ΓΔ: 1452.21 0.30% Τζίρος: 110.54 εκ. € Τελ. ενημέρωση: 16:28:11 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΓΟΡΑΣ
Φωτο: Shutterstock

ΔΝΤ: Υπερβολική η αισιοδοξία των αγορών για επιτόκια και πληθωρισμό

Προσοχή συνιστά το Ταμείο τόσο στις κεντρικές τράπεζες ώστε να μην χαλαρώσουν νωρίτερα τη νομισματική τους πολιτική όσο και στους επενδυτές, εκτιμώντας ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει «επίμονα υψηλά».

«Αυτοσυγκράτηση» στους επενδυτές αναφορικά με τις εκτιμήσεις τους για τη νομισματική πολιτική και την πορεία του πληθωρισμού, συνιστά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, προσθέτοντας ότι και οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές στους χειρισμούς τους και να μην εγκαταλείψουν νωρίς τη μάχη κατά των πληθωριστικών πιέσεων. 

Σε άρθρο που υπογράφουν κορυφαίοι οικονομολόγοι του Ταμείου, τονίζουν ότι «αν και κάποιος μπορεί να μπει στον πειρασμό και να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η νομισματική πολιτική γίνεται υπερβολικά περιοριστική και είναι έτοιμη να προκαλέσει μια περιττή οικονομική συρρίκνωση, οι επενδυτές τελικά μπορεί να είναι πολύ αισιόδοξοι για την πρόοδο του αποπληθωρισμού. Ενώ ο γενικός πληθωρισμός έχει πράγματι μειωθεί και ο πυρήνας του πληθωρισμού έχει υποχωρήσει ελαφρώς σε ορισμένες χώρες, και οι δύο παραμένουν υπερβολικά υψηλοί. Επομένως, οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να είναι αποφασιστικές στη μάχη τους κατά του πληθωρισμού και να διασφαλίσουν ότι η πολιτική παραμένει «σφιχτή» για αρκετό χρονικό διάστημα ώστε να επαναφέρει τον πληθωρισμό σταθερά στους στόχους που έχουν θέσει».

Επισημαίνουν ακόμη ότι από τα τέλη του περασμένου έτους, ωστόσο, οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν ανακάμψει έντονα λόγω της υποχώρησης των τιμών της ενέργειας και των ενδείξεων ότι ο πληθωρισμός μπορεί να έχει φτάσει στο αποκορύφωμά του. 

Σε ορισμένες οικονομίες, οι τιμές των αγαθών που περιλαμβάνονται στις βασικές μετρήσεις του πληθωρισμού, όπως τα αυτοκίνητα και τα έπιπλα, έχουν μειωθεί. Αυτά τα σημάδια προόδου στη μείωση των πληθωριστικών πιέσεων εν μέσω της συνεχιζόμενης αντοχής στις αγορές εργασίας προσέφεραν λόγους να οδηγηθεί κάποιος στο συμπέρασμα ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ίσως έχουν καταφέρει να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό με μικρό κόστος για την οικονομική ανάπτυξη, οδηγώντας την σε μία «ήπια προσγείωση».

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη ζώνη του ευρώ, οι εκτιμήσεις του πληθωρισμού σύμφωνα με τις αγορές και σε ορίζοντα 12μηνου έχουν επιστρέψει κοντά στο στόχο των κεντρικών τραπεζών για διαμόρφωση στο 2% από 6% που ήταν την άνοιξη του 2022. Οι δείκτες για πολλές άλλες προηγμένες οικονομίες έχουν σημειώσει παρόμοια πτώση. Στις αναδυόμενες αγορές, τα εν λόγω μέτρα πληθωρισμού μειώνονται επίσης, αν και με βραδύτερο ρυθμό.

Αυτές οι ελπίδες για αποπληθωρισμό συνοδεύονται από αυξανόμενες προσδοκίες ότι οι κεντρικές τράπεζες σύντομα όχι μόνο θα σταματήσουν τη σύσφιξη της πολιτικής αλλά και θα μειώσουν τα επιτόκια. Σε πολλές οικονομίες, αυτό έχει οδηγήσει σε πτώση των αποδόσεων του μακροπρόθεσμου κρατικού χρέους κάτω από τις αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων λήξεων. Ιστορικά, μια τέτοια αναστροφή της καμπύλης αποδόσεων προηγείται συχνά των υφέσεων. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών επισημαίνουν στην πραγματικότητα σημαντικό κίνδυνο ύφεσης σε πολλές οικονομίες, αλλά η προσδοκία είναι ότι οι υφέσεις, εάν εμφανιστούν, θα είναι ήπιες.

Οι αυξανόμενες προσδοκίες για χαμηλότερα επιτόκια και μόνο μια επιφανειακή οικονομική επιβράδυνση έχουν τροφοδοτήσει μια σημαντική χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών τους τελευταίους μήνες - παρά το γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες συνεχίζουν να αυξάνουν τα επιτόκια. Οι αγορές αντανακλούν αυτήν τη σχετικά ευνοϊκή εικόνα: οι χρηματιστηριακές αγορές σημείωσαν άνοδο και τα πιστωτικά περιθώρια περιορίστηκαν σημαντικά.

Η χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, σημειώνουν οι οικονομολόγοι του Ταμείου, δημιουργεί αρκετά προβλήματα στους υπεύθυνους χάραξης της νομισματικής πολιτικής. 

Από τη μία πλευρά, οι χρηματοπιστωτικές αγορές σηματοδοτούν ότι μπορεί να υπάρξει αποπληθωρισμός χωρίς ουσιαστική αύξηση της ανεργίας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν να υιοθετήσουν αυτή την άποψη και στην πραγματικότητα να επικυρώσουν τη χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών. 

