Το αυτοκίνητο ως σύμβολο καταξίωσης: Οι Έλληνες τέταρτοι στον κόσμο

Είναι γνωστό ότι το αυτοκίνητο, εκτός από εργαλείο μετακίνησης, αποτελεί για πολλούς και στοιχείο επίδειξης οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου. Η μικρή ή μεγάλη σημασία που δίνουν σε αυτό το στοιχείο οι πολίτες σε διάφορες πόλεις και χώρες του κόσμου, ερευνάται σε ένα κεφάλαιο με τίτλο «Car Pride», («Αυτοκίνητο - Καμάρι»), μιας μελέτης του ΜΙΤ που βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και τρία χρόνια και εξετάζει την  κινητικότητα του μέλλοντος.

Για το συγκεκριμένο θέμα, οι ερευνητές απευθύνθηκαν με ερωτηματολόγια σε πολλές χιλιάδες πολίτες στον διεθνή χώρο και χρησιμοποιώντας ειδικά σχεδιασμένες κλίμακες αξιολόγησης κατέληξαν σε μια κατάταξη των 51 χωρών που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνά τους. Ομολογουμένως αποτελεί έκπληξη η διαπίστωση ότι, στην αναγνώριση του τύπου αυτοκινήτου ως δηλωτικού της κοινωνικής και οικονομικής στάθμης του ιδιοκτήτη, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τέταρτη θέση ανάμεσα σε αυτές τις χώρες, με πρώτη την Ιαπωνία και τελευταία την Κένυα*.

Το αντικείμενο της ομάδας μελέτης του MIT, στην οποία μετέχουν  καθηγητές, ερευνητές και φοιτητές ποικίλων ειδικοτήτων, είναι πολύ ευρύτερο και εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους διάφοροι παράγοντες διαμορφώνουν το μέλλον της προσωπικής κινητικότητας. Η έρευνα έχει ως χρονικό ορίζοντα την περίοδο 2020-2050 και εκτείνεται σε διαφορετικές κλίμακες μεγεθών, σε παγκόσμιες και εθνικές αγορές ενώ εξετάζει επίσης τις επιλογές πολιτικής που παράλληλα διαμορφώνονται. 

Η ενδιάμεση έκθεση που δημοσιεύθηκε, παρουσιάζει  ευρήματα που μπορούν να βοηθήσουν τα ενδιαφερόμενα μέρη να αντιμετωπίσουν τις μελλοντικές προκλήσεις στους ακόλουθους πέντε τομείς επιρροής:

1. Πώς μπορούν οι πολιτικές για την κλιματική αλλαγή να επηρεάσουν τη σύνθεση του παγκόσμιου στόλου οχημάτων, τις τιμές και την κατανάλωση καυσίμων και γενικότερα τους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης. 
2. Ποιες είναι οι προοπτικές για τις μορφές ιδιοκτησίας οχημάτων, τη συχνότητα και τα αίτια μετακίνησης γενικά αλλά και με έμφαση στις δύο μεγαλύτερες αγορές ελαφρών οχημάτων στον κόσμο, τις ΗΠΑ και την Κίνα.
3. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά εναλλακτικών οχημάτων και καυσίμων και ποιοι οι παράγοντες που θα επηρεάσουν το μελλοντικό τους μερίδιο στην αγορά. 
4. Η ανάπτυξη υποδομών για τη φόρτιση και την τροφοδοσία, ενόψει της μελλοντικής ζήτησης για οχήματα ηλεκτρικά ή  οχήματα κυψελών καυσίμου υδρογόνου. 
5. Πώς θα επηρεάσουν την προσωπική κινητικότητα στις αστικές περιοχές, η ανάπτυξη των  αυτόνομων οχημάτων και των υπηρεσιών μισθωμένης κίνησης.

Από το πρίσμα του ελληνικού ενδιαφέροντος, διαπιστώνεται ότι ο προβληματισμός για τις επιλογές πολιτικής που επιβάλει το μεταβαλλόμενο τοπίο κινητικότητας, δεν έχει αφήσει αδιάφορη την ελληνική πολιτική ηγεσία και ότι έχει ήδη θεσμοθετηθεί ένα νομικό πλαίσιο το οποίο περιλαμβάνει οικονομικά και άλλα κίνητρα για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης.

