ ανεπτυγμένης αγοράς είναι ήδη επτά, τρεις περισσότερες από τις αντίστοιχες του πορτογαλικού MSCI, ο οποίος κατατάσσεται στις ανεπτυγμένες αγορές και, από αυτή την άποψη, οι ξένοι θεσμικοί αντιμετωπίζουν ήδη το ΧΑ ως μια αγορά ισότιμη με τις ανεπτυγμένες της ευρωζώνης.
Άλλωστε, το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να αναβαθμίσει το ΧΑ η S&P Dow Jones, που ήδη έχει εντάξει την αγορά στη λίστα παρακολούθησης για αναβάθμιση και αμέσως μετά ακολουθεί η FTSE Russell.
Με αυτά τα δεδομένα, το νέο παράδειγμα για την αποτίμηση των ελληνικών μετοχών «δείχνει» στην κατεύθυνση μια ανατιμολόγησης που ξεφεύγει από το πλαίσιο της τελευταίας, πολύ δύσκολης 15ετίας. Ανεξάρτητα από τα ποσά των καθαρών εισροών που θα φέρουν οι αναβαθμίσεις, οι μετοχές των ανεπτυγμένων αγορών θεωρούνται χαμηλότερου ρίσκου και, ως εκ τούτου, αποτιμώνται πολύ πιο γενναιόδωρα από τους τίτλους των αναδυόμενων αγορών.
Ενδεικτική είναι, και πάλι, η σύγκριση με την Πορτογαλία. Ως ανεπτυγμένη αγορά, η Πορτογαλία -δηλαδή οι μετοχές του πορτογαλικού MSCI- διαπραγματεύονται με σχέση τιμής/κερδών (P/E) που ξεπερνά τις 20 φορές, ενώ οι μετοχές του ελληνικού MSCI διαπραγματεύονται με το μισό P/E (περίπου 10x). Αυτό δείχνει, όπως σημειώνουν αναλυτές, και τα μεγάλα περιθώρια ανατιμολόγησης που υπάρχουν, τα οποία ξεφεύγουν από ό,τι έχουμε δει την τελευταία 15ετία κατά πολύ.
Και παραπέμπουν, όπως επισημαίνουν, στις... χρυσές εποχές των πρώτων χρόνων μετά την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη: Το 2007, ο Γενικός Δείκτης είχε ξεπεράσει και τις 5.000 μονάδες.
Αν υπήρχε οποιαδήποτε αμφιβολία για την επιστροφή της αγοράς στις ανεπτυγμένες της Ευρώπης, τις προηγούμενες ημέρες ήλθε και μία εξέλιξη που δεν είχε καταγραφεί ούτε στις καλύτερες εποχές του ΧΑ: η Euronext προσφέρθηκε να εξαγοράσει την ΕΧΑΕ για να εντάξει την αγορά στην ομπρέλα των ανεπτυγμένων χρηματιστηρίων που διαχειρίζεται στην Ευρώπη, μια κίνηση που ενισχύει περισσότερο την ορατότητα του ΧΑ και των εισηγμένων στα διεθνή κεφάλαια.
Τα κέρδη της bull market
Ήδη, πάντως, στην αγορά καταγράφεται ένα πρωτοφανές, ακόμη και για καλές εποχές, ρεκόρ: από τα τέλη Οκτωβρίου ως τα τέλη Ιουνίου έχουμε ήδη ένα σερί οκτώ συνεχόμενων μηνών ανόδου, η οποία συνεχίζεται και τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου, παρότι θα ήταν εύλογο η αγορά να αρχίσει να «κουράζεται» και να χάνει τη δυναμική της λόγω ρευστοποίησης κερδών.
Από τα τέλη Οκτωβρίου 2024 ως τη χθεσινή συνεδρίαση, η ελληνική bull market είχε φέρει κέρδη άνω του 40% στον Γενικό Δείκτη, με τις τραπεζικές μετοχές να έχουν το προβάδισμα σε αυτή την ανοδική κίνηση.
Στη διάρκεια αυτής της ανοδικής κίνησης, η Aktor είχε κέρδη... εκτός συναγωνισμού (205%), ενώ η Alpha Bank, που κάλυψε την απόστασή της από τις άλλες τραπεζικές μετοχές, κέρδισε 136%. Optima Bank και Eurobank ακολούθησαν με απόδοση 74% και 64%, αντίστοιχα, ενώ δύο ισχυρά βιομηχανικά blue chips, η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ και η Metlen, που ανοίγει τα φτερά της για το Λονδίνο και τον δείκτη FTSE-100 κέρδισαν 53% και 46%, αντίστοιχα.
Στην άλλη πλευρά της ζυγαριάς υπάρχουν και σημαντικά blue chips, όπως ο ΟΤΕ και η ΕΥΔΑΠ, που καταγράφουν χαμηλές μονοψήφιες αποδόσεις, αλλά θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις, να αρχίσουν να καλύψουν το χαμένο έδαφος.
Θετικά για το μομέντουμ της αγοράς μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να λειτουργήσει το γεγονός, όπως επισημαίνουν αναλυτές, ότι οι επενδυτές μπορούν να προσβλέπουν σε νέους καταλύτες ανόδου: από τα αποτελέσματα β' τριμήνου των τραπεζών, που είναι πιθανό να περιλαμβάνουν ευχάριστες εκπλήξεις, ως τα ενδεχόμενα, νέα επιχειρηματικά deals, υπάρχουν ακόμη αρκετά περιθώρια για καλές ειδήσεις, που θα προσθέσουν «καύσιμα» για ράλι...