Πολλοί παρατηρητές που ανησυχούν ότι οι κεντρικές τράπεζες θα δείξουν υπερβάλλοντα ζήλο στη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής -και θα προκαλέσουν μια άσκοπα επώδυνη οικονομική ύφεση- υιοθετούν μια τέτοια άποψη.

Εναλλακτικά, οι κεντρικές τράπεζες θα μπορούσαν να αντισταθούν στην αισιοδοξία των επενδυτών, τονίζοντας τους κινδύνους ότι οι πληθωριστικές πιέσεις μπορεί να είναι πιο επίμονες από ό,τι αναμενόταν. Αυτή η προσέγγιση διαχείρισης κινδύνου θα απαιτούσε περιοριστικά επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έως ότου υπάρξουν απτές αποδείξεις για μια διαρκή μείωση του πληθωρισμού.

Αν και κάτι τέτοιο θα μπορούσε να προκαλέσει ανατιμολόγηση της πορείας πολιτικής και των περιουσιακών στοιχείων κινδύνου στις χρηματοπιστωτικές αγορές - ενδεχομένως προκαλώντας πτώση των τιμών των μετοχών και διεύρυνση των πιστωτικών περιθωρίων - υπάρχουν τρεις λόγοι για τους οποίους μια τέτοια προσέγγιση είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών: 

  • Η ιστορία δείχνει ότι ο υψηλός πληθωρισμός συχνά επιμένει -και μπορεί ενδεχομένως να αυξηθεί περαιτέρω- χωρίς δυναμικές και αποφασιστικές ενέργειες νομισματικής πολιτικής για τη μείωσή του.
  • Ενώ ο πληθωρισμός των αγαθών έχει μειωθεί, φαίνεται απίθανο να συμβεί το ίδιο και για τις υπηρεσίες χωρίς σημαντικό «πάγωμα» της αγοράς εργασίας. Κρίσιμο είναι να αποφύγουν οι κεντρικές τράπεζες να παρερμηνεύσουν τις απότομες μειώσεις των τιμών των αγαθών και να χαλαρώσουν την πολιτική τους πριν ο πληθωρισμός των υπηρεσιών και οι μισθοί, οι οποίοι προσαρμόζονται πιο αργά, έχουν επίσης μετριάσει αισθητά.
  • Η εμπειρία δείχνει ότι οι παρατεταμένες περίοδοι ταχείας αύξησης των τιμών καθιστούν τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό πιο επιρρεπείς στην αποδυνάμωση, καθώς μια τέτοια πληθωριστική νοοτροπία εδραιώνεται περισσότερο στη συμπεριφορά των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να επικοινωνήσουν την πιθανή ανάγκη να διατηρήσουν τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έως ότου υπάρξουν αποδείξεις ότι ο πληθωρισμός -συμπεριλαμβανομένων των μισθών και των τιμών των υπηρεσιών- έχει επιστρέψει σταθερά στο στόχο.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αντιμετωπίσουν πιθανότατα πιέσεις για χαλάρωση της πολιτικής καθώς η ανεργία αυξάνεται και ο πληθωρισμός συνεχίζει να μειώνεται. Οι προκλήσεις αυτές θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα έντονες για τις αναδυόμενες οικονομίες .

Σίγουρα, πρόκειται για μια ασυνήθιστη περίοδο κατά την οποία πολλοί ειδικοί παράγοντες επηρεάζουν τον πληθωρισμό, και είναι πιθανό ο πληθωρισμός να μειωθεί ταχύτερα από ό,τι εκτιμούν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής. ωστόσο, η πρόωρη χαλάρωση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο μια απότομη αναζωπύρωση του πληθωρισμού μόλις ανακάμψει η δραστηριότητα, αφήνοντας τις χώρες ευάλωτες σε περαιτέρω σοκ που θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παραμείνουν αποφασιστικοί και να επικεντρωθούν στην επιστροφή του πληθωρισμού στο στόχο χωρίς καθυστέρηση.

Google news logo Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΑΓΟΡΕΣ

ΔΝΤ: Ποιους «καίνε» τα υψηλά επιτόκια - «Βόμβα» χρέους 5,5 τρισ. δολ.

Η παγκόσμια οικονομία μπαίνει σε παρατεταμένη δοκιμασία λόγω υψηλών επιτοκίων που θα διατηρηθούν για μεγάλη περίοδο. Ασθενέστερος κρίκος οι επιχειρήσεις που έχουν λήξεις χρέους 5,5 τρισ. τον επόμενο χρόνο.
Christine Lagarde, ECB, EKT
ΔΙΕΘΝΗ

Κρ. Λαγκάρντ: Σε σύντομο διάστημα η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ

Η Λαγκάρντ δεν θέλησε να σχολιάσει πόσες μειώσεις στο κόστος δανεισμού είναι πιθανό να υλοποιηθούν τους επόμενους μήνες, εφιστώντας την προσοχή σε μια «σειρά γεωπολιτικών εξελίξεων» που έχουν πλήξει την καταναλωτική εμπιστοσύνη.
ΔΙΕΘΝΗ

Ποιοι είναι οι πέντε κίνδυνοι που απειλούν την παγκόσμια ανάπτυξη το 2024

Γεωπολιτικοί κίνδυνοι, εξασθένηση της ανάπτυξης στην Κίνα, ψηλά επιτόκια, εμπορικός κατακερματισμός και κλιματική αλλαγή είναι οι κύριες απειλές για την παγκόσμια οικονομία σύμφωνα με το Brookings Institute.