Όπως  αναφέρεται σε ειδικό Παράρτημα της πρόσφατης έκθεσης του ΙΟΒΕ με θέμα «Ο Τομέας Ενέργειας στην Ελλάδα: Τάσεις, Προοπτικές και Προκλήσεις», έχουν θεσπιστεί με το νόμο 4710/2020 διάφορες επιδοτήσεις σε φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ταξί και στις εταιρείες και χρήστες εταιρικών οχημάτων, για την αγορά, μίσθωση ή χρήση ηλεκτρικού ή υβριδικού οχήματος ή την αγορά έξυπνου φορτιστή.  Προβλέπονται επίσης οι απαλλαγές από το εισόδημα για δαπάνες ή παραχώρηση οχήματος μηδενικών ή χαμηλών ρύπων, η προσαυξημένη έκπτωση για συγκεκριμένες δαπάνες οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων η δημιουργία δωρεάν θέσεων στάθμευσης για ηλεκτροκίνητα οχήματα, ενώ η αγορά αυτοκινήτου μηδενικών ρύπων εξαιρείται από την ετήσια αντικειμενική δαπάνη και τη δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.

Στην έκθεση του ΙΟΒΕ αναφέρεται επίσης ότι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης σχεδιάζεται να κατευθυνθούν σε δράσεις όπως η εγκατάσταση υποδομών φόρτισης, η στήριξη της επιχειρηματικότητας στον τομέα παραγωγής μπαταριών και φορτιστών και η στήριξη της ηλεκτροκίνησης ιδιαίτερα σε σχέση με τις δημόσιες μεταφορές, τα ταξί και τα οχήματα του τουριστικού τομέα.

Επιστρέφοντας στο θέμα «αυτοκίνητο--προσωπική αναγνώριση», είναι γνωστό ότι σε όλες σχεδόν τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, ο τύπος αυτοκινήτου που παρέχεται σε στελέχη αποτελεί καθιερωμένο δηλωτικό της διοικητικής ιεραρχίας. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, πολλές επιχειρήσεις αρχίζουν να διαμορφώνουν την πολιτική αυτοκινήτων τους κατά τρόπο ώστε να ενθαρρύνεται η ιδέα της ηλεκτροκίνησης.

* Η λίστα των 51 είναι: 1.Ιαπωνία, 2.Ουκρανία, 3.Γαλλία, 4.Ελλάδα, 5.Χιλή, 6.Αυστρία, 7.Ελβετία, 8.Δανία, 9.Γερμανία, 10.Ισπανία, 11.Νορβηγία, 12.Σουηδία, 13.Αργεντινή, 14.Ολλανδία, 15.Πορτογαλία, 16.Ιταλία, 17.Ινδονησία, 18.Εκουαδόρ, 19.Μεξικό, 20.Η.Β., 21.Βέλγιο, 22.Ιρλανδία, 23.Κίνα, 24.Καναδάς, 25.Ν. Κορέα, 26.Τουρκία, 27.Πολωνία, 28.Περού, 29.Αυστραλία, 30.Σιγκαπούρη, 31.Κολομβία, 32.Μαρόκο, 33.Αλγερία, 34.Ρωσία, 35.Πακιστάν, 36.Βενεζουέλα, 37.Χονγκ Κογκ, 38.Η.Π.Α., 39.Ισραήλ, 40.Μπαχρέιν, 41.Βραζιλία, 42.Ν.Αφρική, 43.Σαουδική Αραβία, 44.Αίγυπτος, 45.Ταϊλάνδη, 46.Μαλαισία, 47.Φιλιππίνες, 48.Βιετνάμ, 49.Ινδία, 50.Η.Α.Ε. και 51.Κένυα.

Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι ιδρυτής του Συλλόγου Αποφοίτων ΜΙΤ στην Ελλάδα. Έχει εκδώσει δυο βιβλία «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».