Τριάντα πέντε χρόνια μετά την υποστολή της σοβιετικής σημαίας, τα Χριστούγεννα του 1991, όλοι θυμόμαστε ένα οικονομικό και πολιτικό σύστημα που κατέρρευσε ανάμεσα στις συμπληγάδες της οικονομικής αποτελμάτωσης και του ακρωτηριασμού της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Είναι όμως η Ευρώπη μία αυτοκρατορία που οδηγείται στην ίδια πορεία οικονομικής καταστροφής;
Τον Ιανουάριο του 2025 ανακοινώθηκε ότι η παραγωγή αυτοκινήτων από την εμβληματική αυτοκινητοβιομηχανία Stellantis στην Ιταλία υποχώρησε κατά 37% το 2024, ήτοι σε χαμηλό 68 ετών.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, σύμβολο υπερηφάνειας και υπεροχής της γερμανικής οικονομίας, διανύουν αντίστοιχα μία τρομακτική εικόνα μείωσης πωλήσεων και αδυναμίας επιβίωσης.
Οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις (Γαλλία, Γερμανία) κοιτούν το μέλλον με αβεβαιότητα.
Τι συνέβη στην Ευρώπη από το 2009;
Όπως θα παρατηρήσουμε οι Ευρωπαϊκές μετοχές από το 1990 μέχρι την κρίση της Lehman Brothers το 2009 είχαν μια παράλληλη πορεία με τις αντίστοιχες αμερικανικές.

Οι ευρωπαϊκές μετοχές όμως μετά την παγκόσμια κρίση του 2009 δεν μπόρεσαν ποτέ να ακολουθήσουν τον ξέφρενο ανοδικό βηματισμό του Αμερικανικού χρηματιστηρίου.
Η αμερικανική οικονομία κυριάρχησε σε τρία πεδία:
- Τεχνολογική υπεροχή
- Παραγωγικότητα
- Καινοτομία.
Μάλιστα, από το 2008 σε όρους δολαρίου (SPDR EURO STOXX 50 ETF / FEZ), τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια βρίσκονται σε χαμηλότερο σημείο από την κρίση της Lehman Brothers.

Κοιτώντας την πορεία του EURO έναντι του USD από το 2008 (Lehman Brothers) παρατηρούμε διαγραμματικά μία μακροπρόθεσμα πτωτική εικόνα του ενιαίου νομίσματος αντίστοιχης υπο-απόδοσης των ευρωπαϊκών μετοχών έναντι των αμερικανικών.

Συμπερασματικά, το ευρώ διανύει μία από τις χειρότερες κρίσεις στην ιστορία του με δυσοίωνες και ζοφερές προβλέψεις για το μέλλον.
Η απαξίωση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων και η κατάρρευση του ευρώ δεν είναι πρόβλημα μία πρόσκαιρης καταιγίδας αλλά μίας μακροχρόνια ανήμπορης οικονομίας να κοιτάξει στα μάτια τον δυναμισμό και την ορμή που επικρατεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στην Ευρώπη πιθανώς να είναι πλέον αργά για να πραγματοποιηθούν, καθώς είναι ένα σύστημα που διολισθαίνει βιαίως στα απόνερα της οικονομικής αποτελμάτωσης με τεράστια δημοσιονομικά προβλήματα (συστήματα υγείας, συντάξεις) καθώς και έλλειψη δημιουργικότητας και ανάπτυξης.
Η σοβιετική ιδεολογία υποσχόταν πλασματικά τη δίκαιη κατανομή πλούτου, την ανάπτυξη και την ευημερία, όμως οι αρχικές υποσχέσεις του Γκορμπατσόφ για ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις και νέα πνοή έπεσαν στο κενό.
Το έτος 1987 ο Γκορμπατσόφ οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται βαθύτερες και πιο ριζικές αλλαγές με στόχο τη δημιουργία ενός συστήματος μικτής οικονομίας.
Ήταν όμως πλέον αργά. Η χώρα βυθίστηκε στο χάος και το τέλος της σοβιετικής αυτοκρατορίας επήλθε νομοτελειακά.
Η υπαρξιακή κρίση της Ευρώπης είναι πραγματικότητα, είναι συνεχιζόμενη και η στρατηγική της ευχής και της ελπίδας οδηγεί στο τέλμα.
«Η Ευρώπη πρέπει να διαλέξει μεταξύ διάλυσης, παράλυσης ή ολοκλήρωσης», Μάριο Ντράγκι, 17-09-2024.
*Ο κ. Αναστάσιος Γάλλος, MBA, BSc, είναι Certified Portfolio Manager (Γ) και Director at Value Investments ike (αποκλειστικός συνεργάτης της Wealth Fund Services Ltd).
Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται αποκλειστικά για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί το παρόν ως επενδυτική συμβουλή ούτε προτροπή ή υποκίνηση ή προσφορά για την αγορά ή πώληση ή για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε δεδομένα από δημόσιες πηγές και παρόλο που οι πληροφορίες που εκτίθενται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δε θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.